محمد جواد لاریجانی امروز سهشنبه در نشستی خبری اظهار کرد: جمهوری اسلامی یک پروسه و تجربه مهم ملت ماست. ملت ما تصمیم گرفت بر اساس عقلانیت اسلامی، نظام مشروعی را بنا کند. دموکراسی یک تجربه قدیمی بشر است و تا به امروز تجربههای مختلف دموکراسی را بشر آزمایش کرده است.
وی ادامه داد: مدل نمایندهای یکی از مدلهای دموکراسی است که جمهوری اسلامی نیز بر اساس آن بنا شده است. تجربه ما یونیک است؛ باید این را خوب بفهمیم تا بتوانیم از آن پاسداری کنیم. نکته دیگر این است که مدعیان سینهچاک حقوق بشر در دنیا، اعتبارشان باطل شده است. آمریکا یکی از پرمدعاترین کشورها در مسئله دفاع از حقوق بشر است در حالی که رکورد و کارنامه این کشور در حقوق بشر فاجعهآمیز است. وقتی ترامپ به عربستان میرود این کشور که یک رژیم آدمکش و کودککش است، تبدیل به همکار منطقهای آمریکا میشود، بنابراین آمریکا به حقوق بشر توجه ندارد یا مثلاً ترزا می که امیدوارم حکومتش زیاد طول نکشد، حمایت از دولت بحرین را که حاضر نیست حق رأی مردمانش را بپذیرد، یکی از برنامههای خود اعلام میکند.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه گفت: شما وزیر عالمانه و اصولی خارجه ما را با وزیر خارجه فرانسه که کشورشان را محل تجمع و برگزاری یکی از کریهترین گروهها قرار دادند مقایسه کنید. بنابراین دوران ما بهتعبیر یکی از دانشمندان معروف فرانسه، دوران شفافیت شر است. ما محیط حقوق بشری خودمان را باید خوب بشناسیم.
لاریجانی درباره تعرضها به جمهوری اسلامی گفت: رهبر انقلاب صراحتاً بر حمایت از حقوق عامه و آزادیهای مشروع تأکید کردند. دلیل تعرض به جمهوری اسلامی، مواردی مثل حکم یک قاضی یا عملکرد یک دستگاه امنیتی نیست بلکه ما یک دکترین مقابله با هژمونی آمریکا راه انداختیم که موفق بوده و اینها از دست این ناراحت هستند.
وی افزود: در واقع جمهوری اسلامی در معرض تعرضات مختلف بوده است. امروز یکی از اضلاع تعرضات، تعرض اقتصادی است؛ معلوم شد که تحریمها ربطی به هستهای نداشت. با مصوبهای که سنا داشت، هر تحریمی که با برجام برداشتیم، از در دیگر برقرار میشود. میدان دیگر، تعرض امنیتی و اعزام تروریستها است. تعرض دیگر، تعرض فرهنگی و فکری در میدان فضای نرم است. حقوق بشر در این میدان تهاجم قرار دارد بنابراین نباید فکر نکنیم که مسئله حقوق بشر یک میدان مجزا است.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه گفت: ستاد حقوق بشر یک نهاد بسیار کمنظیری است؛ هم فراقوهای و هم ستاد است، بنابراین ستاد محلی است که نهادهای موجود کشور با هماهنگی آن را اداره میکنند. محورهای فعالیت ستاد زیاد است اما آنچه اولویت دارد پاسخ کتبی و شفاهی به تهاجمات به جمهوری اسلامی است. ما هیچ نکتهای را در پاسخ دادن فروگذار نمیکنیم. اگر 100 بار به ما تهمت بزنند، 100 بار پاسخ میدهند و برای آنها هم جالب است. در سازمان ملل یک مکانیزم شکایت وجود دارد و هیچ شکایتی علیه ما انجام نشده است چون هر گزارشی وجود داشته، پاسخ دادهایم.
محمدجواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر قوهقضاییه در ادامه نشست خبری امروز خود درباره مکانیزم یو پی آر گفت: غربیها درصدد بودند این مکانیزم موفق نشود. دکتر غریب آبادی که معاون بین الملل ستاد است، مکانیزم «یو پی آر» را دنبال میکند و اخیرا هم سنتی را راه انداختیم که گزارش میان دورهای هم بدهیم. کشورهای غربی، آمریکا و اسرائیل دوست دارند این مکانیزم برچیده شود اما یکی از دستاوردهای جمهوری اسلامی، راه اندازی این مکانیزم است. ایران یکی از فعالترین کشورهای دنیا در مسائل حقوق بشر است.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی مواضع خود را بر اساس اسلام تنظیم میکند و تفکر حقوق بشری ما بر اساس مکتب اهل بیت است و این را صریحاً اعلام می کنیم و در دنیا هم این تفکر پایه موضعگیریهای ماست. حقوق بشر باید یک میدان عمومی باشد و هست. ما نزدیک به یک هزار سازمان مردم نهاد حقوق بشری داریم که حمایتشان می کنیم و دوست داریم کارهایشان گسترش یابد.
دبیر ستاد حقوق بشر قوهقضاییه درباره حقوق شهروندی گفت: در زمان آیتالله شاهرودی قانون حقوق شهروندی در مجلس تصویب شد و امروز در سال هزاران شکایت در ارتباط با مسائل حقوق شهروندی به قوه قضاییه می رود اما متاسفانه کار خبری رسانهای خوبی در این حوزه تاکنون انجام نشده است. ستاد حقوق بشر هم در مواردی که شکایتی برسد، با دقت پیگیری میکند و پروندههای متعددی داریم اما چون غالبا مسائل خصوصی مردم بوده، خبری نکردیم.
ایتالیاییها میگفتند فکر میکردیم سیستم قضایی ایران مثل عربستان است/مجموعه قوانین حقوق متهم برای آنها شگفتانگیز بود
لاریجانی در پاسخ به این سؤال که ستاد حقوق بشر در تبیین حقوق بشر اسلامی چه اقداماتی انجام داده است گفت: مسائل جاری را بر معیار اسلامی ارزیابی و موضعگیری میکنیم و فعالیت خوبی را با علمای حوزه و دانشگاهیان ساماندهی کردیم تا کشف نقاط زیبای تفکر اسلامی درباره حقوق بشر را تقویت کنیم. حقوق بشر لایههای مختلف عمومی و فنی دارد. ما با دولت ایتالیا توافق کردیم که جلساتی را درباره حقوق بشر تشکیل دهیم. در هر جلسه یک موضوع انتخاب میشود و بعد مبانی فقهیمان مورد بررسی قرار می گیرد. یکی از این جلسات درباره موضوع حقوق متهم بود. یکی از نکات مهم در معیار حقوق بشر، حقوق متهم و ملموس بودن این حقوق است. حول این محور جلسه تفسیری داشتیم و قضات ما مجموعه قوانین مربوط به حقوق متهم در جمهوری اسلامی را مطرح کردند و برای آنها شگفتانگیز بود و میگفتند فکر میکردیم سیستم قضایی شما مثل عربستان است.
وی درباره سؤالی درباره دیدار رهبر انقلاب با مسئولان قضایی و تاکید ایشان برای پیگیری برخی پروندههای بین المللی مثل پرونده شیخ عیسی قاسم گفت: این بحث مربوط به مشروعیت و صلاحیت محاکم ما از نظر شرعی است. محاکم جمهوری اسلامی باید محل تظلمخواهی تمام مظلومان جهان باشد. اینکه تا چقدر اجرای حکم داشته باشد، بحث دوم است و نفس صدور حکم اهمیت دارد. بخشی از این موارد نیز صدور احکامی علیه ایران در آمریکا و کشورهای غربی است. اموال ما را به دلایل واهی مصادره و شهروندان ما را بازداشت می کنند که قوه قضاییه باید پیگیری کند و چند شعبه برای این امر تشکیل شده و ستاد حقوق بشر با تشکیلات دادگستری همکاری خوبی دارد و به نظرم دستگاه دیپلماسی هم در این امر باید فعال شود تا در سال 96، اقدامات چشمگیرتری داشته باشیم. پرونده کسانی که در حملات شیمیایی مصدوم یا در حملات تروریستی مجروح شدند، از جمله پرونده های مهمی است که پیگیری شده است.
