مراقبت از کودکان در برابر تابش خورشید و تشعشعات مضر آن برای والدین بسیار مهم است. این‌کار همیشه آسان نیست چرا که ورزش‌ها و فعالیت‌های خارج از منزل کودکان حتی در هوای ابری نیز مشکل زاست.
بر اساس تحقیقات دانشمندان آمریکایی ۶۰ تا ۸۰ درصد از تابش‌های خورشید ممکن است از لایه‌های ابر نیزگذشته و به بدن یک شناگر در عمق ۳۰ سانتی‌متری آب در استخر یا دریا برسد. تشعشعات مضر خورشید می‌توانند از آب، برف، شن و ماسه سفید نیز عبور کنند.
آکادمی متخصصان اطفال آمریکا توصیه‌های زیر را در مورد آفتاب سوختگی کودک ارائه داده است: آفتاب سوختگی کودک ممکن است حتی در یک روز غیرآفتابی هم رخ دهد.
لازم نیست حتما خورشید به روشنی بدرخشد تا باعث سوختگی شود. پوست ظریف کودکان برای جلوگیری از سوختگی دردناک و آسیب پوستی نیاز به محافظت در برابر نور خورشید دارد. پیشگیری از آفتاب سوختگی کودک مشکل نیست، ولی باید در این باره دقت کرد.
پماد آفتاب سوختگی کودک
پوشاندن سطح بدن کودک با لباس، بهترین نوع محافظت از پوست کودک است. البته استفاده از کرم‌های ضد آفتاب برای آفتاب سوختگی کودک کودک را هم نباید فراموش کرد.
با پزشک درباره انتخاب کرم ضدآفتاب مناسب برای کودک خود و نوع پوست او حتما مشورت کنید، به خصوص در مورد کودکان زیر ۲ سال. مالیدن مقدار کمی‌کرم ضد آفتاب روی دست‌ها و صورت مفید خواهد بود.
کودکان هرچه بیشتر در معرض تابش خورشید باشند احتمال بروز مشکلات پوستی آنان هنگام بلوغ بیشتر خواهد بود. قبل از استفاده از کرم ضدآفتاب روی پوست کودکان حتما آن را روی قسمت کوچکی از پوستشان تست کنید تا وجود یا عدم وجود حساسیت کودکان به آن کرم مشخص شود.
کودکان کمتر از ۶ ماه نباید از کرم های ضد آفتاب استفاده کنند، بنابراین تا رسیدن به این سن باید تا آنجا که مقدور است او را از آفتاب دور نگه دارید.
بعد از ۶ ماهگی، روی قسمت های باز بدن کودک از کرم های ضد آفتاب بدون PABA که SPF آنها تقریبا ۱۵ است، بمالید و ۳۰ دقیقه قبل از خروج از خانه این کار را انجام دهید.
از آنجایی که کرم‌های ضدآفتاب ساخت ویتامین D در پوست را دچار اختلال می‌کند بنابراین توصیه می‌شود که تمام کودکان در شروع دو ماهه اول زندگی خود ویتامین D خوراکی مصرف نمایند تا از بروز راشیتیسم (نرمی‌استخوان) و عوارض دیگر کمبود ویتامین D جلوگیری به عمل آید.
نوع کرم (یا ژل یا لوسیون یا اسپری) ضد آفتاب کودکان باید به شکلی انتخاب شود که استفاده از آن راحت باشد و به داخل چشم و یا دهان آنها وارد نشود.
حتما از محصولات مخصوص کودکان استفاده کنید چون اینگونه محصولات ملایم‌تر و مناسب‌تر هستند. از محصولاتی که روی آنها برچسب‌های «بدون مواد تحریک‌کننده» یا بدون عطر و مواد خوش‌بوکننده یا «ضد حساسیت» نوشته شده، استفاده کنید.
کرم‌های محافظت از پوست برای آفتاب سوختگی کودک در برابر تابش‌های مضر خورشید (کرم‌های ضدآفتاب) که برای کودکان بزرگ‌تر تهیه شده‌اند، با رعایت بعضی از احتیاط‌های معمول برای کودکان کوچک و نوزادان مناسب هستند.
برای مثال کرم‌های ضدآفتاب کودکان و بچه‌های بزرگ‌تر حاوی رنگ‌های شاد و جذابی‌اند که به خصوص برای جلب نظر بچه‌ها و تشویق آنها به استفاده از اینگونه کرم‌ها طراحی و ساخته شده‌اند.
