نخستین مناظره انتخاباتی میان کاندیداهای ریاست جمهوری عصر روز جمعه هشتم اردیبهشت ماه از رسانه ملی پخش شد که در این مناظره اسحاق جهانگیری به عنوان معاون حسن روحانی در بخش «سؤال محیط زیستی» این برنامه خطاب به محمد باقر قالیباف مدعی شد: «آقای قالیباف 12 سال شهردار تهران است، بگوید همین زبالههای جلوی خانه مردم چطور نتوانسته تفکیک بکند؟ کدام شهری مثل تهران اینطوری زباله جمع میکنند؟ ایشون شهردار سازه است.»
اما محمدباقر قالیباف در این مناظره با اشاره به یک اقدام بزرگ شهرداری تهران در راستای حفظ محیط زیست و ارتقای کیفیت هوای تهران و البته در پاسخ به ادعای جهانگیری گفت: «امروز افتخار شهرداری تهران این است که از زباله، برق تولید میکند؛ شما یک بار از اتاقتان بیرون بیایید و بیبنید، مابقی زبالهها کمپوست میشود و در کشاورزی استفاد میشود.»
برای بررسی صحت و سقم «تولید برق از زبالههای تهران» در این گزارش، قصد بازخوانی راهاندازی کارخانهای را داریم که با راهاندازی آن در سال 93، کشورمان برای نخستین بار موفق شد از زباله به عنوان یک معظل بزرگ زیستمحیطی، برق تولید کند.
کیلومتر 23 جاده تهران ـ قم محل اسقرار کارخانه تولید برق از زبالههای تهران
در کیلومتر 23 جاده تهران ـ قم یعنی در جنوب شهر کهریزک تعدادی زیادی از جوانان و متخصصین کارآمد در مرکزی که توسط شهرداری تهران راهاندازی شده برای تولید برق از زباله مشغول به کار هستند.
افتتاح کارخانه تولید برق از زباله در یک روز زمستانی سال 93
نخستین نیروگاه تولید برق از زبالههای شهری مجتمع دفع و پردازش آرادکوه که یکی از مهمترین فرآیندهای محیط زیستی شهرداری تهران محسوب میشود صبح یکی از روزهای زمستانی با حضور محمد باقر قالیباف ـ شهردار تهران، معصومه ابتکار ـ معاون رئیس جمهوری و جمعی از مسئولان دستگاههایی اجرایی و مدیران شهری به بهرهبرداری رسید.
با راهاندازی موفقیتآمیز این کارخانه در تهران در سال 93، روزانه 200 تن زباله میسوزد و حاصل آن «3 مگاوات برق» است که شهروندان استان تهران در آسایش و هوایی سالم از این انرژی بهرهبرداری کنند و این اقدام و گامی بلندی بود که در راستای ارتقای شاخصههای زیستمحیطی تهران برداشته شد.
ساخت کارخانه تولید برق از زباله با هزینه 12 میلیارد دلار اعتبار ارزی و 160 میلیارد ریال اعتبار ریالی
برای ساخت و راه اندازی کارخانه زبالهسوز آراد کوه که با همکاری کشور چین ساخته شده، حدود 12 میلیارد دلار اعتبار ارزی و 160 میلیارد ریال اعتبار ریالی هزینه شده که 60 درصد آن توسط شهرداری تهران و 40 درصد از سوی بخش خصوصی تامین شده است ضمن اینکه عملیات خاکبرداری به حجم 33 هزار مترمکعب، 8 هزار مترمکعب بتنریزی و به کارگیری 2 هزار تن آهنآلات انجام شده است.
ساخت مجتمع دفن و پردازش آرادکوه که بهمن ماه سال 93 افتتاح شد؛ سه سال به طول انجامید و مخزن این نیروگاه ظرفیت ذخیره سوخت به مدت 10 روز را دارد.
بیخبری دولت از تولید برق از زباله با وجود حضور معاون رئیسجمهور در مراسم افتتاحیه!
