پیوند میان زوجین از نمونه اتفاقات مبارک و خوشایندی است که علاوه بر استقلال فردیِ آنها در رشد، پویایی و تکامل اخلاقی، معنوی، اجتماعی و فرهنگی جامعه نیز موثر خواهد بود.
به واقع، این سنت حسنه در کنار بقا و استمرار نسل، باعث شکل‌گیری و گشوده شدن فصلی نو در زندگی می‌شود که هر آنچه این مسیر با توفیق و موفقیت هر چه بیشتری همراه شود، به همان میزان شاهد حصول دستاوردهای ارزنده‌تری در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی خواهیم بود و طبیعتا بروز هرگونه نارسایی و چالش در این مسیر حصول توفیقات مذکور را با موانعی جدی مواجه خواهد ساخت و ازدواج اجباری از مواردی است که می‌تواند در دایره چالش‌های اشاره شده تعریف شود.
منیژه رویگری روان‌شناس و کارشناس امور خانواده در تشریح ابعاد و زوایای پیدا و پنهان موثر در شکل گیریِ ازدواج های اجباری اظهار داشت: ازدواج یکی از مولفه های بسیار مهم و تعیین کننده در حرکت انسان به سمت تکامل و نعالی است و به تبع هر گونه انسداد یا نارسایی در این مسیر، روند تکامل و پیشرفت انسان را تحت الشعاع قرار می دهد و به تعبیری می‌توان گفت بخش قابل توجهی از توفیقات فردی،اجتماعی و حتی اقتصادی جوانان منوط به ازدواج و همسر گزینی موفق و هوشمندانه آنها می‌شود.
وی افزود:یکی از چالش های جدی در خصوص پیوند زوجین با یکدیگر به برخی از ازدواج های اجباری معطوف می شود که می تواند آرزوها و امیدهای یک جوان یا نوجوان را با بن بست و اصطکاکاتی مخرب همراه سازد.
روان‌شناس و کارشناس امور خانواده افزود: یکی از عوامل موثر در بروز چنین ازدواج‌هایی به سخت‌گیری‌های غیر معقولانه و افراطی والدین و خانواده هایی باز می گردد که جوانان و نوجوانان را ناگزیر می سازد تا برای رهایی و برون رفت از آن به ناچار، تن به ازدواج‌هایی بدهند که نمی توان امید چندانی را برای حصول خوشبختی در آن متصور بود.
رویگری بیان کرد: اساسا کمبود محبت و درک نادرست از نیازها و الزاماتِ روحی و روانی فرزندان، مسیر بلوغ شخصیتی و فکری آنها را دچار خسران و نقصان می‌کند.
وی افزود: در یک خانواده متعالی و موفق، تعامل سازنده‌ای بین فرزندان و والدین جاری و ساری است و در چنین فضایی بسیاری از چالش ها، نارسایی‌ها و اختلاف نظرها به سهولت مرتفع خواهد شد.
رویگری گفت: نقش آفرینی مثبت و سازنده والدین به مثابه مشاورانی توانمند،تاثیر بسزایی در حل و فصل مشکلات و چالش ها ایفاء می کند و قطعا در صورت شناخت و آگاهی والدین،از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری می‌کند.
روان‌شناس و کارشناس علوم رفتاری گفت: کیفیت و نحوه تعامل والدین با یکدیگر از موارد حائز اهمیتی است که به عنوان الگویی سازنده،تامین کننده آرامش روحی و روانی فرزندان خواهد بود و به تبع هرگونه ناهنجاری در تعاملات میان طرفین، با پیامدهای منفی و مخربی برای فرزندان و جوانان و نوجوانان خانواده همراه می شود.
والدین، فرصت انتخاب را از جوانان سلب نکنند
اشرف السادات کاظمینی،جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی با اشاره به لزوم قائل شدن فرصت انتخاب برای جوانان،نوجوانان و حتی کودکان تصریح کرد: این امر در خصوص ازدواج و پیوند میان آنها نیز مصداق دارد و قطعا نادیده گرفتن این اصل،می تواند سرمنشاء اختلافات و ناسازگاری هایی شود که زندگی مشترک زوجین را در آینده تلخ تر خواهد ساخت.
وی با اشاره به نقش مسائل مالی و اقتصادی در تشدید پیوندها و ازدواج های اجباری گفت:متاسفانه برخی والدین به دلیل مواجه بودن با نارسایی‌های مالی، فرزندان خویش را به پذیرش ازدواج هایی مجاب می سازند که ثمره و خروجی آن،موفقیت آمیز و امیدوار کننده نیست.
این جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی افزود: از سوی دیگر برخی از والدین به دلیل تصورات و تحلیل های غلط،گمان می کننند صرفا آنچه که از نظر آنها درست و صحیح است منطقی خواهد بود و فرزندان مجاب و مکلف به پذیرش آن هستند.
کاظمینی تصریح کرد: بدون تردید، تجربه و پختگی فکری والدین از مولفه های اثرگذار در خوشبختی فرزندان به شمار می رود،اما نباید تمایلات و مطالبات و انتظارات جوانان و نوجوانان نیز در این حوزه نادیده گرفته شود.
وی در خاتمه یادآور شد: ورود والدین و اعلام مخالفت آنها در مواردی که تصمیمات و برداشت های هیجانی و احساسی فرزندان،زمینه بروز مشکلات عدیده را در زندگی شخصی و مشترک آنها فراهم می‌سازد ضروری و اجتناب ناپذیر است، اما نباید این دغدغه ها منتج و منجر به اتخاذ تصمیمات و رویکردهای افراط گونه ای شودکه جوانان و نوجوانان را در ابتدای زندگی با بحران ها و لجاجت ها و چالش های مصیبت بار مواجه سازد.