ممکن است نوزادی که برای او از این کرم ضدآفتاب استفاد می‌شود، مقداری از ترکیبات اضافی را با انگشت به داخل دهان گذاشته و بخورد. البته مقدار کم این مواد خطرناک نیست اما بهترین راه، دورنگاه داشتن این مواد از دسترس کودکان و استفاده نکردن از آنها است.
پماد بتامتازون برای آفتاب سوختگی کودک
بتامتازون حاوی نئومایسین است و در درمان التهابهای پوستی همراه با عفونت ثانویه و آفتاب سوختگی کودک مصرف می‌شود. مصرف آن برای بزرگسالان و کودکان می باشد. همچنین به اشکال کرم، لوسیون یا پماد، ۴-۱ بار در روز بر روی پوست مالیده می‌شوند.
فرم موضعی آن برای مصرف در نواحی صدمه دیده یا دچار عفونت مناسب نیست. بدون تجویز پزشک بر روی زخمهای ترشح‌دار استفاده نشود. به هیچ‌وجه محل زخم پانسمان نشود. فرآورده‌های با قدرت بالا روی صورت، کشاله ران و زیر بغل استفاده نشوند.
بتامتازون ساخت آنزیم های مورد نیاز برای کاهش پاسخهای التهابی را تحریک می‌کند. بتامتازون، به دلیل داشتن فلوئور در ساختمان خود، این مزیت را دارد که می‌تواند در پایه‌های متفاوتی در دسترس قرار گیرد و بنابراین، برای افراد مختلف در قدرت اثرهای متفاوت وجود دارد.
عوارض جانبی
موضعی: سوزش ، خارش، تحریک، خشکی، فولیکولیت، پر مویی، ضایعات آکنه مانند، کمی تشکیل رنگدانه‌های پوست، درماتیت اطراف دهان، درماتیت تماسی آلرژیک، نرم شدن پوست، عفونت ثانویه، آتروفی پوست، ایجاد رگه‌های پوستی، عرق سوز شدن پوست.
ادراری ـ تناسلی: گلوکوزوری (با بتامتازون دی پروپیونات).
متابولیک: هایپرگلیسمی.
در صورت بروز تحریک موضعی، عفونت، جذب سیستمیک یا حساسیت مفرط، باید مصرف دارو قطع شود.
بتامتازون جزء داروهای کورتونی است و بسیاری از افراد از پماد بتامتازون در مواردی نظیر برطرف کردن جوش یا لک‌های صورت، ناراحتی‌هایی مثل خارش و یا خشکی پوست به طور خودسرانه استفاده می‌کنند. باید بدانید که مصرف خودسرانه پماد بتامازون، عوارض پوستی متعددی برجای می گذارد.
پماد بتامتازون در روزهای اول مصرف، تغییرات قابل ملاحظه و بسیار خوبی در پوست ایجاد می‌کند. اما این تغییر موقتی است و پس از مدتی رفته رفته پوست تحلیل رفته، حالت شکننده می‌یابد و مستعد انواع عفونت‌ها و قارچ‌های پوستی می‌شود. لذا برای استفاده از این پماد لازم است حتما با پزشک مشورت نمایید.
درمان آفتاب سوختگی صورت
برای درمان آفتاب سوختگی صورت دو ماسک پیشنهاد می شود که ممکن است به شما کمک کند.
ماسک ۱
مواد لازم: چند برگ کلم تازه، ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون، کمی شیر
ابتدا برگ های کلم را به خوبی بشویید و در مخلوط کن ریخته و خرد کنید. سپس، روغن زیتون و شیر را هم به آن مخلوط بیافزایید و آن قدر آنها را بهم بزنید تا مخلوط یکدست و خمیر مانندی به دست آید. این ماسک را بر روی مناطق صدمه دیده و آفتاب سوخته قرار دهید. مدت استراحت این ماسک بر روی پوست، ۳۰ دقیقه است.
پس از گذشت ۳۰ دقیقه می توانید پوستتان را با آب سرد بشویید. در طول روز می توانید بین یک تا دو بار از این ماسک استفاده نمایید. استفاده از این ماسک در محل آفتاب سوختگی به التیام پوست کمک می کند. ترکیبات موجود در این ماسک موجب تحریک رشد سلول های جدید و در نتیجه بازسازی ضایعات و التهابات پوست می گردد.
ماسک ۲
مواد لازم: ۱ عدد هویج، ۱ قاشق غذاخوری روغن کنجد، ۱ قاشق غذاخوری نشاسته، مقداری شیر
ابتدا نشاسته را در شیر حل کنید. هویج را رنده کرده و به مخلوط فوق بیافزایید. روغن کنجد را نیز به آن اضافه کنید و سپس مخلوط را به خوبی هم بزنید تا یکدست گردد. ماسک آماده شده را بر روی محل آفتاب سوختگی قرار دهید.