ماجرای ادعای اخیر اسحاق جهانگیری در قامت نامزد انتخابات ریاستجمهوری و البته معاون اول رئیسجمهور در مناظره روز جمعه در حالیست که معصومه ابتکار به عنوان رئیس سازمان محیط زیست یکی از مهمانان ویژه مراسم افتتاحیه کارخانه تولید برق از زبالههای تهران در سال 93 بود؛ اما اینکه چطور مسئولان ارشد دولت تدبیر و امید پس از گذشت 3 سال از این رویداد مهم محیط زیستی در تهران که دست بر قضا افتتاح آن با حضور معاون رئیسجمهور(ابتکار) صورت گرفت، همچنان از وجود چنین کارخانه بزرگی در بیخ گوش پایتخت بیخبرند، خود حکایت عجیبی است که قضاوت درباره آن را به مخاطبان میسپاریم.
سخنرانی معصومه ابتکار در مراسم افتتاح کارخانه تولید برق از زبالههای تهران
جالب اینکه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در مراسم افتتاحیه نیروگاه زبالهسوز شهری مجتمع آراد کوه شهرداری تهران در سال 93 گفته بود: در شهرک صنعتی ساری نیز نیروگاه زبالهسوز شهری راهاندازی میشود که ساخت این نیروگاه مشابه نیروگاه زبالهسوز تهران که امروز راهاندازی شد، خواهد بود.
وی افزوده بود: طبق هماهنگیهای انجام شده برای کمک به حفاظت محیط زیست برق تولیدی این نیروگاهها از سوی دولت با نرخی که مقرون به صرفه باشد خریداری خواهد شد.
کل زبالههای شهر تهران به انرژی پاک تبدیل خواهد شد
شهردار تهران نیز در مراسم افتتاح نخستین کارخانه زبالهسوز کشور اظهار داشته بود: ما میتوانیم این نیروگاهها را در سطح شهر تولید کنیم همانگونه که در شهر توکیو بیش از 20 نیروگاه زبالهسوز در سطح شهر ساخته میشود بنابراین این موضوع در تهران نیز قابل انجام است؛ روزانه هشت هزار تن زباله در تهران تولید میشود که اگر همکاری خوبی صورت گیرد تا چهار سال آینده کل زبالههای شهر تهران به انرژی پاک تبدیل خواهد شد.
بیاطلاعی یا کتمان یک حقیقت بزرگ توسط جهانگیری!
در مناظره زنده اخیر انتخابات ریاستجمهوری در حالی معاون اول رئیس دولت تدبیر و امید از افتتاح کارخانه تولید برق از زباله اظهار بیاطلاع کرد و مدعی چرایی عدم تفکیک زبالههای تهران از مبدا شد که خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) به عنوان خبرگزاری رسمی دولت در سال 93 اقدام به پوشش خبری کامل مراسم افتتاحیه این کارخانه کرده بود.
خبرگزاری ایرنا با تیتر «نجات جان انسانها در گرو حفظ محیط زیست است» اقدام به انتشار خبر مربوط به افتتاح کارخانه تولید برق از زبالههای تهران کرده بود اما ظاهرا همانگونه که رئیس دولت تدبیر و امید در مناظره اخیر منکر «وعده ایجاد 4 میلیون شغل» خود شد و آن را در حالی «دروغ محض» خواند که سایت رسمی دولت در همان سال 92 خبر مربوط به این وعده روحانی را منتشر کرده بود، بر همین اساس اسحاق جهانگیری نیز صلاح کار خود در مقابل دوربین و جلوی چشم میلیونها ایرانی بیننده این برنامه مناظره را در آن دید که خود را بیاطلاع از راهاندازی کارخانه تولید برق از زباله توسط شهرداری تهران نشان دهد که دست بر قضا خبر این اقدام مهم شهرداری تهران نیز توسط خبرگزاری رسمی همین دولت منتشر شده بود.
