دریافت تسهیلات برای یک بازنشسته ای که بخش قابل توجهی از عمر خویش را صرف خدمتگذاری،کار و تلاش شرافتمندانه کرده،حداقل مطالبه و انتظاری است که متاسفانه از سوی برخی بانک ها،آنچنان که شایسته و مقتضی است مورد توجه قرار نمی گیرد.
بر اساس آمار منتشر شده در رسانه ها،حدود چهار میلیون و دویست هزار بازنشسته کشوری و تامین اجتماعی پس از قریب به سی سال خدمت،دریافت کننده حقوق یا مستمری هستند که متاسفانه بخش قابل توجهی از این اقشار از میزان دریافتی خویش رضایت کافی ندارند.
به واقع،برخلاف تصور برخی از افراد و گروه ها که گمان می کنند،بازنشستگان بعد از سه دهه تلاش از حیث توانمندی اقتصادی در وضعیت مطلوبی قرار دارند،اما گزارشات میدانی و مطالبات مطروحه از سوی این گروه،موید این واقعیت است که شرایط آنچنان که تصور می شود،مطلوب و مساعد نیست.
مریم شیروانی،محقق و پژوهشگر حوزه اقتصادی با اشاره به لزوم توجه جدی و مضاعف دولت به وضعیت معیشتی اقشار بازنشسته،اظهار داشت:برخورداری یک فرد یا خانوار بازنشسته از یک توان نسبی اقتصادی مطلوب،مطالبه ای بیراه و فراتر از انتظار نیست و به هر ترتیب این اقشار و گروه های شریف جامعه،سهم قابل توجهی در پیشرفت و توسعه این کشور ایفا کرده اند که می طلبد متناسب با تلاش و کوششی که در یک بازه زمانی سی ساله نِمود پیدا کرده،حداقل نیازهای این اقشار تامین و دغدغه های مطروحه در ارتباط با گروه مذکور مرتفع شود.
وی افزود:بر اساس گزارشات انتشار یافته،در حال حاضر،حدود 55 تا 60 درصد از بازنشستگان تامین اجتماعی،در دایره حداقل بگیرها هستند که قریب به 900 هزار تومان در ماه دریافت می کنند.
محقق و پژوهشگر حوزه اقتصادی گفت:با شاخص قرار دادن خط فقر به عنوان ملاک و معیاری برای وضعیت اقتصادی و توانایی مالی افراد یا خانوارها در جامعه،به عمق تفاوت موجود پی خواهیم برد.
وی افزود:حداقل میزان اعلام شده در برخی رسانه ها به عنوان شاخص و ملاک خط فقر یک میلیون و 800 هزار تومان اعلام شده که به نظر می رسد این عدد و رقم اعلام شده،به هیچ عنوان با واقعیت های موجود اقتصادی کشور همخوان نیست و به نظر بنده آماری که این میزان را 2.5 تا 3 میلیون تومان اعلام کرده به واقعیات اقتصادی نزدیک تر است.
شیروانی عنوان کرد:تنها در شرایطی می توان رقم و خط فقر 1 میلیون و 800 هزار تومانی را برای معیشت یک بازنشسته منطقی و قابل هضم تصور کرد که مَسکن او تامین شده باشد و از سوی دیگر دریافتی مذکور صرفا صرف هزینه و معیشت او و همسرش شود و به واقع در صورت داشتن عائله و فرزند بیکار یا در حال تحصیل که به نوعی نیازهای اقتصادی آنها وابسته به درآمد والدین بازنشسته خویش باشد،عملا میزان مذکور،کفاف یک زندگی معمولی و حداقلی را نیز نخواهد داد.
محقق و پژوهشگر حوزه اقتصادی گفت:طبیعتا در چنین شرایطی ارائه تسهیلات بانکی،نه به عنوان یک راهکار سازنده و پایدار،بلکه در قالب مُسَکنی موقت، می تواند التیام بخش زخم های این قشر باشد،اما در این عرصه نیز بازنشستگان با چالش ها و موانعی جدی روبرو هستند.
*عدم پرداخت حقوق کافی،بازنشستگان را نیازمند وام کرده است
منصور ریحانی،کارشناس حوزه اقتصاد با اشاره به ضرورت دقت نظر و توجه هر چه بیشتر دولت به موضوع معیشتی بازنشستگان عنوان کرد:ایجاد لایه ها و موانع پیچیده برای پرداخت یک تسهیلات ساده و حداقلی بانکی به بازنشستگان،منطقی و معقولانه نیست و می طلبد مسئولان ذیربط برای رفع چنین موانعی،با جدیت هر چه بیشتری ورود کنند.
وی افزود:تردیدی وجود ندارد که در صورت برخورداری جامعه بازنشستگی از حقوق و مستمری مکفی،شاهد نیاز این اقشار به تسهیلات بانکی خواهیم بود و این ناکافی بودن میزان حقوق دریافتی و ناهمخوانی آن با الزامات و واقعیت های اقتصادی موجود باعث وابستگی و نگاه این گروه(بازنشستگان)به وام های بانکی می شود.
ریحانی عنوان کرد:در این میان،وام دو میلیون تومانی از نمونه تسهیلاتی به شمار می رود که توسط بانک رفاه به بازنشستگان پرداخت می شود،لذا در طول یک ماه گذشته،این تسهیلات ناچیز نیز با موانعی جدی مواجه شده و عملا در حال حاضر بسیاری از متقاضیان دریافت این وام در صف طولانی انتظار قرا ردارند و امکان برخورداری از وام مذکور برای آن ها فراهم نیست.
کارشناس حوزه اقتصاد عنوان کرد:در شرایطی که بسیاری از بازنشستگان،این مبالغ و تسهیلات را صرف امور درمانی خویش می کنند که عامل و مسبب آن نیز به عدم حمایت کافی بیمه های درمانی بازنشستگان باز می گردد، محدودیت های شدید موجود در پرداخت چنین تسهیلاتی به هیچ عنوان رضایت بخش و منطقی نیست.
*بی مهری بانک ها به بازنشستگان تا چه زمانی ادامه دارد؟
لیلا فخر آبادی،یکی از فعالان اقتصادی و عضو انجمن بازنشستگان در یکی از شهرستان های استان تهران عنوان کرد: مبالغ محدود و حداقلی تسهیلات بانکی تنها یک وجه این مسیر فرسایشی و عذاب آور است و روی دیگر این سکه به فرآیند و حساسیت بانک ها در پذیرش ضمانت برای عودت و دریافت تسهیلات ارائه شده،معطوف می شود.
وی افزود:متاسفانه بسیاری از بانک ها،فیش حقوقی بازنشستگان را نمی پذیرند و این موضوع خود گواهی است بر حقوق ناکافی این اقشار شریف که حتی بسیاری از بانک ها نیز اعتبار چندانی برای آن قائل نیستند.
فخر آبادی گفت:متاسفانه برخی بانک ها به دلیل هراس از فوت احتمالی بازنشستگان،از اساس وارد چنین مراوده و تعاملی با بازنشستگان نمی شوند که چنین رویکردی به هیچ عنوان در قالب معیارهای اخلاقی،انسانی و شرعی قابل فهم نیست.
وی در خاتمه یادآور شد:امید آن می رود،دستگاه های ذیربط،تجدید نظری اساسی در این خصوص لحاظ کنند تا بازنشستگان شریف از این مُسَکن های ناچیز و حداقلی محروم نشوند.