دندان خراب را باید کشید و دور انداخت. ضرب‌المثلی غلط که به دلیل ناآگاهی و هزینه‌های بالای درمان‌های دندانپزشکی هنوز هم دهان به دهان در بین مردم می‌چرخد.
مجلس شورای اسلامی در ۲۳ فروردین سال ۱۳۶۰ به منظور گسترش و پیشرفت خدمات درمانی و بهداشتی دهان و دندان در مناطق محروم کشور و روستاها، قانونی را با عنوان «طرح تربیت بهداشت‌کاران دهان و دندان» تصویب کرد. در این قانون، مجلس، وزارت بهداشت(Ministry of Health) را موظف کرد که داوطلبانی را برای تربیت در این دوره، جذب کند و پس از دادن آموزش‌های لازم، با مدرک فوق دیپلم، آنان را در مناطق محروم به خدمت گمارد تا از این طریق، ضمن ارائه خدمات اولیه، از شیوع بیماری‌های دهان و دندان جلوگیری کند و اصل پیشگیری را مد نظر قرار دهند.
هیات وزیران در تاریخ اول دی‌ماه ۶۲، بنا به پیشنهاد جامعه اسلامی دندانپزشکان ایران، روز بیست و سوم فروردین‌ماه هر سال را که مصادف با تاریخ تصویب این طرح بود را به عنوان روز دندانپزشک نامگذاری کرد و مصوبه آن به امضای نخست وزیر وقت رسید.
اهمیت سلامت دهان و دندان بر کسی پوشیده نیست، اما مهم‌ترین مشکل در حوزه دندانپزشکی این است که تعداد دندانهای پوسیده، کشیده شده و پر کرده ایرانیان بسیار بالاست و این ناشی از تصور اشتباهی است که از گذشته در زمینه سلامت دهان و دندان در کشور حاکم بوده است.
با گذشت ۹۰ سال از آغاز رشته دندانپزشکی(Dental) و فعالیت دندانپزشکی مدرن در ایران، در این مدت شاخص سلامت دهان و دندان هنوز آن گونه که باید بهبود نیافته است ضمن آن که باید اصل را بر پیشگیری قرار دهیم نه درمان. از طرفی تامین هزینه‌ها از جانب منابع عمومی و بیمه‌ها سبب می‌شود مردم با مشکلات کمتری در این زمینه مواجه شوند.
پرداخت ۹۳ درصدی هزینه‌های دندانپزشکی از جیب مردم
خدمات دندانپزشکی جزو خدمات گران‌قیمت تلقی می‌شود و بیشترین پرداخت از جیب بیمه‌شدگان در بخش سرپایی مربوط به این خدمات است، زیرا به جز موارد محدودی مانند کشیدن یا پرکردن سطحی، سایر خدمات درمانی این حوزه تحت پوشش بیمه‌های پایه قرار ندارد.
نقش دندان در تغذیه و به تبع آن سلامتی بدن و در مرحله بعد زیبایی و تاثیر آن در روابط اجتماعی از یک سو و هزینه‌های بالای درمانی آن از سوی دیگر سبب شده است که دندان و دندانپزشکی مسئله‌ای ملموس و جدی در زندگی افراد چه در بعد سلامت فردی و چه از نظر حضور جدی آن در سبد هزینه خانوار قلمداد شود.
نوید ناصری عضو دندانپزشک شورای عالی سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه صنعت بیمه به خصوص بیمه‌های پایه، توجهی به خدمات دندانپزشکی و بخش سلامت دهان و دندان ندارند، اظهار داشت: بالغ بر ٩٣ درصد هزینه خدمات دندانپزشکى و سلامت دهان و دندان را مردم از جیب خود می‌پردازند و کمتر از هفت درصد را بیمه‌ها تقبل می‌کنند که این میزان بیشتر منجر به ترغیب بیماران برای کشیدن دندان‌هایى می‌شود که اغلب قابل نگهدارى هستند.
وی هدف از تأسیس صنعت بیمه را پیشگیرى از معلولیت و نقص عضو دانست و افزود: متأسفانه سالیان متمادی است که دندانپزشکى دچار نقض غرض شده و بیمه‌ها با سیاست تحت پوشش قرار دادن کشیدن دندان به جاى ترمیم، عصب کشى و سایر درمانهایى که مانع کشیدن دندان‌هاى قابل نگهدارى مى‌شوند، بیماران را به سمت کشیدن این دندان‌ها ترغیب نموده‌اند.
وی با اشاره به این که سالانه در مراکز دندانپزشکى دولتى که کمتر از ١٠ درصد کل خدمات دندانپزشکى را ارائه مى دهند، بیش از ٢ میلیون دندان کشیده مى‌شود، ادامه داد: حدود دو سوم این دندان‌ها قابل نگهدارى بوده و به دلیل بالای هزینه‌ها و عدم حمایت بیمه، محکوم به کشیدن دندان مى‌شوند.
