رشد روزافزون شهرها، نیاز آنها را به اداره تخصصی و برنامه محور بیشتر کرده است و ابَر شهر تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست ولی برای رسیدن به این هدف به انسجام اجتماعی مبتنی بر فرهنگ و سپردن زمام امور به افراد متخصص نیز ضروری است.
تورج فرهادی نامزد پنجمین دوره انتخابات شورای شهر تهران بر این باور است که بزرگترین سرمایه هر کشور انسجام اجتماعی آن است واین نسجام باید مبتنی بر فرهنگ و اندیشه باشد تا معضلات اجتماعی و سیاست‌زدگی کاهش یابد علاوه بر این اجرای امور باید به دست افراد متخصص سپرده شود تا با تقویت پتانسیل‌ها و انسجام اجتماعی شهری برنامه محور بسازیم که همه ابعاد انسانی از بالقوه به بالفعل تبدیل شود ولی علی‌رغم این نیاز برای اصلاح وضع موجود شهر از برنامه خارج شده و به سمت بخشنامه‌محوری رفته ایم که این باعث آسیبهای جدی شده است.
آنچه در متن زیر می خوانید مشروح سخنان فرهادی درباره مدیریت شهری و راه تعالی آن است:
وی در آغاز سخنان خود با بیان اینکه اگر دولت وظایف خود را در سطح ملی و محلی جدا نکند و مدیریت یکپارچه شهری را محقق نکند، زمینگیر خواهد شد، اظهار داشت: در اتفاقاتی که در کشور و شهرها رخ می‌دهد می‌بینیم که پاسخگویی اغلب دچار اختلال میشود؛ مثلا در حادثه پلاسکو هنوز هم همه کارشناسان و افراد دخیل در این موضع به طور شفاف نتوانستند مقصر اصلی را اعلام کنند.
وی ادامه داد: اگر سطح محلی و ملی وظایف دولت از یکدیگر جدا بود قاعدتا مسئول شهر یعنی شهردار باید در آن حادثه پاسخگو می‌شد، شورای شهر نیز پیش از وقوع چنین اتفاقات و شرایط بحرانی، برنامه تهیه می‌کرد. حال که این موارد محقق نشده است قاعدتاً کسی پاسخگو نیست و جنگ و دعواهای سیاسی ایجاد شده منجر به کسالت مردم و قطع امید آنها از مسئولان میشود. در نهایت نیز شاهد از بین رفتن انسجام اجتماعی خواهیم بود.
انسجام اجتماعی، بزرگترین سرمایه هر کشور است
نامزد پنجمین دوره انتخابات شورای اسلامی شهر تهران با برشمردن سرمایه‌های یک کشور، اظهار داشت: بزرگترین سرمایه هر کشور انسجام اجتماعی آن است. انسجام اجتماعی باید مبتنی بر فرهنگ و اندیشه باشد چراکه یک شور و شعور اجتماعی و فرهنگی باید در یک جامعه اتفاق بیفتد تا همه با یک عزم ملی به سمت منافع عمومی حرکت کنند.
وی افزود: دومین ثروت هر جامعه منابع انسانی نخبه هستند؛ نخبگان فرهنگی، اقتصادی اجتماعی و علمی دومین ثروت یک جامعه محسوب می‌شوند و سومین ثروت از نظر بنده، منابع طبیعی هر جامعه یا کشور است.
معضلات اجتماعی و سیاست‌زدگی از تبعات فقدان حلقه فرهنگی در جامعه است
وی ادامه داد: بنابراین انسجام اجتماعی برمبنای اندیشه فرهنگی و مبتنی بر فرهنگ جایگاه بسیار مهمی دارد اما در روالی که به ویژه در دهه اخیر ملاحظه می‌کنیم نوعی سیاست‌زدگی به دلیل فقدان حلقه فرهنگی بوده که باعث بروز مشکلاتی شده است. نداشتن کار، تولید، اشتغال، وجود جوانان بیکار و معضلات اجتماعی از تبعات نبود این حلقه فرهنگی است در حالی که ایران ظرفیت‌های بسیار بالایی دارد.
