طی هفته گذشته و روزهای اخیر، قطعی برق در شهرهای مختلف خوزستان باعث ایجاد مشکلات متعددی برای مردم این استان شده است و در واقع به علت غلظت بسیار بالای گرد و خاک هوا در خوزستان و همراه شدن آن با رطوبت بالای هوا، در نهایت منجر به آسیب به دکلها و پستهای برق استان و قطعی برق بسیاری از شهرهای در خوزستان شده است.
در این مطلب به بررسی علت این اتفاق و ارائه راهکاری ساده و اجرایی برای حل آن پرداخته شده است.
در پستهای برق و دکلهای انتقال برق فشار قوی، برای نگه داشتن و اتصال سیم برق به دکل باید از قطعه‌ای استفاده کنیم که هم عایق باشد و برق را به دکل که فلزی است، انتقال ندهد و هم دارای استحکام بالایی باشد که تحمل وزن کابلها را داشته باشد، برای این کار از قطعاتی استفاده می‌شود که به آن «مقره» می‌گویند.
مشکلی که در خوزستان پیش آمده این است که بر روی سطوح برخی از قطعات عایق و عمدتاً مقره‌ها به‌علت وجود گرد و خاک در هوا، لایه‌ای از گرد و خاک نشسته است و در ادامه به علت رطوبت شدید هوا و مه، این گرد و خاک به‌صورت لایه‌ای از گل در آمده است که وجود املاحی در آن، هادی جریان برق هستند لذا دیگر مقره به‌عنوان یک وسیله نگهدارنده و عایق عمل نخواهد کرد و جریان الکتریسته موجود در سیمها به دکلهای برق و دیگر قطعات فلزی منتقل می‌شوند.
حال اگر پستها و مراکز انتقال برق دارای سیستم‌های اتوماتیک باشند، سریعاً جریان برق را قطع می‌کنند و اگر جایی از این سیتمها نصب نباشد که کل تاسیسات پست برق فشار قوی و... از بین می‌رود.
راه‌حلی که توسط وزات نیرو برای حل این مشکل پیشنهاد شد، این بود که کل «دستگاه‌های مقره‌شور» را از تمام کشور بسیج کرده تا مقره‌های چند هزار کیلومتر مسیر سیمهای موجود در خوزستان از لایه گل و لای موجود در روی آنها شسته شود تا دوباره به صورت عایق درآیند.
وزیر نیرو در مصاحبه زنده خبر 21 شبکه یک اعلام کرد که برای رفع مشکل، 100 میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده و این عملیات باید سریع و بدون انجام تشریفات انجام شود.
اما آیا واقعاً راه حل مشکل دکلهای برق استان خوزستان صرفاً با استمداد از مقره‌شور قابل حل است؟!
در پاسخ باید گفت الزاماً مشکلهای بزرگ و پیچیده، نیاز به راه‌حلهای بزرگ و پیچیده و هزینه کلان ندارند؛ در حال حاضر در تمام دنیا برای مکانهایی مانند نمای ساختمانهای بلندمرتبه که از نمای شیشه‌ای در آنها استفاده شده همچنین برای شیشه و بدنه اتومبیل، ظروف آشپزخانه، انواع پارچه و ... که در معرض گرد و خاک، گل و لای، آب و انواع آلودگیها و آلاینده‌ها قرار دارند از لایه‌ای از مواد «خودتمیزشو» استفاده می‌شود.
در تولید مواد خودتمیزشو، عمدتاً از «تکنولوژی نانو» استفاده می‌شود لذا موادی با کارایی بسیار عالی محسوب می‌شوند.
این مواد یا در کارخانه سازنده و حتی توسط مصرف‌کنندگان بر روی سطوح مورد نظر به‌صورت لایه‌ای خیلی نازک اسپری می‌شوند؛ این مواد پس از خشک شدن، سطوح موردنظر را در مقابل هر نوع جذب آلودگی و مواد خارجی، حفظ می‌کنند و دیگر آب، روغن، گرد و خاک و ... امکان جذب و نشستن بر روی این سطوح را نخواهند داشت.
پوششهای خودتمیزشو نانو در بازاربه وفور یافت می‌شوند و قیمتهای چندان بالایی هم ندارند ضمن اینکه با توجه به پیشرفت نانو در کشور، هم‌اکنون شرکتهای دانش بنیان بسیار متعدد و فراوانی، مشغول تولید و فروش این مواد هستند.
حال برای حل مشکل اخیر ایجاد شده در پستها و دکلهای برق استان خوزستان به واسطه شدت گرد و خاک و افزایش رطوبت هوا که منجر به قطع برق بسیاری از شهرهای این استان شده، کافیست پس از شست‌و‌شوی مقره‌ها از گل و لای، با استفاده از مواد چربی‌زدا، مقره‌ها کاملاً تمیز شده و هر گونه کثیفی از روی ان پاک شود و سپس مواد «خودتمیزشو» به‌صورت لایه‌ای خیلی نازک بر روی این سطح اسپری شود.
پس از اتمام این کار، این مقره‌ها برای سالیان درازی، قابلیت «خودتمیزشو» خواهند داشت و دیگر گرد و خاک موجود در هوا حتی در صورت غلظت آن در هوا، بر روی این قطعات نخواهند نشست و از سوی دیگر می‌توان در مراکز و کارخانجات تولید مقره‌ها و قطعات مشابه، از مواد خود تمیزشو نانو پس از اتمام فرایند تولید و پیش از نصب در مکانهای موردنظر استفاده کرد.