در خبر افتتاح این کارخانه که توسط خبرگزاری رسمی دولت منتشر شده، در انعکاس سخنان شهردار تهران آمده است: امروز آلودگی هوا یکی از خطرات جدی و مشکلات شهر تهران که نیازمند همکاری مردم، دولت و شهرداری است. 20 درصد جمعیت کشور در دشت تهران ساکن هستند و این به معنای عبور کردن از خط قرمزها است که مشکلاتی به همراه دارد. بیش از 50 سال در منطقه کهریزک زباله دفن میشود و این سؤال را باید گذشتگان پاسخ دهند که در دهههای پیشین برای زباله که خاک، آب و هوا را آلوده میکنند چه کردهاند؟ در حال حاضر دفن زباله به صورت غیر بهداشتی در کهریزک به حداقل رسیده است.
مجتبی عبداللهی معاون وقت شهرداری تهران نیز در بخشهایی از این مراسم که رسانه خبرگزاری ایرنا آن را منعکس کرده توضیح داده بود: کاهش سطح اشغال زمین و جلوگیری از تولید گازهای متان از مزایای راهاندازی نخستین نیروگاه زبالهسوز شهری است؛ روزانه 7 هزار و 500 تن زباله در تهران تولید میشود؛ احداث نیروگاه زبالهسوز یکی از کارهای مهم در راستای توسعه پایدار، رشد و اعتلای کیفیت زندگی شهروندان است.
وضعیت تولید برق از زباله در سایر کشورهای جهان
فرآیند بازیافت زباله و حتی تولید انرژی از آن سالهای متمادی است که در برخی از کشورهای اروپایی و آسیایی در حال انجام است و ایران نخستین کشور منطقه خاورمیانه است که توانسته به همت شهرداری تهران به جرکه کشورهای داری این توانمندی در تولید برق از زباله بپیوندد.
در حال حاضر نیز سوئد یکی از همان کشورهایی است که در عرصه تولید انرژی از زباله فعالیت میکند و در این راستا پیشگام محسوب میشود؛ به غیر از سوئد، کشورهایی همچون چین، ژاپن و برخی از کشورهای آسیایی و اروپایی نیز این صنعت مهم را راهاندازی کردهاند.
در حال حاضر نیروگاه زبالهسوز مجتمع آرادکوه با ظرفیت ورودی 200 تن زباله توانایی تولید سه مگاوات ساعت برق را دارا است؛ در این سامانه، برق تولید شده بر اساس خط انتقال برق ساخته شده به شبکه برق سراسری کشور متصل میشود.
اشتغالزایی، توسعه پایدار و توجه به محیط زیست بخشی از دستاوردهای این نیروگاه زبالهسوز در تهران و کشور بوده است.
با وجود منابع محدود شهرداری تهران و عدم برخورداری از حمایتهای دولتی برای اجرای چنین طرحهایی، شهرداری تهران در سال 93 موفق به راهاندازی این کارخانه در راستای کمک به بهبود شاخصههای محیط زیستی تهران شد.
حال سؤالی که افکار عمومی جامعه خواستار ارائه پاسخی روشن توسط دولتمردان به آن هستند این است که چطور دولت تدبیر و امید که خود را حامی محیط زیست معرفی میکند، پس از گذشت چهار سال از اسقرار دولت خود حتی موفق به ارائه یک نمونه کوچک از چنین اقدامات عملیاتی ملموس (مانند احداث کارخانه تولید برق از زباله) در حوزه محیط زیست نشده و چرا با وجود گذشت 3 سال از قول معصومه ابتکار مبنی بر راهاندازی کارخانه مشابه شهرداری تهران در استان مازندران(ساری)، همچنان همگان باید در انتظار تحقق این قول حداقلی دولت در حوزه حل مشکل دفن زباله در شمال کشور باقی مانده باشند که البته این بیعملی دولت در حوزه محیط زیست، لطمات جبرانناپذری را بر پیکره محیط زیست کشور وارد کرده است.