عوامل موثر بر نرخ باروری کشور

محمد اسماعیل مطلق، با اشاره به رهنمود‌های مقام معظم رهبری برای بازنگری جدی و علمی در سیاست‌های جمعیتی، گفت: خوشبختانه توانستیم در همین راستا، رویکرد‌ها و اقدامات جدید و موثری را در راستای سیاست‌های کلان نظام انجام دهیم.

وی تصریح کرد: برای پیشگیری از منفی شدن رشد جمعیت، میزان باروری کلی باید حداقل ۲.۱ فرزند (سطح جانشینی) باشد و بر اساس سرشماری سال ۹۰، این شاخص به ۱.۸ رسیده، اما جمعیت شناسان اعتقاد دارند که میزان باروری کلی در پنج سال گذشته، از روند افزایشی برخوردار بوده است.

 مطلق گفت: تعدادی از بند‌های سیاست‌های جمعیتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری به صورت مستقیم به وزارت بهداشت مربوط است و برای اجرایی کردن این سیاست ها، اقدامات گسترده‌ای انجام شده است.

مدیر کل دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت از افزایش میانگین سن ازدواج، کاهش تعداد ازدواج در سال‌های اخیر، افزایش فاصله بین ازدواج و تولد فرزند اول و فرزندان بعدی، روند رو به افزایش طلاق، ناباروری، تمایل به تک فرزندی و آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد، طلاق، سقط به عنوان عوامل موثر بر نرخ باروری کلی در کشور یاد کرد.

وی یادآور شد: بیش از ۱۳ میلیون نفر از دختران و پسران در کشور در آستانه ازدواج قرار دارند و ازدواج و تشکیل خانواده در جامعه ایرانی از نظر سنتی، دینی و ملی یک ارزش شناخته می‌شود از سوی دیگر نیز جوانان در آستانه ازدواج در کشور تمایل به داشتن ۲ تا ۳ فرزند دارند و دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی و بهره مندی آنان از این خدمات و البته حفاظت مالی آن‌ها در طرح تحول سلامت نیز فراهم شده است.

 مطلق در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: به منظور توانمندسازی مدیران و کارکنان بخش بهداشت تا کنون ۱۶ همایش در ۱۰ قطب کشور برای توجیه مدیران و کارشناسان سلامت خانواده کشور و آموزش بهورزی برای گسترش فرهنگ سازی ارتقای نرخ باروری کلی و تعمیم آموزش‌ها تا محیطی‌ترین سطوح و همچنین ۶۱ سینار و کارگاه آموزشی در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی کشور برگزار شده است.

 مدیر کل دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت اضافه کرد: فرهنگ سازی سیاست‌های کلی جمعیت مبتنی بر سلامت و توجیه بیش از ۱۲ هزار نفر از مدیران استانی و شهرستانی دانشگاه‌های علوم پزشکی و سایر دستگاه‌های استانی در راستای سیاست‌های جمعیتی انجام شده است.

وی با بیان اینکه بررسی‌ها نشان داد که میانگین فاصله تولد اولین فرزند و شروع زندگی مشترک به ۳.۵ سال و میانگین فاصله زمانی بین فرزند اول و دوم به بیش از ۵.۱ سال افزایش یافته بود، گفت: تلاش‌هایی در جهت متناسب سازی متوسط فاصله زمانی تولد بین فرزندان انجام شد چراکه این امر، ضمن ایجاد مخاطراتی در سلامت و کودک که ناشی از افزایش سن مادر است، بر سلامت جسمی و روانی خانواده نیز اثر می‌گذارد.

مطلق خاطرنشان کرد: کمیته نظارت بر اعمال جراحی پیشگیری از بارداری تشکیل شد و فقط با تایید این کمیته و چندین پزشک معتمد، برای افرادی که مبتلا به بیماری‌هایی باشند که با سلامت مادر و کودک مغایرت داشته باشد، این اعمال جراحی انجام خواهد شد و با تشکیل این کمیته در کشور شاهد کاهش حدود ۸۵ درصدی تعداد موارد این اعمال جراحی بودیم.

وی بیان داشت: در طرح تحول سلامت برای افزایش فرزندآوری و کاهش هزینه‌های افرادی که متقاضی اعمال جراحی برگشت باروری باشند، این اعمال جراحی تخت پوشش بیمه قرار گرفت.

مدیر کل دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت افزود: در راستای ابلاغ آموزش‌های فرزندآوری مبتنی بر سلامت خانواده در برنامه‌های آموزشی، اقداماتی همچون برگزاری نمایشگاه‌های پویایی بالندگی و جوانی جمعیت در سطح شهرستان‌های کشور و فیلم‌های کوتاهی برای فرهنگ سازی ارتقای نرخ باروری کلی تهیه و در رسانه ملی پخش شد.

 مطلق در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وجود حدود ۳ میلیون زوج نابارور در کشور، گفت: این زوجین به دلیل مشکلات ناباروری و بر خلاف تمایل خود از داشتن فرزند محروم هستند و در طرح تحول سلامت برای این افراد، کلینیک‌های تخصصی سلامت جنسی راه اندازی شد و علاوه بر تامین هزینه‌های آن‌ها توسط وزارت بهداشت، بسته‌های آموزشی متعددی برای آشنایی گروه هدف در زمینه راه‌های پیشگیری از ناباروری تهیه و تدوین شد.