حادثه پلاسکو و نقش آموزش

 دکتر سیدحمید جمال الدینی با حضور در برنامه تلویزیونی شبکه خبر، با اشاره به وجود سه مخاطره از ۱۸ مخاطره طبیعی که بیش از ۹۰ درصد آن در کشور ما به وقوع می پیوندد، افزود: سه مخاطره اصلی شامل زلزله، سیل و برف و کولاک، آتش سوزی، گرد و غبار و خشکسالی است که مردم ایران با آن مواجه هستند؛ به علاوه حوادث انسان ساخت مثل حوادث ترافیکی نیز از جمله مخاطرات بسیار مهم است.

وی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد از تمام مخاطرات شناسایی شده در دنیا در کشور ما رخ می دهد، گفت: سالانه ۷ درصد از درآمد ناخالص ملی را برای حوادث هزینه می شود که این مبلغ بیش از چند ١٠ هزار میلیارد تومان است و با این مقدار بودجه می توان تمامی بزرگراه ها و آزادراه هایی را که در طول یک سال در کشور نیازمند هستیم را ایجاد کرد.

معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمربا اشاره به اینکه ۱۵ شاخص اصلی میزان امادگی افراد تعیین می کند؛  درباره ضریب خطر در ایران، افزود: ضریب خطر در کشور ما هشت از ده است و در مقابل میزان آمادگی مردم در برابر حوادث ۹.۳ درصد است که این میزان آمادگی مردم در برابر حوادث قابل قبول نیست.

به گفته وی، حساس سازی و آگاه سازی مردم در مقابله با حوادث بسیار مهم است؛ اگر مردم در باره موضوعی احساس نیاز کنند، می توان در آن زمینه موفق عمل کرد.

جمال الدینی با تاکید بر اینکه بعد از وقوع آتش سوزی در پلاسکو و اتفاقات تلخ پس از آن، مردم درباره امنیت منازل خود به تکاپو افتادند، تصریح کرد: مردم باید در خصوص درک خطر آگاه شوند و این را به عنوان مطالبه جدی از مسئولان دنبال کنند.

زلزله؛ مهمترین مخاطره ایران

معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر به زلزله به عنوان مهمترین مخاطره کشور، اشاره کرد و اذعان داشت: ۷۰ درصد مخاطرات در کشور مربوط به وقوع زلزله است چرا که ۹۹ درصد از شهرهای ایران زلزله خیز بوده و بعضا روی گسل قرار دارند؛ وجود گسلی به طول بیش از یک هزار کیلومتر(گسل زاگرس از مریوان تا بندرعباس) در کشور ما کم نظیر است.

وی درباره وقوع زمین لرزه ۸ ریشتری در ایران، گفت: شاید کمتر کشوری وقوع زمین لرزه با قدرت هشت ریشتر را به خود دیده باشد، اما زمین لرزه با چنین  قدرتی در ایران رخ داده که نمونه آن در آذرماه ۱۳۲۴ در ساحل مکران است.

جمال الدینی ادامه داد: به طور متوسط هر ۲۰۰ سال یک زلزله با قدر بیش از هفت ریشتر(بزرگای) در ایران رخ می دهد، هر ۲۰ سال یک زلزله ای با قدرت بالاتر از شش ریشتر، هر ۲ سال یک زلزله بالاتر از پنج ریشتر و یک  زلزله با قدرت بالاتر از ۴ ریشتر به صورت هر ۲ ماه یکبار رخ می دهد و این نشان از زلزله خیز بودن ایران دارد.

بیش از ۵۰ درصد کشور در معرض وقوع سیل است

معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر با اشاره به اینکه بیش از ۵۰ درصد کشور در معرض وقوع سیل قرار دارد، اظهارداشت: البته تغییرات آب و هوایی در این زمینه بسیار تاثیرگذار است گه باید به صورت جدی در نگاه آینده نگارانه توجه شود.

وی تاکید کرد: این تغییرات در خصوص مخاطرات تنها مربوط به ایران نیست، در کل جهان نیز در طول این مدت شدت مخاطرات ۱.۴ برابر، آسیب دیدگان ۲.۴ برابر، جانباختگان ۹.۴ برابر و هزینه مالی ۳۸ برابر شده است.

کاهش هزینه آموزش با سرمایه گذاری در آن

جمال الدینی با بیان اینکه آموزش، ارتقا دانش عمومی است، گفت: گاهی اوقات آموزش را مشاوره در نظر می گیرند اما در واقع، آموزش توسعه دانش عمومی است، که فرد خطر را بشناسد، درک کند و برای آن به صورت فردی یا جمعی در راستای کاهش آسیب پذیری اقدام کند.

وی ادامه داد: تجارب در کشورهای دیگر نشان داده شده که در طول مدت ۲۰ سال توانسته اند با سرمایه گذاری در آموزش همگانی ۲ درصد از میزان هزینه ناشی از حوادث(از سهم در آمد ناخالص ملی) را کاهش دهند.و به عبارتی هر یک واحد سرمایه گذاری در آموزش، چهار واحد هزینه را کاهش می دهد.

