سال ۷۵، بر اساس تصمیم هیئت دولت، کمیته امداد امام خمینی (ره) موظف به ارائه برخی خدمات به خانواده افراد زندانی شد.
اعضای خانوادهای که سرپرست آن به هر دلیل زندانی میشود بدون شک حق زندگی داشته، اما در بسیاری از مواقع دیده شده که با زندانی شدن سرپرست خانوار، مشکلات متعددی گریبان خانوادهها را میگیرد.
در این شرایط، بسیاری از خانوادهها حتی در تهیه هزینههای زندگی خود نیز با مشکل مواجه میشوند و اگر مورد حمایت قرار نگیرند، کانون آنها در غیاب سرپرست دچار گسستگی خواهد شد.
خطر پذیری خانوادهها زمان زندانی شدن سرپرست آنها افزایش پیدا کرده و آسیبهای اجتماعی اعضای خانوار را تهدید میکند. به همین خاطر نیز برخی نهادها از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره) کار حمایت از خانوادههای افراد زندانی را در دستور کار قرار داده اند.
کمیته امداد خدمات مختلفی را به خانوادههای افراد زندانی ارائه میکند که از آن جمله میتوان به پرداخت کمک معیشت، پرداخت وام قرض الحسنه، ارائه مساعدت موردی به خانوادههای زندانی، کمک به پرداخت اقساط معوقه وامهای دریافت شده، معافیتهای قانونی، پرداخت شهریه دانشجویی به فرزندان دانشجوی خانواده، تامین لوازم ضروری زندگی آنها، پرداخت کمک هزینه تحصیلی، ارائه فعالیتهای فرهنگی به دانش آموزان از قبیل تامین پوشاک، لوازم التحریر، ایاب و ذهاب، تقویت بنیه تحصیلی، پرداخت کمک هزینه تحصیلی به دانش آموزان نخبه و دارای استعدادبرتر، کمک هزینه شرکت در کلاسهای کنکور و راهیابی به دانشگاه خلاصه میشود.
تمام این خدمات به طور موردی به خانوادههای افراد زندانی اختصاص یافته و خانوادههای آنها در صورتی که توان کافی نداشته باشند میتوانند تحت پوشش خدمات مستمر کمیته امداد نیز قرار گیرند.
نیازمندی خانوادههای افراد زندانی پس از مشخص شدن از سوی کارشناسان کمیته امداد امام (ره) به اثبات رسیده و خانواده میتواند تحت پوشش خدمات کمیته امداد قرار گیرد.
م. جعفری، همسر یک زندانی است. وی در رابطه با خدماتی که پس از زندانی شدن همسرش از کمیته امداد دریافت میکند میگوید: همسرم به دلیل حمل مقادیر قابل توجهی مواد مخدر زندانی شده است. او باید تاوان کار اشتباه خود را میداد، اما فرزندان من حق زندگی داشتند.
وی میافزاید: با هماهنگیهای صورت گرفته به کمیته امداد معرفی شدم و زمانی که مددکار این نهاد وضعیت ما را بررسی کرد مشمول دریافت خدمات امداد معرفی شدیم.
این زن سرپرست خانوار با اشاره به دریافت مستمری از کمیته امداد میگوید: زندگی ما اکنون با این مستمری میچرخد. من دو فرزند ۳ و ۵ ساله دارم و قادر نیستم آنها را در خانه تنها گذاشته و به سر کار بروم.
جعفری با اشاره به مدت زمان باقی مانده از حضور همسرش در زندان میگوید: همسر من یک سال و ۳ ماه دیگر آزاد خواهد شد و به ما اعلام شده تا زمانی که وی در زندان باشد، میتوانیم از خدمات کمیته امداد امام خمینی (ره) بهرهمند شویم.
خانوادههای افراد زندانی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار میگیرند تا زمان حضور سرپرست در زندان و یا خودکفا شدن میتوانند از خدمات امداد بهرهمند باشند.
س. رستگار، زن سرپرست خانواری است که به دلیل زندانی بودن همسر خود ۲ سال تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار داشته است.
وی در رابطه با خدماتی که از کمیته امداد دریافت کرده است، میگوید: زمانی که همسرم زندانی شد، وضعیت خانواده ما بسیار دشوار بود. حتی پولی برای پرداخت قبض آب و برق خانه هم نداشتم. به کمیته امداد معرفی شدم، اما میخواستم روی پای خودم بایستم و هزینههای زندگی فرزندانم را خودم تامین کنم.
وی میافزاید: پس از مدتی که تحت پوشش امداد بودم، درخواست دریافت وام اشتغال دادم و با ۱۰ میلیون تومانی که دریافت کردم در زیر زمین خانه مان یک کارگاه کوچک خیاطی راه انداختم.
این زن سرپرست خانوار با اشاره به مشکلات متعدد همسرش برای اعضای خانواده میگوید: همسرم انواع مختلف جرائم را مرتکب شده و این برای چندمین بار است که زندانی شده است. در شرایطی که هنوز ۵ سال از حبس او باقی مانده، اما من دیگر دغدغهای برای زندگی خود و فرزندانم ندارم.
وی میافزاید: به اندازهای درآمد دارم که مشکلی در هزینههای زندگی نداشته باشم و پس از مدتی به دلیل میزان درآمدی که داشتم خودکفایی خود را اعلام کرده و از تحت پوشش خدمات کمیته امداد امام خمینی (ره) خارج شدم. با این کار میخواستم زنان دیگری که درگیر مشکلات هستند در صف دریافت خدمات قرار بگیرند و امیدوار هستم تمام زنانی که با مشکل مواجه اند، بتوانند به نوعی به جنگ با مشکلات خود روند.
ایجاد اشتغال پایدار یکی از راهکارهای کمیته امداد امام خمینی (ره) برای توانمند سازی افراد تحت پوشش است و در بسیاری از موارد دیده شده که این راهکار نتیجه بخش نیز بوده است.
بدون شک با طرحهای مختلفی که کمیته امداد برای خانوادههای افراد زندانی دارد از آسیبهای اجتماعی که این خانوادهها را تهدید میکند کاسته شده و حق زندگی دوباره به اعضای این خانوادهها داده میشود.