گروه اجتماعی- اواخر دهه 80 برخی از کارشناسان و مسوولان و معلمان مدارس نسبت به شیوع مشکل جدید و جدی چاقی دانش آموزان به ویژه در مقاطع دبستان و راهنمایی هشدار دادند و خواستار رفع این مشکل شدند.
به گزارش افکارنیوز، اکنون بیش از 6 سال از طرح این مشکل گذشته اما بررسی سخنان مسوولان آموزش و پرورش و آمارهای ارائه شده نشان می دهد،نه تنها این مشکل حل نشده بلکه 21درصد از جمعیت 13.5 میلیونی دانش آموزان کشور دچار چاقی و اضافه وزن شده اند.
به گفته معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش گفت: بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده 21 درصد دانش آموزان در کشور با چاقی و اضافه وزن مواجه هستند.
مهرزاد حمیدی با اعلام این خبر افزود: برای رفع این معضل و با هدف افزایش میزان فعالیت های حرکتی دانش آموزان در مدرسه و خارج از این محیط، ملزم به افزایش فعالیت های تربیت بدنی در مدارس هستیم که در این زمینه افزایش ساعت کلاس تربیت بدنی، المپیادهای ورزشی درون مدرسه ای، ورزش صبحگاهی، حیاط پویا و برنامه های دیگر با هدف افزایش فعالیت های حرکتی دانش آموزن و ایجاد شادی و نشاط در آنها در مدارس کشور برگزار می شود.
دلایل بروز چاقی در کودکان
چاقی در چند سال گذشته تبدیل به معضل جدی در جوامع شهری شده و بسیاری از افراد جامعه را درگیر خود کرده است به طوری که اکنون به راحتی می توان شیوع چاقی و اضافه وزن را در میان افراد جامعه مشاهده کرد.
زندگی آپارتمان نشینی و فضای محدود شهری سبب شده تا کودکان در چند سال گذشته فضای مناسبی در اختیار نداشته و نتوانند همانند نسل های گذشته اقدام به انجام فعالیت ها و بازی های فیزیکی کنند بنابراین تنها امکانات در اختیار این قشر محدود به فضای ورزش در مدارس می شود.
در کنار آن تغییر شیوه های تغذیه ای را نباید فراموش کرد زیرا استفاده از فست فودها و غذاهای آماده در الگوی خانواده ها جا گرفته و کودکان نیز طرفدار این نوع مواد غذایی شده اند و متاسفانه به دلیل بسیاری از خانواده ها به جای رعایت الگوی صحیح و مناسب تغذیه،غذاهای آماده، محصولات کارخانه ای و فست فودها را به عنوان میان وعده در اختیار کودکان قرار می دهند.
به اعتقاد بسیاری از متخصصان تغذیه ، چنین الگوی غذایی به حتم منجر به اضفه وزن کودکان شده و آنها را مستعد ابتلا به چاقی مفرط در سنین بالاتر می کند.
در کنار این موارد باید به علل زیر نیز توجه کرد:
*ژنتیک و ارث: خطر ابتلا به اضافه وزن و چاقی در کودکانی که والدین چاق دارند و یا از مادران دیابتی متولد می‌شوند، بیشتر از سایر کودکان است.
* محیط و شیوه زندگی : رفتارهای غذایی نامناسب مانند عادت به مصرف غذاهای پرکالری، غذاهای آماده و رستورانی، تنقلات کم ارزش و غذاهای پرچرب زمینه ساز ابتلا به اضافه وزن و چاقی هستند.
در دسترس بودن غذاهای پرکالری در محیط کودک مانند خانه، مهد کودک، مدرسه و محل‌های بازی و تفریح، سبب تشویق کودک به مصرف این مواد و در نتیجه اضافه وزن و چاقی می‌شود.
* نداشت فعالیت بدنی : بی تحرکی و کاهش فعالیت بدنی در نتیجه استفاده بیش از حد از کامپیوتر، تماشای تلویزیون و نبود امکان بازی در خارج از منزل موجب شده تا بخشی از انرژی دریافتی از مواد غذایی در بدن به صورت چربی تجمع پیدا کرده و سبب اضافه وزن و چاقی شود.
مشکلات ناشی از چاقی کودکان
افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند قلب و عروق، دیابت، پرفشاری خون، افزایش چربی‌های خون، بیماری‌های کبدی و بیماری‌های تنفسی؛ فراموش نکنیم که اضافه وزن و چاقی در کودکی به احتمال زیاد منجر به چاقی فرد در بزرگسالی می شود.
مشکلات چاقی تنها محدود به موارد فیزیکی نمی شود بلکه بر اساس بررس های صورت گرفته افراد چاق با عوارضی مانند اضطراب، افسردگی، اعتماد به نفس پایین و موفقیت‌های تحصیلی کمتر و ... نیز دست و پنجه نرم می کنند.
خانواده و الگوی صحیح تغذیه
بر اساس اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، خانواده نقش مهمی در شکل گیری عادات کودک در زمینه غذا، فعالیت بدنی و کنترل وزن بر عهده دارد. والدین تصمیم گیرندگان نهایی در انتخاب غذای خانواده هستند. عادات غذایی هر فرد از کودکی شکل می‌گیرد که این عادات متاثر از رفتارهای تغذیه‌ای خانواده است، بنابراین با همکاری متخصصان تغذیه و به کارگیری توصیه‌های علمی می‌توانید عادات غذایی فرزند خود را اصلاح کرده و با ایجاد زمینه برای افزایش تحرک و فعالیت بدنی، کودک خود را به سوی کاهش و کنترل وزن هدایت کنید.
نقش مدارس در کنترل چاقی دانش آموزان
بررسی ها نشان می دهد، 13میلیون و 500هزار دانش آموز داریم که برای این تعداد 35 هزار مربی تربیت بدنی در مدارس حضور دارند که این یعنی به ازای هر 385 دانش آموز فقط یک مربی تربیتی!
بررسی این آمار نشان می دهد اهمیت تربیت بدنی در مدارس به اندازه سایر موارد آموزشی و تربیتی نبوده و به جرات می توان گفت هیچ تناسب و استانداردی بین تعداد دانش آموزان و مربیان تربیت بدنی، امکانات و فضای ورزشی مورد نیاز دانش آموزان رعایت نشده که در اصل نشان دهنده فقر سیستم آموزشی در توجه به این مقوله مهم است.
6 سال زمان مناسبی بوده تا مسوولان آموزش و پرورش و مربیان مدارس؛ دانش آموزان را به سمت داشتن وزنی مناسب با هدف سلامت بیشتر سوق دهند اما همانند بسیاری دیگر از معضلات موجود در سیستم آموزشی کشور به نظر می رسد سلامت کودکان نیز اهمیتی نداشته و برنامه های اجرا شده یا علمی و کارشناسی شده نبوده و یا اصلا طرحی برای تشویق دانش آموزان نسبت به کاهش وزن در مدارس کشور اجرایی نشده است.
امید است آموزش و پرورش با تدوین و اجرای برنامه های علمی مناسب دانش آموزان را به سمت کاهش وزن و داشتن تناسب تشویق کرده و از آن سو با برپایی جلسات اولیا و مربیان، به والدین دانش آموزان نسبت به الگوی تغذیه ای غلط خانواده و جایگزین کردن آن با مواد غذایی سالم به منظور حفظ سلامت آینده سازان این مرز و بوم هشدار دهد تا شاید این مساله تلنگری باشد برای همه تا مانع افزایش تعداد دانش آموزان چاق و پرخور شوند.
