احتمالا شما هم مثل بسیاری از افراد دیگر خاطرات ناخوشآیندی از مطب دندانپزشکی داریم. یکی از این خاطرات مربوط به آمپول بی حسی دندانپزشکی است که قبل از بی حسی و برای بی حسی تزریق میشود و برای بسیاری از مردم دردناک است.
برای سالها دندانپزشکان و محققان این حوزه به دنبال راهحلهایی برای این مسئله گشتهاند و راههایی برای این موضوع ابداع شده است. حالا به تازگی تیمی از محققان روشی را ابداع کردهاند که در آن به جای سوزن یک جریان ضعیف الکتریسیته به منظور نفوذ مواد بیحسکننده در قسمت مورد نظر استفاده میشود. اصلیترین مزیت این روش در صورت تولید در مقیاس تجاری این است که این روش در مقایسه با روشهای متکی بر تزریق، بدون درد بوده و همچنین احتمال آلودگی آن بسیار کمتر است.
در این روش از یک جریان بسیار ضعیف الکتریسیته استفاده میشود تا تاثیر مواد بیحس کننده را افزایش داده و به جای بی حسی با آمپول مورد استفاده قرار بگیرد. مواد بی حس کننده در این روش میتواند همان مواد معمولی بیحسی مثل لیدوکائین یا پریلوکایین در انواع ژل، اسپری و یا پماد باشد. این گروه پژوهشی که در برزیل این تحقیق را به سرانجام رساندهاند اعلام کردهاند که آزمایش این روش در حیوانات دارای اثر پایدار و بسیار سریع بوده است. بعد از این دستآورد گروه محققان در سائوپائولو به این فکر افتادهاند که از این روش برای توسعه روشی در بیحسی در دندان پزشکی بهره بگیرند. آنها از طریق فرایند یونرانی (در پزشکی به فرایند راندن یونهای مواد شیمیایی به درون بدن گفته میشود) که در آن یک میدان الکتریکی باعث ایجاد جریان پراکنشی از یونها میشود توانستند تاثیر این مواد موضعی بیحس کننده را در دهان یک خوک به طور موثری افزایش دهند. این روش نه تنها میتواند باعث کاهش درد بیحسی در دندانپزشکی شود، بلکه باعث کاهش ریسک مسمومیت و آلودگی شود.
فرآیند کار
در روش فوق پژوهشگران مقداری مواد پلیمری را به ماده بی حسی افزودند تا ماده بیحس کننده بهتر به سطح مورد نظر اثر بگذارد. سپس دو مادهی بیحسکنندهی اضافی هم پیش از اعمال جریان الکتریکی با نامهای پریلوکایین هیدروکلرات (PCL) و لیدوکایین هیدروکلرات (LCL) در محل مورد نظر اضافه شدند. سپس با استفاده از فرآیندی موسوم به یونتوفورزیس، یک جریان الکتریکی ملایم و بدون درد به داخل این هیدروژل اعمال شد. نتیجهی کار افزایش سرعت اثرگذاری و همچنین مدت اثرگذاری بود و بنا به گزارش گروه در مقدار نفوذ مادهی بیحسی در دهان تا مقدار ۱۲ برابر بهبود حاصل شده بود. گفتنی است که یافتههای این پژوهش در مجلهی کلوییدها و سطوح (Colloids and Surfaces) به انتشار رسیده است. قدم بعدی در این پژوهش انجام درمانهای پیش بالینی برای آزمایش انسانی است. همچنین محققان میگویند ممکن است این روش کاربردهایی در درمان بیماریهای دیگر از جمله سرطان داشته باشد.نویسنده ارشد این مقاله « رناتا فونسکا ویانا لوپز» می گوید:« طی سالهای اخیر، گروههای پژوهشی ما در حال کار روی یافتن روشهای نوین در سیستمهای دارو رسانی برای درمان چندین مورد از بیماریهای پوستی و بیماریهای چشمی بودهاند. دارو رسانی در نواحی پوستی و چشمها امری چالشانگیز است؛ بنابراین ما برای بهبود دارو رسانی در این اندامها از روشهایی همچون نانوتکنولوژی، یونرانی و سونوفورسیس استفاده کردیم که سونوفورسیس به استفاده از امواج الکتریکی برای نفوذ مواد مورد نظر گفته میشود.»
با این حال استفاده از جریان الکتریسیته در دندانپزشکی موضوع جدیدی نیست و در سال 2014 محققانی در دانشگاه کینگ در بریتانیا روشی بدون درد و با استفاده از جریان الکتریکی برای بیحسی دهان را پیشنهاد دادند. در روش مذکور سعی بر این بود که با بازگشت هر چه بهتر کلسیم، فسفات و برخی مواد دیگر به مینای دندان مورد نظر، فرایند بیحسی انجام شود. جمعآوری سرمایههای مالی برای تجاریسازی این روش در حال انجام است.