فرهادی با بیان اینکه در کشور ما منابع انسانی و طببیعی موجود است اما آنچه نداریم انسجام اجتماعی مبتنی بر فرهنگ است، افزود: متأسفانه ما رویکرد اقتصادی نداریم چراکه مبنای فرهنگی آن را تولید نکرده‌ایم و همه اینها به مدیریت صحیح و دوری از نگاه‌های سیاسی نیاز دارد. البته لازم است فارغ از نگاه‌های سیاسی بگویم که در شورای شهر و شهرداری تهران که درباره آن بحث می‌کنیم اتفاقات خوبی هم رخ داده است. در شورای دوره اول شهر تهران که 15 نفر از یک طیف سیاسی بودند نتوانستند بیش از 3 سال کنار هم بمانند و آن شورا منحل شد.
وی افزود: اما در شورای دوره چهارم می‌بینیم علاوه بر اینکه تعداد اعضا دو برابر شد، دو طیف کاملا متفاوت و افراد مستقل توانستند کنار یکدیگر فعالیت کنند. این امر نشان می دهد که تحمل افراد سیاسی از ابتدای شورا تاکنون افزایش یافته است. خیلی خوب است که فرهنگ تحمل افکار و تضارب آرا بالاتر رفته گرچه به حد کمال نرسیده است. نگاه سیاسی حذف نشده ولی نگاهشان نسبت به گذشته ارتقا یافته است.
شهر باید به متخصصین سپرده شود
نامزد پنجمین دوره انتخابات شورای شهر تهران با اشاره به اینکه نهاد شوراها در کشور ما بسیار نوپاست، ادامه داد: 18 سال است که وجود این نهاد را تجربه می‌کنیم و شاهد روند خوبی بوده‌ایم اما مردم بر این باور هستند که شهر باید به دست متخصصین سپرده شود که ایجاد این نگاه نیز اتفاق خوبی است و یک پیروزی برای انقلاب اسلامی به شمار می‌آید.
فرهادی با اشاره به وضعیت مدیریت شهری، گفت: در حوزه مدیریت شهری باید قبول کنیم علی‌رغم همه انتقاداتی که به صورت خرد و کلان، وارد است اتفاقات بسیار خوبی در شهر افتاده است. افزایش سرانه‌های فضای سبز، شبکه حمل و نقل عمومی، بزرگراه‌ها و شریان‌های اصلی در شهر، همچنین ایجاد سرای محلات در چارچوب مدیریت محله و مباحث کالبدی که در شهر رخ داده به هیچ وجه قابل انکار نیست.
وی افزود: بنابراین هم در شهر و هم در شورای شهر حرکت رو به جلو بوده و بی‌انصافی است اگر آن را انکار کنیم. من منتقد نگاه‌های غیرمنصفانه هستم ولی آنچه موجود است بازهم باتوجه به هزینه‌هایی که برای انقلاب اسلامی شده، در شأن مردم نیست و باید فراتر از این حرکت کنیم.
فرصت‌های جامعه باید به معدن تولید فرهنگ، ثروت و سیاست تبدیل شود
نامزد پنجمین دوره انتخابات شورای شهر تهران تصریح کرد: باید بتوانیم فرصت‌های خوب جامعه را مانند منابع طبیعی و منابع انسانی جوان، فعال و به یک معدن بزرگ تولید فرهنگ و ثروت و سیاست در کشور کنیم و انسجام اجتماعی را قوی و اقتدارمان را چندین برابر کنیم.
وی افزود: خوشبختانه اقتدار کشور ما در سطح بین‌الملل و خاورمیانه بسیار مطلوب است و از این حیث مدیون خون شهدا و رهبری مقام معظم رهبری هستیم ولی همانطور که گفتم اینها در شأن مردم ایران و تهران نیست.