ناصری تصریح کرد: با احتساب حداقل همین میزان دندان کشیده شده در بخش خصوصى، مى‌توان حدس زد که بین ٤ تا ٥ میلیون دندان دائمى بصورت سالانه در کشور کشیده مى‌شود که قریب به ٣ میلیون آن با انجام یکسری درمان‌ها، قابل نگهدارى هستند.
**وقتی فارغ التحصیلان دندانپزشکی وارد عرصه بیکاری می‌شوند
با توجه به پیشرفتهای چشمگیری که علم پزشکی ایران در حوزه‌های مختلف از جمله دندانپزشکی داشته است، همواره معضلاتی در این عرصه به چشم می‌خورد به طوری که هر یک از گروه‌های پزشکی از کمی و کاستی‌ها و چالش هایی که با آن مواجه هستند، گلایه می‌کنند.
روز دندانپزشک بهانه‌ای شد تا علاوه بر بررسی مشکلاتی که مردم در حوزه دندانپزشکی با آن دست به گریبان هستند، نگاهی به معضلات جامعه دندانپزشکی بیاندازیم و از نزدیک با مشکلات این قشر آشنا شویم.
بهنام عباسیان عضو دندانپزشک شورای عالی سازمان نظام پزشکی ضمن تبریک روز دندانپزشک به تمام فرهیختگان این حوزه که با تلاش خود سبب ارتقاء سلامت دهان و دندان ملت شریف ایران شده اند، اظهار داشت: جامعه دندانپزشکی خودکفا بوده و برای پیشبرد اهداف علمی و حرفه‌ای خود از هیچ کوششی دریغ نکرده است.
وی با اشاره به اینکه بالغ بر ۳۰ هزار فارغ التحصیل دندانپزشکی در حال خدمت رسانی به مردم هستند، گفت: سیاستهای خاصی برای اضافه شدن فارغ التحصیلان جدید به منظور ورود به بازار کار تدوین و تبیین نشده است.
وی با اشاره به اینکه جامعه دندانپزشکی ایران در منطقه آسیای جنوب، غرب آسیا و مدیترانه شرقی صاحب سبک بوده و حرفی برای گفتن دارد، افزود: با وجود تمامی این امتیازات جامعه دندانپزشکی همواره در برابر فشارهای زیادی از جمله مالیات‌ها، عدم حمایت بیمه‌های پایه، مداخله نکردن مدیریت‌های شهری برای ارتقاء سطح سلامت دهان و دندان افراد و سایر معضلات قرار دارد، اما با جدیت تمام به ارائه خدمات با کیفیت به مردم می‌پردازد، زیرا خود را از دل این مردم می‌داند.
عضو شورای عالی سازمان نظام پزشکی با اشاره به معضل بیکاری دندانپزشکان جوان ادامه داد: هنوز نتوانسته ایم سیاستهای حمایتی را برای فارغ التحصیلان جدید این حوزه اعمال کنیم به طوری که آنان نیز مانند پزشکان عمومی وارد عرصه بیکاری می‌شوند، زیرا مردم توان پرداخت هزینه‌های بالای خدمات دندانپزشکی را ندارند و میزان بار مراجعات به مطب‌ها هر سال کاهش می‌یابد.
عباسیان با بیان اینکه زمانی پرداخت مالیات‌های سنگین دغدغه اصلی دندانپزشکان محسوب می‌شد، تصریح کرد: علاوه بر مالیات، هزینه‌های جانبی مطب، تهیه تجهیزات و مواد مصرفی و عوارض تابلو و پسماند‌ها که از سوی شهرداری‌ها برای جامعه دندانپزشکی مصوب می‌شود، از جمله معضلاتی است که با آن دست به گریبان هستند.
وی ورود بیمه‌ها به حوزه دندانپزشکی را ایجاد فرصت کاری برای دندانپزشکان جوانی که تازه فارغ التحصیل می‌شوند، عنوان کرد و گفت: عدم پوشش بیمه‌ای خدمات دندانپزشکی، میزان بار مراجعات به مطب و مراکز درمانی این حوزه را بیش از پیش کاهش داده و سبب مراجعه مردم به افراد غیر متخصص در این حوزه شده است که با هزینه‌های ناچیز و به طور غیر علمی اقدام به ارائه خدمات دندانپزشکی می‌کنند.
این متخصص ارتودنسی(Orthodontic) با بیان اینکه جامعه دندانپزشکی به افزایش تعرفه دل خوش نکرده، یادآور شد: خدمات حوزه دندانپزشکی بسیار ارزشمند است و افزایش تعرفه‌ها قدرت ورود مردم به مراکز درمانی این حوزه را برای دریافت خدمات مورد نیاز کاهش می‌دهد لذا با توجه به اینکه دندانپزشکان تعرفه تمام شده خدمات را از بیماران دریافت نمی‌کنند، ورود بیمه‌ها برای پوشش خدمات دندانپزشکی در راستای کاهش پرداخت از جیب مردم ضروری است.
