آمار روزهایی که امسال مردم خوزستان در شرایط بحرانی کیفیت هوا ناشی از وجود ریزگردها و گردوغبار شدید سپری کردهاند، آنقدر زیاد شده که شمارش آن به سختی ممکن است.
هر بار که گردوغبار و ریزگردها وارد هوای استان خوزستان میشود مردم این استان چشمان خوناب شده خود را به آسمان میدوزند و انتظار دارند تا الااقل از شرایط بحرانی و بغرنج عبور کنند؛ آنها گوشهایشان از صحبتهای تکراری مسئولان اجرایی بهویژه مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست پر است.
تعطیلی مدارس، تعطیلی ادارات، قطعی برق، قطعی آب، اختلال در تنفس و ... بخشهایی از مصائبی است که مردم خوزستان در ساعات گذشته و هفتههای قبلتر تجربه کردهاند و این مشکلات آنها را به ستوه آورده است؛ از طرفی آمارهای ضدونقیض، ادعاهای بیاساس، فعال شدن کانونهای داخلی گردوغبار، خشک شدن تالابها، پرهیز از عملگرایی و بیتوجهی به ریزگردهای خارجی، مردم را آزرده خاطر کرده و آنها نیازمند توجهی ویژه هستند.
ناصر عبیات؛ فعال محیط زیست درباره تازهترین مشکلات ایجاد شده برای استان خوزستان میگوید: روز گذشته بر اثر وجود ریزگردها در نیروگاه برق ورامین استان خوزستان و ورود آنها به سیستمهای برقی شاهد اختلال در سیستم برقرسانی بودیم.
وی میافزاید: عامل اصلی قطعی برق و بحران ایجاد شده در روز گذشته فقط ریزگردهای داخلی بوده است و متاسفانه شاهد عدم مدیریت مسئولان محیط زیست در بهبود وضعیت ریزگردها و کانونهای داخلی هستیم.
این فعال محیط زیست اظهار میکند: متاسفانه مسئولان سازمان محیط زیست، منشاء ریزگردهای خوزستان را خارجی توصیف میکنند در حالی که آمار و ارقام غیر واقعی را مطرح میکنند و علت اصلی ریزگردهای خوزستان کانونهای داخلی است؛ یکی از دلایل فعال شدن کانونهای داخلی ریزگردها هم خشک شدن تالاب هورالعظیم است.
عبیات میافزاید: بهتر است خانم ابتکار مدعی نباشد که گردوغبار خوزستان منشاء خارجی دارد و وجود تروریستها در این جریان تاثیرگذار بوده است؛ خانم ابتکار باید آمار درست را کسب کند و با صداقت پاسخ مردم و مسئولان را بدهد؛ مسئولیت این مسئله پیش آمده بر عهده ابتکار است.
اما علی ساری؛ نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی نیز با انتقاد از خارجی خواندن منشاء ریزگردهای خوزستان میگوید: خانم ابتکار ادعا میکند که بخش قابل توجهی از ریزگردها منشا خارجی دارد در صورتی که اینگونه نیست؛ چطور میشود که ریزگردها از حوزه خارجی ورود پیدا کند و در مرکز یک منطقه شدت بگیرد؟
وی میافزاید: خشک شدن هورالعظیم و شادگان نیز در افزایش ریزگردهای استان خوزستان تاثیرگذار است؛ متاسفانه مسئولان محیط زیست مدعی هستند که 62 درصد هورالعظیم آبیگری شده است؛ شاید مسئولان این سازمان محل تالاب هورالعظیم و شادگان را نمیدانند که اینگونه اظهارنظر میکنند و این صحبتها، ادعایی بیش نیست و این تالابها وضعیت مناسبی ندارند.
نماینده مردم اهواز اظهار میکند: به هیچ عنوان 62 درصد هوالعظیم آبگیری نشده است و شادگان و هورالعظیم وضعیت نامناسبی دارند که این موضوع هم در افزایش ریزگردها اثرگذار است.
