سرپرست ایرانی هیئت مشترک باستان شناسی معدن نمک چهرآباد از جالب ترین کشفیات این فصل کاوش در تنها معدن تاریخی شناخته شده از دوره هخامنشی، ساسانی و دوران متاخر اسلامی در ایران را کشف تونلی بزرگ با چند فضای مرتبط با هم اعلام کرد که احتمالا مربوط به دوران میانی اسلام( سلجوقی) است.
ابوالفضل عالی - سرپرست ایرانی هیئت مشترک باستان شناسی معدن نمک چهرآباد زنجان اظهار داشت: چهارمین فصل کاوش باستان شناسی هیئت مشترک اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان و موزه و دانشگاه بوخوم آلمان از فروردین ماه از سرگرفته شده و طبق برنامه ریزی به عمل آمده این فصل از پژوهش در معدن چهرآباد تا خرداد ماه سال جاری ادامه خواهد داشت.
وی افزود: هیئت باستان شناسی شامل باستانشناسان و متخصصین مختلف ایرانی و آلمانی هستند که برای چهارمین فصل پژوهش در معدن نمک حضور یافته و در زمینه مطالعات باستانشناسی کهن و برخی علوم میان رشته ای فعالیت خواهند کرد.
عالی فعالیت تیم باستان شناسی در این محوطه را در ادامه پژوهش‌هایی دانست که از چندین سال پیش آغاز شده است و گفت: در فصل سوم پژوهش که در پائیز سال گذشته انجام یافت، بخش‌هایی از محدوده تاریخی معدن نمک شامل آثار معدنی دوره هخامنشی، ساسانی و دوران متاخر اسلامی مورد کاوش قرار گرفت.
در جستجوی شناسایی قدیمی ترین دوره های استخراج نمک
این باستان شناس اظهار داشت: در این فصل نیز همچون فصل گذشته ادامه کاوش عمقی در محدوده کاوش شده در سالهای پیش برای بدست آوردن آگاهی بیشتر از قدیمی ترین دوره‌های استخراج نمک در چهرآباد و نیز افزایش دانسته‌ها از معدنکاوی نمک در دوره هخامنشی و ساسانی خواهد بود.
عالی با بیان اینکه در فصول گذشته همچنان لایه‌های مربوط به معدنکاوی دوره هخامنشی در زیر سطحی که مردان نمکی کشف شده اند ادامه دارد، تصریح کرد: حفاری باستان شناختی با هدف روشن ساختن جزئیات معدنکاوی دوره هخامنشی و کشف آثار احتمالی پیش از این دوره مد نظر قرار خواهد گرفت.
وی افزود: با توجه به این که در فصل گذشته عملیات گسترده ژئوفیزیکی در بخشی بزرگی از گنبد نمکی موسوم به دوزلاخ(معدن نمک چهرآباد) انجام یافت و اطلاعات جالب توجهی از ساختار زمین شناختی و محدوده فعالیت معدنکاوی کهن بدست آمد، لذا در این فصل از کاوش از نتایج پژوهش‌های ژئوالکتریک نیز بهره گرفته خواهد شد.
تنها معدن دوره هخامنشی و ساسانی
این باستان شناس، معدن نمک چهرآباد را تنها معدن تاریخی شناخته شده از دوره هخامنشی، ساسانی و دوران متاخر اسلامی در ایران دانست و افزود: اهمیت و شهرت آن نه تنها به دلیل دارا بودن آثار معدنکاوی از ایران پیش و پس از اسلام است، بلکه یافته‌های ارزشمند و منحصر به فرد آن از جمله بقایای 6 مومیایی طبیعی انسانی و شمار زیادی اشیای از جنس مواد آلی از جمله پارچه، چرم، چوب، و... بر اهمیت آن افزوده است.
وی گفت: طی 15 روز کاوش فصل جدید، بخش‌های مختلف محدوده کاوش شده در سالهای گذشته، به منظور بدست آوردن اطلاعات بیشتر از معدنکاوی دوران باستان و نیز آگاهی از قدیمیترین دوره استخراج نمک کاوش شد.
سرپرست هیأت باستان شناسی با بیان اینکه در برنامه امسال همچنان کاوش در لایه‌های مختلف مربوط به معدنکاوی دوره هخامنشی و دوره ساسانی ادامه دارد گفت: همچون گذشته یافته‌های مختلف مرتبط با فعالیت‌های معدنکاوی به ویژه اشیای تهیه شده از مواد ارگانیک همچون یافته‌های گیاهی( دسته‌های چوبی ابزار، شاخه‌ها و بوته‌ها، بذرها، هسته میوه‌ها و ...)، بقایای جانوری، پوست و چرم و بافته‌های مختلف پشمی و پنبه ای به دست آمده است.
کشف تونلی بزرگ
وی از جالب ترین کشفیات این فصل کاوش را کشف تونلی بزرگ با چند فضای مرتبط با هم اعلام کرد که احتمالا مربوط به دوران میانی اسلام ( سلجوقی) است و افزود: فضاهای جدید مکشوفه که در دل کوه کنده شده اند در طی چند روز گذشته مشخص شده و هنوز کاوش و پژوهش چندانی در آن انجام نیافته است.
عالی اظهار داشت: تونل یاد شده در بخش شمال غرب محدوده کاوش شده در سالهای گذشته قرار دارد و طبق مشاهدات اولیه و بررسی اشیای مکشوفه از داخل فضاهای مختلف آن، احتمالاً تونل در دوره سلجوقی مورد استفاده معدنکاران بوده و در دوره ای که هنوز مشخص نیست، به دلیل ریزش بخش‌هایی از آن فرو ریخته و تخریب شده است.
وی تصریح کرد: در صورت قطعی شدن قدمت تونل تازه کشف شده، برای اولین بار مدارکی از استخراج نمک و حضور معدنکاران دوران میانی اسلام در معدن نمک چهرآباد( دوزلاخ) دیده می‌شود.
