بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) اصطلاحی است که از آن برای توصیف چند نوع بیماری ریوی استفاده میشود و میتواند تبدیل به بیماری جدی رو به پیشرفتی شود که با ایجاد مشکلات تنفسی زندگی فرد را مورد تهدید قرار دهد.
سازمان بهداشت جهانی در گزارشی اعلام کرد که فقط در سال ۲۰۱۵ بیش از ۳ میلیون فر به دلیل ابتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) در سراسر جهان کشته شدهاند.
برخی این بیماری را «سرفه سیگاریها» نامیدهاند اما انسداد ریوی مزمن فقط سرفه مخصوص سیگاریها نیست.
بر اساس یافتههای یک مطالعه گسترده بینالمللی که نتایج آن در مجله بیماریهای مرتبط با قفسه سینه (Journal of Thoracic Disease) منتشر شد، بیشترین میزان شیوع مرحله دوم یا حتی بالاتر این بیماری در میان مردم کیپتاون دیده شده و گمان محققان بر این است که هم سیگار و هم گردوغبار شدید از جمله عوامل سهیم در بروز این بیماری به شمار میروند.
دود تنباکو (که شامل قرار گرفتن در معرض تنفس ناخواسته آن هم میشود)، آلودگی (بویژه آلودگی هوای فضاهای بسته و داخلی ناشی از پختوپر در کشورهای کمدرآمد)، دودهای دیگر و همچنین سابقه عفونتهای مکرر دستگاه تنفسی تحتانی در دوران کودکی، برخی از علل ابتلا به بیماری ریوی انسداد مزمن دانسته شده است.
بسیاری از مردم در محل کار خود در معرض دود، گردوغبار و آلودگی قرار دارند و در حدوداً ۲ تا ۳ درصد از افراد مبتلا به این بیماری نقصی در دیانای تشخیص داده شده که میتواند منجر به گسترش این نارسایی ریوی شود.
طبق تخمین سازمان بهداشت جهانی، تا سال ۲۰۳۰ مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات در حدود ۸/۳ میلیون افزایش خواهد یافت.
پیشرفت بیماری به گفته متخصصان، اغلب بآرامی صورت میگیرد و بر افراد بالای ۴۰ سال اثر بیشتری دارد. از جمله علائم آن هم احساس تنگی نفس، سرفههای مزمن و تولید خلط است. این علائم ممکن است بدتر شوند و وضعیتی حاد پیدا کنند، چنانکه فعالیتهای روزمره اندکی شدیدتر از معمول همچون بالا رفتن از پلهها، پریدن و یا حمل و جابجایی وسایل در مبتلایان دشوار شود.
با توجه به گزارش موسسه ملی خون، ریه و قلب، ایجاد تغییر در سبک و شیوه زندگی برای مبتلایان به بیماری انسداد ریوی مزمن و همچنین توقف و ترک سیگار کشیدن و پیشگیری از قرار گرفتن در معرض هر گونه دودی، اولویت دارد. علاوه بر اینها، چنین اشخاصی باید از رفتن به مکانهایی با احتمال وجود هر گونه مواد سمی، گردوغبار، و دود اجتناب کنند.
فعالیت بدنی برای مبتلایان به این بیماری میتواند کاری چالشبرانگیز اشد اما فعال بودن و تقویت عضلات تحت نظر و مشورت پزشک و فرد متخصص و مطلع از آن به این اشخاص کمک میکند که بهتر نفس بکشید و از این راه به حفظ سلامت کلی خود نیز کمک کنند.
برای این بیماری تاکنون راه درمانی پیدا نشده اما کارهایی میتوان انجام داد که با تمرکز بر کاهش علائم و جلوگیری از عوارض آن بهبودی کمابیشی به دست آید و وضعیت بیمار تحت کنترل قرار گیرد. استفاده از دارو در صورت تجویز پزشک نیز میتواند جلوی برخی عوارض تهدیدکننده حیات همچون حمله قلبی را بگیرد.