ساری علت مسئله حاد گرد و غبار اخیر خوزستان را انتقال آب از رودخانه های این استان و ریزگردها عنوان می کند و میگوید: این همه خاک را تحمل کردهایم اما بیمهریهای زیادی را شاهد هستیم که باید دوستان وزارت نیرو و محیط زیست پاسخ دهند؛ متاسفانه وقتی ریزگردها ورود مییابند برق و تلفن قطع میشود و شرایط بسیار اسفباری پدید میآید که امیدواریم مسئولان امر هر چه زودتر به این موضوع رسیدگی کنند و ما نیز پیگیر این مسئله هستیم.
اما مسئولان محیط زیست استان نیز برنامههایی برای رفع دغدغههای موجود دارند؛ برنامههایی که عمده راه حل آن را تامین بودجه میدانند و خواستار رسیدگی به آن هستند.
احمدرضا لاهیجانزاده؛ مدیرکل محیط زیست استان خوزستان نیز درباره بحران روز گذشته خوزستان که منجر به قطعی آب برق مردم بسیاری از شهرهای استان شد، میگوید: آب و برق 111 شهر استان خوزستان بر اثر رطوبت بالا، مهگرفتگی و ریزگردهای باقیمانده تاریخ هشتم بهمن ماه دچار اختلال شد و بعد از چند ساعت از مشکلات عبور کردیم.
وی نیز از کارهای کارشناسی برای مهار ریزگردهای خبر میدهد و میافزاید: همه دستگاهها و وزارتخانهها باید همکاری کنند تا مسئله کانونهای داخلی و ریزگردها حل و فصل شود و مردم بیش از این دچار مشکل نشوند؛ تغییر در الگوی کشت، مدیریت سیلابها و بهبود وضعیت تالابها به همراه تامین اعتبارات ویژه میتواند راه حلی برای کاهش بحران ریزگردها در استان خوزستان باشد.
مدیرکل محیط زیست استان خوزستان هم موضوع ریزگردهای داخلی را به تامین بودجه پنج میلیارد تومانی محول میکند و آن را برنامهای پنج ساله میخواند.
لاهیجانزاده اما نسبت به کانونهای داخلی و خارجی نظر متفاوتی نسبت به مسئولان این سازمان دارد چرا که درباره تاثیرات نامناسب ریزگردهای داخلی میگوید: حدود 70 درصد ریزگردهای استان خوزستان منشاء خارجی دارد و 30 درصد ریزگردها نیز ناشی از کانونهای داخلی است؛ اما اثرگذاری کانونهای داخلی به دلیل فاصله کمی که با کلانشهر اهواز دارند بیشتر است چرا که به سبب فاصله اندک بسیار زود تبدیل به گردوخاک میشوند و دیگر اصطلاح ریزگرد به آنها تعلق نمیگیرد؛ ریزگردهایی که از کشورهای خارجی همچون عراق وارد کشورمان میشوند به دلیل طی کردن فاصله زیاد، غلظت کمتر و سبکتری را دارا هستند و میزان خسارتهای آنها از کانونهای داخلی کمتر است اما در هر صورت باید به بهبود وضعیت کانونهای داخلی و رفع مشکلات ناشی از کانونهای خارجی توجه کنیم.
وی نیز بر تاثیرگذاری تالابها در کاهش ریزگردها تاکید دارد اما همراستا با رئیس سازمان محیط زیست، مدعی میشود که 70 درصد تالاب هورالعظیم آبگیری شده است!
اما این اظهارات ضدو نقیض نسبت به آبگیری هورالعظیم یا انجام کارهای کارشناسی تا به امروز نتوانسته هیچ تاثیری در بهبود وضعیت ریزگردها و کیفیت هوای استان خوزستان بگذارد.
این روزها مردم استان خوزستان فقط خواستار بهبود وضعیت کیفیت هوا هستند و گوش آنها از برخی وعدهها و اظهارات ناصحیح و کارهای نمادین و غیرمبنایی پر است؛ مردم خوزستان خواهان یک عزم جهادی و جدی از سوی دولت و سایر دستگاههای ذیربط برای بهبود وضعیت ریزگردها، تالابها و کیفیت هوای استان خود هستند.