شیر و سایر محصولات لبنی برای سلامت بدن بسیار مفید است اما در برخی کشورهای خارجی تقلب در زمینه تولید شیر صورت می گیرد که می تواند سبب ابتلای افراد به انواع بیماری های گوارشی، مشکلات قلبی عروقی یا واکنش‌های شدید آلرژیک شود به همین دلیل باید قبل از مصرف شیر از سالم بودن آن مطمئن شویم.
کارشناسان حوزه بهداشت هشدار می دهند در تکنیک های شناسایی سلامت شیر به دلیل استفاده از اسید تنها افراد متخصص در محیط آزمایشگاهی به انجام این کار بپردازند زیرا استفاده از وسایل آزمایشگاهی در محیط خانه کار بسیار خطرناکی محسوب می‌شود.
کارخانجات تولید شیر انواع افزودنی ها و مواد شیمیایی را به این محصول و سایر محصولات لبنی اضافه می‌کنند که از جمله این مواد افزودنی می‌توان به آب، نشاسته، پارافین، انواع روغن های حیوانی اشاره کرد که با آزمایش هایی ساده و در عین حال دقیق می توان به وجود آنها پی برد.
تست وجود آب در شیر
یک قطره شیر را روی یک سطح صیقلی و شفاف که حالت مورب و اریب دارد بریزید. حرکت قطره شیر را بررسی کنید، شیر واقعی از خود ردی به جای نمی گذارد اما شیر تقلبی که به آن آب اضافه شده است یک خط سفید کمرنگ از خود باقی می گذارد.
وجود نشاسته در شیر
یک قطره محلول ید (که برای ضد عفونی کردن نیز به کار می رود و پای ثابت جعبه کمک های اولیه است) به مقداری شیر اضافه کنید. چنانچه پس از اضافه کردن رنگ شیر آبی شد نشان دهنده وجود نشاسته در آن است.
ماده روغنی به نام Vanaspati
این ماده شبیه به روغن پالم است و برای تشخیص آن در شیر تنها کافی است در محیط آزمایشگاهی و با رعایت تمامی موارد احتیاطی حدود ۳ میلی لیتر شیر را در لوله آزمایش ریخته و به همان میزان اسید هیدروکلریک به آن اضافه کنید. اگر پس از ۵ دقیقه رنگ محلول قرمز شد نشان دهنده وجود Vanaspati در شیر است.
مواد شوینده و انواع پاک‌کننده ها در شیر
برای تشخیص مواد شوینده در شیر حدود ۵ میلی لیتر آب را به همان میزان شیر اضافه کنید و برای مدت ۵ دقیقه آن را هم بزنید. اگر روی شیر کف ایجاد شود، این بدان معنا است که شیر حاوی مواد شوینده است.
فرمالین در شیر
برای شناسایی این ماده نیز حدود ۱۰ میلی لیتر شیر را در لوله آزمایش ریخته و به آن اسید سولفوریک غلیظ در محیط ایمن آزمایشگاه و با رعایت کلیه موارد ایمنی اضافه کنید.
دقت کنید در این حالت نباید لوله آزمایش تکان بخورد، چنانچه در محل تقاطع شیر و اسید سولفوریک رنگ محلول بنفش شد نشان دهنده وجود فرمالین در شیر است.
از طریق روشهایی نسبتاً مشابه می توان وجود تقلب و مواد افزودنی غیرمجاز را در پنیر، کره و کشک نیز شناسایی کرد.
کارشناسان توصیه می کنند برای جلوگیری از ابتلا به انواع بیماری ها از جمله تب مالت یا سایر مشکلات گوارشی افراد حتما از شیرهای سالم و استاندارد استفاده کنند یا حداقل شیر را بجوشانند هرچند که جوشاندن شیر تمامی میکروب های آن را از بین نمی برد.