دبیر ستاد حقوق بشر قوهقضاییه در پاسخ به سؤالی درباره تحولات کشورهای اسلامی، آینده نگاه همکاریهای حوزه حقوق بشر در این کشورها و اینکه آینده حقوق بشر در این کشورها به سوی وحدت است یا واگرایی گفت: ما نباید همکاری در جهان اسلام را به روابط دولتی محصور کنیم. حقوق بشر مورد توجه ملتهاست. حقوق بشر یک موضوعی است که ملتها به آن علاقه دارند. فعالان حقوق بشر و متفکرین ما با مسلمانان بلاد اسلامی و غیر اسلامی باید روابط تنگاتنگ داشته باشند. نباید ببینیم عربستان که یک رژیم کریه است، درباره حقوق بشر چه می گوید بلکه حقوق بشر مورد علاقه همه ملت هاست و میدان عمل ما در این حوزه گسترده است. میدان عمل و همگرایی ما در حزوه حقوق بشر در جهان اسلام بسیار زیاد است.
انتظار داریم تشکیلات دیپلماسی فاجعه منا را مطالبهگری قوی کند
لاریجانی در پاسخ به سؤال دیگری درباره گذشت دو سال از فاجعه منا و اینکه ظاهرا هنوز حق ایرانیها از عربستان گرفته نشده و اینکه آیا ستاد حقوق بشر در این حوزه اقداماتی داشته است یا خیر گفت: جنایتی که رژیم سعودی در منا مرتکب شد جبرانپذیر نیست و لکه ننگی بر پیشانی این رژیم خواهد بود اما برای استیفای حقوق ملتمان چند خط کاری داریم. ما انتظار داریم تشکیلات دیپلماسی ما مطالبهگری قوی کند و دوم اینکه این قضیه در مجامع بینالمللی مطرح شود. بحث دیگر پیگرد آنها در محاکم خودمان است که در این حوزه دستگاه قضایی مشغول است و فکر می کنم با تاکیدی که رهبر انقلاب داشند، بخشی از این احکام امسال صادر شود.
وی درباره وضعیت حقوق بشر زندانیان سیاسی و اینکه گفته می شود برخی زندانیان سیاسی میان زندانیان مواد مخدر نگهداری می شوند گفت: نکته اول این است که ما در کشورمان عنوانی به اسم زندانی سیاسی نداریم. البته اگر قانون جرم سیاسی نهایی شود ممکن است این اتهام در سیستم ما وارد شود. بنابراین کسانی که مورد پیگرد قرار گرفتهاند تحت عنوان جرایم سیاسی نبوده است. مواردی که ما داریم هیچ کدام مبتنی بر قوانین جاری ما نیست و قانون جدید که ابلاغ شده مصداق عملی نداشته است. بنابراین اصطلاح جرم سیاسی اصطلاح درستی نیست و این اصطلاح را غربیها بکار می برند تا برچسب سیاسی کار خود را انجام دهند. دستهبندی متهمان ما خیلی دقیق است و هیچ وقت ما متهمان را برای آزاردهی در کنار بقیه نگه نمیداریم و این اتهام بدی است که به مجموعه دستگاه قضایی زده میشود. ما درباره ملاقات و مرخصی زندانیان خیلی چارچوب بسیار مشخص و منعطف داریم. برای ستاد حقوق بشر، حقوق متهم یک محور است و اگر کسی به ما مراجعه کند، ستاد حقوق بشر در این زمینه هیچ کوتاهی نمیکند و با آغوش باز پیگیری میکند.