پس از ۳۰ دقیقه می توانید پوستتان را با آب سرد بشویید. این ترکیب تسکین دهنده است و سوزش را کم می کند و باعث ترمیم سریع آفتاب سوختگی می شود.
درمان آفتاب سوختگی کودک
آفتاب سوختگی کودک زیر یک سال خطرناک تر از آن است که به نظر می آید. او را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید.
باید مقدار زیادی مایعات از جمله شیر به او بخورانید تا حالش بهتر شود و مایع از دست رفته بدنش در اثر قرار گرفتن در معرض آفتاب جبران شود.
برای بهبود آفتاب سوختگی کودک ، پارچه ای تمیز را در آب سرد خیس کنید و بعد فشار دهید تا آب آن خارج شود. سپس مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به آرامی روی پوست سوخته کودک قرار دهید و این عمل را چند بار در طول روز تکرار کنید، ولی مراقب باشید تا کودک سردش نشود.
ممکن است کودک شما از حمام ولرم رو به سردی خوشش بیاید ( دقت کنید آب طوری سرد نباشد که کودک بلرزد). پوست کودک را پس از استحمام خشک کنید، اما حوله را روی پوست نکشید. سپس یک کرم مرطوب کننده فاقد الکل و یا ژل آلوئه ورا روی پوست او بمالید تا خارش پوستش را کاهش دهد. با شروع پوسته ریزی در محل سوختگی، خارش تشدید می گردد.
از پزشک کودک خود در مورد استفاده از استامینوفن یا بروفن کودکان برای کاهش درد سوال کنید. (از مصرف آسپیرین بپرهیزید، زیرا ممکن است کودک را در معرض خطر ابتلا به سندرم Reye قرار دهد).
برای درمان آفتاب سوختگی کودک ، به کودک لباس های آزاد بپوشانید تا پوست سوخته او را تحریک نکند و تا زمان بهبودی کامل او را جلوی آفتاب نبرید، زیرا خطر آفتاب سوختگی مجدد بسیار بالاست.
کارهایی که در هنگام آفتاب سوختگی کودک نباید انجام شود
از مالیدن ترکیبات حاوی وازلین روی پوست کودک بپرهیزید. وازلین از تعریق و دفع حرارت پوست جلوگیری می کند. این امر در مورد مصرف کره و روغن ها نیز صادق است.
برای درمان آفتاب سوختگی کودک از مصرف پماد یا اسپری هایی که حاوی بنزوکائین هستند، بپرهیزید، زیرا ممکن است باعث تحریک پوست و واکنش های آلرژیک شوند.
برای درمان آفتاب سوختگی کودک از قرار دادن یخ یا مخلوط آب و یخ بر روی پوست کودک بپرهیزید.
تاول ها را نترکانید، زیرا تاول ها برای محافظت از لایه های زیرین پوست تشکیل می شوند و ترکاندن آنها ممکن است باعث عفونت پوستی شود. اگر تاول خودبخود باز شد، به آرامی پوست مرده را از روی آن بردارید و یک پمادآنتی بیوتیک نظیر نئوسپورین در محل آن قرار دهید (البته تحت نظر پزشک کودک).
روغن زیتون برای آفتاب سوختگی
به نظر می رسید روغن زیتون سرعت بهبودی را افزایش می دهد. روغن زیتون شامل ترکیبات پلی فنول است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند تا به محافظت و پیشگیری و درمان آسیب های ناشی از تابش خورشید کمک کند. آسیب پوست بیشتر مربوط به فعالیت مخرب رادیکال های آزاد اکسیژن تولید شده در سلول های پوست توسط نور خورشید است.
اجزای پلیفنولی روغن زیتون با آنتی اکسیدان های سنتی، مانند توکوفرول ها، در صنعت لوازم آرایشی و دارویی برای جلوگیری از آسیب های پوستی مورد استفاده قرار می گیرد، مقایسه می شود. نتایج نشان می دهد که پلی فنل ها بیشترین فعالیت را در تخریب رادیکال دارند.
همچنین نشان داده شده است که خوردن سسی که از گوجه فرنگی در روغن زیتون تهیه شده باشد برای محافظت پوست از آفتاب سوختگی، مشابه استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 2 یا SPF 3 است. این ظاهرا بدین دلیل است که لیکوپین های موجود در گوجه فرنگی توسط روغن گرفته شده است.
