معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور از راه‌اندازی مراکز تارک (توانمندسازی اجتماعی- روانی کودکان) تا پایان سال در تمام مراکز استان‌ها خبر داد و گفت: حمایت مادی و معنوی در مراکز تارک بیشتر و تخصصی‌تر از خانه‌های تربیتی است.
حبیب‌الله مسعودی‌فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره راه‌اندازی مراکز توانمندسازی اجتماعی- روانی کودکان (تارک) اظهار کرد: کودکانی که عمدتاً بدسرپرست یا گاهی بی‌سرپرست هستند، برای ورود به مراکز شبه‌خانواده و اقامت طولانی‌مدت در آن‌جا، یک فرآیند آماده‌سازی را طی می‌کنند. این فرآیند آماده‌سازی در گذشته در خانه تربیتی انجام می‌شد اما در حال حاضر نام این مراکز به خانه‌های توانمندسازی اجتماعی- روانی کودکان (تارک) تغییر کرده است. مراکز تارک، مراکزی تخصصی هستند و کودکانی که ابتدا می‌خواهند وارد سیستم بهزیستی شوند، در این خانه‌ها اقامت می‌کنند. این فرآیند به‌ویژه برای کودکان 12 تا 18 ساله انجام می‌شود. زیرا سن‌شان بیشتر است و رفتارهایی در آن‌ها نهادینه شده؛ در نتیجه نیاز به کار بیشتر روانی- جتماعی دارند.
کودکان باید آمادگی لازم را برای حضور در مراکز شبه‌خانواده داشته باشند
او با اشاره به ویژگی‌های مراکز تارک تصریح کرد: در این مراکز با حضور روانشناس و مددکار و با نظارت سازمان بهزیستی، طی فرآیندی چندماهه تا یک‌ساله روی سلامت روانی و اجتماعی این کودکان کار تخصصی می‌شود تا این کودکان بتوانند آمادگی لازم را برای حضور در مراکز شبه‌خانواده داشته باشند. گاهی ممکن است افرادی در مراکز شبه‌خانواده حضور داشته باشند و دارای یک‌سری اختلالات روانشناختی باشند. در مواردی لازم است برخی کودکان در بیمارستان بستری شوند. همچنین برای مراقبت‌های پس از ترخیص به آن‌ها کمک می‌شود که به آن شرایط روانی- اجتماعی نرمالی که داشتند برگردند. پس لازم است که این کودکان در مراکز تارک قرار بگیرند و مداخلات روانی- اجتماعی برای آن‌ها انجام شود. درواقع این کودکان از فرآیند جامعه جدا نمی‌شوند. کودکی که در حال تحصیل است، تحصیل خود را ادامه می‌دهد و صرفاً یک‌سری خدمات تخصصی روانی- اجتماعی و مددکاری در این مراکز به آن‌ها داده می‌شود.
تمام استان‌ها دارای مراکز دخترانه و پسرانه تارک می‌شوند
مسعودی‌فرید با بیان این‌که مراکز تارک در بسیاری از کلان‌شهرها راه‌اندازی می‌شود، افزود: در حال حاضر تهران و البرز دارای مراکز تارک هستند. در سایر مراکز کلان‌شهرها نیز در حال راه‌اندازی است. در برخی نقاط، مراکز قبلی که خانه تربیتی نام داشتند را از نظر فضا و مداخلات کارشناسی به‌روزرسانی می‌کنیم تا بتوانند استاندارد مرکز تارک را پیدا کنند. حدود 12 استان مراکز قدیمی خانه‌های تربیتی دارند و معمولاً در اتاقی در مراکز شبه‌خانواده آماده‌سازی صورت می‌گیرد. یعنی در حال حاضر هیچ کودکی بدون آماده‌سازی وارد مراکز شبه‌خانواده نمی‌شود. اما برای این‌که این کار نهادینه شود، تا پایان امسال تمام استان‌ها دارای مراکز توانندسازی اجتماعی- روانی کودکان به تفکیک دختر و پسر خواهند شد.
تفاوت خانه‌های تربیتی و مراکز تارک
معاون امور اجتماعی بهزیستی به تفاوت مراکز قدیمی و جدید اشاره کرد و گفت: مراکز جدید با عنوان تارک تخصصی‌تر هستند. از طرفی نام خانه‌های تربیتی بار منفی داشت؛ به این معنا که این کودکان تربیت ندارند و باید آن‌ها را تربیت کرد که به کودکان برچسب و انگ می‌زند. سیاست علمی در تمام دنیا با برچسب‌زنی و انگ‌زنی به آسیب‌ها و به‌ویژه اختلالات روانی مخالف است. در نتیجه دلیل اول تغییر، بار معنایی منفی بود. دلیل دوم این‌که نیاز به تخصصی‌تر شدن اقدامات بود. سومین دلیل نیز افزایش حکایت در قالب مراکز جدید بود؛ به‌طور مثال حمایتی که از یک کودک در این مراکز انجام می‌دهیم، 2 برابر حمایتی است که از او در مراکز شبه‌خانواده می‌شود. امسال در مراکز شبه‌خانواده با وجود این‌که افزایش حمایت داشتیم، به ازای هر کودک 400 هزار تومان پرداخت می‌شود. اما این حمایت مادی در مراکز تارک 800 هزار تومان است. در کنار آن، حمایت‌ها تخصصی‌تر و پیچیده‌تر نیز شده است. به‌طور کلی مراکز تارک تحت حمایت مادی و معنوی بیشتری از بهزیستی هستند و خدمات‌شان تخصصی‌تر است.