لاریجانی گفت: آزادی بیان و آزادی فعالیتهای اجتماعی از برکتهای جمهوری اسلامی بوده است و باید از این آزادیها پاسداری کنیم و باید چارچوب آزادیها را در سیستم قانونی خود بشناسیم و آنها را در مسیر منافع ملی بکار بگیریم. میدان تعرض نرم، امروز یکی از میدانهای وسیع تهاجم آمریکاست. میدان نرم سوءاستفاده از امکانات رسانهای است البته جریان موج اطلاعنما یا فیک، امروز با یک معارضه تقلبی دیگر مواجه است. آقای ترامپ خودش یک مصداق کامل فِیک و جعل است و سیستم تمدن غربی بعید است بتواند از این زنجیره فیکها خارج شود. ما در میدان نرم نباید به تعرضات آمریکا میدان بدهیم.
از فحاشی به خودم ناراحت نمیشوم/ ترجیح میدهم فحش باشد تا اینکه هیچ صدایی نباشد
دبیر ستاد حقوق بشر قوهقضاییه با اشاره به دکترین «آتش به اختیار» که توسط رهبر انقلاب مطرح شد گفت: در فضای نرم هر فرد میتواند میدان وسیعی از فعالیت داشته باشد و این جنبه مثبت از فضای نرم است. طبیعتا این احتیاج به فرهنگ و آموزش دارد. در این مسیر از انتقاد و فحش به خودم ناراحت نمیشوم و ترجیح میدهم فحش باشد تا اینکه هیچ صدایی نباشد. این دکترینی که رهبری اعلام کردند برای همه است و هر کسی که بلد است باید به میدان بیاید و بتوانیم جلوی هژمونی آمریکایی را بگیریم.
لاریجانی گفت: مجازات در اسلام برای انتقام نیست برای پیشگیری است و اصلا مجازات چیز شیرینی نیست. همیشه از اینکه شهروندی به خاطر خطا مجازات میشود، باید غمگین باشیم و بدترین مجازاتها می تواند اعدام باشد. قصاص یک موردی است که برای ما تضمین زندگی و حیات است. اعدام به خاطر مواد مخدر جزو تعزیرات و بر اساس قانون است. همراه با بخش زیادی از دوستان و قضات در سیستم قضایی و ریاست قوه قضاییه بر این عقیده هستیم که ضمن اینکه این حجم اعدامها بی خاصیت نبوده اما خاصیتش در حد انتظار نبوده و باید تجدیدنظر کنیم و این به معنای حذف اعدام نیست و به نظرم این تئوری خوبی است و خوشحالم مجلس به آن پیوسته است و همکاران ما در ستاد کاملا با آن همگام هستند و امیدوارم طرح بهتری تصویب شود.
وی ادامه داد: بنابراین در داخل نظام همیشه درباره این حکم سنگین تردید بود و فکر میکنم طرح نمایندگان مجلس که با همکاری قوهقضاییه و ستاد حقوق بشر تدوین شده، یک گام مثبت است. اعدام راجع به قصاص هم مورد تعرض است. اتفاقا قصاص آن اعدامی نیست که غربیها فکر می کنند و قصاص یکی از حقوقهای شخصی افراد است و قرآن کریم، عفو را به گذشت اولویت داده است و لذا ستاد دیه پیدا شده و تحرکات وسیع دیگری پیدا شده است. ستاد حقوق بشر هم در این زمینه فعالیت های بسیار خوبی دارد. ما احساس شادی میکنیم که فردی از اعدام نجات یابد. بنابراین این قانون بسیار آبرومند جمهوری اسلامی و اسلام مورد تعرض است در حالیکه ما قصاص را نمونهای میدانیم تا سایر کشورها هم به آن اقتدا پیدا کنند.