فرهادی گفت: همه مسائلی که به آن اشاره کردم باعث شده اتفاقاتی رخ دهد که در کیفیت زندگی مردم تأثیرگذار باشد. کیفیت مطلوبی که باعث شود یک انسان ایرانی و شیعه انقلابی بتواند یک زیست مؤمنانه متعادل در عین آرامش داشته باشد را نتوانسته‌ایم در یک جامعه باهویت تولید کنیم.
وی ادامه داد: ما باید شهری بسازیم و طراحی کنیم که همه ابعاد انسانی بتواند از بالقوه به بالفعل تبدیل شود، باید همه پتانسیل‌های انسان آزاد شود و احساس کند در این فضا می‌تواند با یک نگاه متعالی، زندگی با کیفیت مومنانه، اسلامی و ایرانی داشته باشد که همه اینها مستلزم این است که این شهر یک هویت ایرانی و اسلامی و انسان محورانه داشته باشد.
برای اصلاح شهر از برنامه محوری خارج شده‌ایم
نامزد پنجمین دوره انتخابات شورای شهر تهران با بیان اینکه تحقق این نگاه نیاز به برنامه‌ریزی دارد، تصریح کرد: شاید دلیل برخی انتقاداتی که به شهر وارد است برای این است که در ابعاد کلی شهر برنامه‌ریزی لازم را نداشته‌ایم. ما سعی کرده‌ایم وضع موجود شهر را اصلاح کنیم از این رو به دلایل مختلف از برنامه خارج شده و به سمت بخشنامه‌محوری رفته‌ایم که این باعث آسیبهای جدی شده است.
وی با تاکید بر اینکه در شهر باید براساس اسناد بالادستی حرکت کنیم، گفت: شهر تهران هم طرح جامع و هم طرح تفصیلی دارد؛ یعنی کاملا مشخص است که چشم‌اندازهای آینده شهر در افق 1405 چیست و شهر باید به چه سمتی حرکت کند. این در حالی است که رویکرد طرح جامع و طرح تفصیلی قابل پایش است، یعنی قانونگذار پیش‌بینی کرده که هرچند وقت یکبار این طرح‌ها پایش شود.
فرهادی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین اصلی که فکر می‌کنم در این چارچوب و همه ابعاد تصمیم‌گیری و بحث‌های نظارتی شهر باید اتفاق بیفتد جاری شدن مفهوم «حقِ بر شهر» است. یعنی مردم شهر باید دقیقا بدانند سند بالادستی و اجرایی شهرشان چیست و کاملا از آن مطلع باشند.
آگاهی از برنامه‌ریزی، درآمد و هزینه شهر حق مردم است
وی ادامه داد: مردم باید نسبت به تمام ابعاد برنامه‌ریزی شهر، درآمدها و هزینه‌های آن و مباحث نظارتی شورای شهر به صورت کامل مطلع و از تصمیم‌هایی که در شهر اخذ میشود، آگاه باشند. در تمام ابعاد، حقِ بر شهر باید جاری باشد یعنی نگاه ما هم باید به شهر، هم مدیریت شهری و هم بر شهروند باشد.
نامزد پنجمین دوره انتخابات شورای شهر تهران گفت: این نگاه باید جا بیفتد و بگذاریم دولت ملی و دولت محلی هر یک کار خود را در چارچوب وظایف تعیین شده انجام دهند. همه اینها نیازمند این است افرادی که در این چارچوب قرار می‌گیرند توانمند باشند.
وی ادامه داد: «ژان ژاک روسو» می‌گوید « وظیفه آموزش و پرورش این نیست که در کمترین زمان بیشترین مطلب را به دانش‌آموزان بیاموزد بلکه وظیفه دارد اندیشیدن را بیاموزد و این مسلتزم این است که معلم، خود اندیشیدن را بلد باشد». اصل جوهر هر انسان هم اندیشیدن است. باید به نحوی حرکت کنیم، تصمیم بگیریم و نظارت کنیم که به اندیشه مردم توهین نشود.