جمال الدینی به بودجه ۱۰ میلیارد تومانی اختصاص داده شده به آموزش همگانی از سوی جمعیت هلال احمر اشاره کرد و یادآور شد: با این مقدار بودجه انتظارات در زمینه آموزش همگانی محدود است و برای ارائه آموزش هایی مبتنی بر دانش روز، نیازمند اختصاص بودجه و سرمایه گذاری بیشتر هستیم.

معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر بیان کرد: مهمترین نکته در زمینه آموزش همگانی، درک مردم از خطرات است، اگر مردم درک مناسبی از خطرات و پیامدهای ناشی از آن داشته باشند، در مسیر آموزش حرکت می کنند.

وی درباره اهمیت ارائه آموزش همگانی توسط هلال احمر در چهارچوب طرح خادم اذعان داشت: از ۲ بعد آموزش قابل توجه است بخش ارتقا دانش و در نهایت تغییر رفتار در هنگام حادثه و بخشی به خاطر ایجاد اعتماد در مردم با وتجه به ارائه خدمات صادقانه و عامل به عمل بودن این مجموعه که خود منجر به ارتقا سرمایه اجتماعی شده و مدیریت بحران را آسانتر می کند و این منجر به این می شود که فضای مجازی در توسعه شایعات موفق نباشد و مردم دچار نگرانی مضاعف به ویژه افرادی که ارتباط با حادثه ندارند؛ نشود.

 

جمال الدینی به تشکیل کمیته ملی آموزش از سوی ریاست جمهوری برای حادثه پلاسکو، اشاره و عنوان کرد:  تشکیل این کمیته از چند بعد حائز اهمیت است  که از جمله آن می توان به  اینکه اعضای تشکیل دهنده  این کمیته  دانشگاهی است که فقط به موضوع خاص توجه نکرده و افراد( حقوق دان و جامعه شناس) در این تیم وجود داشته و باعث می شود به ابعاد مختلف مدیریت بحران توجه شود.ضمنا از آنجا که این مجموعه دانشگاهی است، دانشگاه متوجه می شود که باید برای حل معضلات عمومی مردم نیز تلاش کند و نگاه خود را معطوف به تولید دانش و علم بینجامد تا مردم حلاوت وجود دانشگاه را لمس کنند قطعا آموزش و آگاهی مردم در کاهش عوارض ناشی از این حادثه وقوع مدیریت بحران تاثیر داشت ولیکن تا گزارش کمیته اجازه اظهار نظر نداریم.

اجرای طرح ملی خادم در ۳۰۶ شهر و روستا

معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر با اشاره به اجرای طرح خادم( خانواده آماده در مخاطرات) که در ۴۰۶ شعبه هلال احمر در ۳۰۶ شهر، شهرستان و روستا اجرا شده است، بیان کرد: در قالب اجرای این طرح ۱۰۷ هزار و ۵۴ خانوار با حضور داوطلبان در درب منازل، آموزش های همگانی را به هموطنان آموزش داده اند.

وی ادامه داد: تا پایان سال ۱۴۰۰، با مراجعه داوطلبان هلال احمر به درب منازل هموطنان در سراسر کشور، آموزش های همگانی به تمام ۲۵ میلیون خانوار ایرانی ارائه می شود.

ارائه بسته های آموزش همگانی در فضای مجازی

معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر با اذعان به کم توجهی هلال احمر به توسعه فضای مجازی به عنوان واقعیتی غیر قابل انکار در طول سالیان گذشته با مخاطبانی بیش از ۳۰ میلیون نفر که روزانه بیش از هشت ساعت از وقت خود را در فضای مجازی می گذرانند به ارائه آموزش های همگانی در فضای مجازی، اشاره کرد و گفت: برای سال ۹۶ طرح ارائه بسته های آموزشی کوتاه مدت در چارچوب فضای مجازی به مرحله اجرا در خواهد آمد.

وی ادامه داد: برای توسعه آموزش همگانی باید از اصل کلی تعادل عرضه و تقاضا استفاده کنیم، اگر تقاضا در مردم به وجود آید بازار عرضه نیز توسعه می یابد.

جمال الدینی خاطرنشان کرد: هلال احمر هراسی از امدادرسانی به هموطنان در زمان وقوع مخاطرات طبیعی ندارد، اما همواره از آسیب های انسان ساخت آگاهانه؛ دغدغه دارد و نگران است.

معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر در پایان عنوان کرد: بیش از چند دهه است که مردم؛ برای کاهش خطرپذیری و توانمندی در برابر سوانح و حوادث میهن شان؛ یعنی کشوری با ابعاد ضریب خطر بالا(از نظر حوادث گوناگون و حتی حوزه های اجتماعی)، خود آگاهانه و  در چارچوب یک اصل مترقی و متجانس، ۴۲ درصد از حق ثبت اسناد رسمی را جهت رفع دغدغه هایشان، اختصاص داده اند و این مهم؛ نشانگر آینده نگری و غنای فرهنگی ملت ایران است.