فرهادی اظهارداشت: اگر این اتفاق ها رخ دهد به طور حتم در چارچوب حرکتمان محیط زیست، حقوق شهروندی، تکریم یکدیگر، قوانین شهر و غیره مورد توجه قرار می‌گیرند و عده خاصی به سمت معضلات اجتماعی می‌روند که از کنترل مدیریت خارج نخواهند شد.
وی افزود: بنده وظیفه خود می‌دانستم که برای تحرک بیشتر در فضای انتخابات و حتی برای گرم‌تر شدن تنور انتخابات به اندازه یک هیزم کوچک، در این عرصه حضور یابم. اینوظیفه سربازی برعهده همه است و هیچ کس هم از این وظیفه معاف نیست، حال اینکه من در شأن آن هستم یا نه را مردم تصمیم می‌گیرند. علاوه بر این قصد داشتم با ورود به عرصه انتخابات شورا در حد خودم ذائقه مردم در انتخابات را از فاز احساسی به نگاه کارشناسی‌تر و عقلانی‌تر تغییر بدهم. هرچند سیل‌های سیاسی همه این نگاه ها را تغییر دهد ولی وظیفه ما این است که این گفتمان و مبنا را جا بیندازیم.
فرهادی افزود: حتی امروز که شعارش شروع شده و مردم می‌گویند باید به کارشناسان رأی دهیم، یک بلوغ نسبی خوب است و ما وظیفه داریم برای گرم کردن و جا انداختن این موضوع جسارت به خرج دهیم. هرچند ارجح نسبت به بنده حتما زیاد است.
ورود ورزشکاران و هنرمندان با نگاه‌های کارشناسی قوی به شورای شهر الزامی است
وی گفت: برخلاف بحث‌های جاری جامعه که می‌گویند نباید ورزشکاران و هنرمندان ورود کنند از نظر من، ورزشکاران و هنرمندانی که نگاه‌های کارشناسی قوی و مبنایی دارند ورودشان الزامی است و اگر کسی بتواند در شورای شهر و مدیریت شهری فرهنگ ورزش را جا بیندازد بزرگترین خدمت را به جامعه کرده است. کشورهای بزرگ که به قدرت اجتماعی تبدیل شده اند یکی از ابزارهایشان فرهنگ، هنر و ورزش بوده است. بنابراین باید در شهر کاری کنیم که ورزش در سبد خانوار قرار بگیرد و آدم‌های ورزشی که دغدغه این کار را دارند، نگاه‌های کارشناسی خود را عرضه کنند نه کسانی که بنیه فکری ندارند و در فضا حل می شوند.
فرهادی با اشاره به اینکه نمونه‌های موفقی از ورزشکاران در شورای شهر وجود دارد که متخصص هم بوده‌اند، افزود: هنر نیز زبانی است که همه ملت‌ها آن را می‌فهمند اما هنرمندی که توانمندی جاری کردن روح هنر را داشته باشد نه اینکه در فضای سیاسی شورا حل شود.من فارغ از نگاه سیاسی وارد عرصه انتخابات شده‌ام تا این مسئله را جا بیندازیم که نگاه کارشناسی در حوزه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی باید در اولویت نخست باشد و کمرنگ کردن نگاه سیاسی در مدیریت شهری به امری واجب تبدیل شود.در این دوره از مدیریت شهری اگر آقای قالیباف کارهای خوبی انجام می‌داد مخالفان، مخالفت می‌کردند و اگر کار بدی هم می‌کرد موافقان موافق بودند. این نگاه سیاسی است و به نظر من درست نیست.
وی ادامه داد: من با این رویکرد ورود کرده‌ام و امیدواریم که بتوانیم با حرکت‌هایی که انجام می‌دهیم جلب نظر مردم را هم داشته باشیم و حاصل آن تغییر فرهنگ انتخابات و تغییر نگاه مردم در جامعه باشد حتی در این مسئله اگر بتوانیم یک قدم مثبت به جلو برویم هم موفقیت محسوب میشود. فکر می کنم که کشور و جامعه ایران و شهر تهران آینده بسیار خوبی را پیش رو دارد و حتما به آن خواهیم رسید.
