آیتالله آملی لاریجانی رئیس قوه قضاییه در سومین نشست هماندیشی اساتید پزشکی دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور گفت: زندگی امروزه ما و حیات بشر با کثرت زیادی توأم شده است. هرچه دنیا به سوی فرصتها و امکانات جدید پیش میرود کثرتها نیز بیشتر میشود، همین کثرتها در بسیاری از اوقات انسان را از حیات معنوی باز میدارند.
وی افزود: در بسیاری از اوقات، کثرتها در ساحت دین اثر گذاشته و انسان را غافل میکند و این ابتلای روزگار ما برای مومنین است گرچه پیشرفت انسان در علم فرصتهای زیادی را به وجود آورده است اما باید دانست خود همین فرصتها، غفلتهای زیادی را نیز موجب میشود.
وی تاکید کرد: امری که میتواند باعث کنار رفتن غفلتها شود نگاه توحیدی است. همه ما در حیات ایمانی خود به معتقداتی پایبند هستیم. یعنی خدا، پیامبر و آموزههای اخروی را قبول داریم، اما سئوال اینجاست که چقدر این آموزهها در عمل ما متجلی است.
وی افزود: نگاه توحیدی به عمل، فکر و حرفه ما سامان میدهد زیرا نگاه را تغییر میدهد، نگاه توحیدی عزتآور است.
رئیس قوه قضاییه در تعریف نگاه توحیدی گفت: نگاه توحیدی یعنی اینکه به حقیقت مطلق جهان توجه کنیم و بدانیم او مبدا همه حقایق در عالم است، همه قدرتها از اوست، همه وجودها قائم به اوست و همه حرکتها از ناحیه اوست، اگر عمیقاً اعتقاد پیدا کنیم که خداوند مالک تمام مُلک است و مالک حقیقی است زندگیمان تفاوت خواهد کرد.
وی افزود: توجه به حقیقت متعالی و بیحد که تمام نورها و سلطنتها به او منتهی میشود جایی برای منها و منیت باقی نمیگذارد؛ اما متأسفانه مشکل این است که این نگاه را نداریم. آیه نور در قرآن میگوید خداوند نور آسمانها و زمین است. قرآن هیچ باطل و سخن غیرحقی در آن نیست همچنین کتاب هزل و شوخی نیست. این نور ظاهر است، نوری که در قرآن آمده است یعنی نور ظاهر و خودش مظهر چیزهای دیگر است. حال سئوال اینجاست که چرا ما این نور را نمیبینیم! باید گفت زیرا دغدغهها، اشتغالات و امور روزمره زندگی سبب زنگار قلبها شده است. در بسیاری از ادعیه آمده است که خداوند در حجاب از کسی نیست مگر اینکه اعمال خود افراد مانع شود.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: نگاه توحیدی زندگی انسان را عوض میکند و همه جا اثر خود را خواهد گذاشت. زمانی که امام (ره) فرمودند آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند حقیقتاً تعارف نبود زیرا این گفته یک انسان موحد با نگاه توحیدی است.
آیتالله لاریجانی گفت: در کنار قدرت مطلقه خدا بقیه افراد چه اثری دارند؟ انسان وقتی قدرت مطلقه را درک کند بقیه شیطنتها را چیزی نمیبیند، صبر و اقتدار پیدا میکند. امام (ره) با خدا و در کنار حق از هیچ چیز نترسید، نگاه توحیدی اگر به سیاست خارجه برسد چه تغییری خواهد کرد؛ کسانی که تمام هم و غم آنها ارتباط گیری با کشورهای قدرتمند است نگاه توحیدی ندارند. ما نمیگوییم دیپلماسی نباشد، زیرا این سخن خداوند است که میگوید اسباب را فراهم کنید و اسباب استعدادهایی از جانب خداوند است اما باید بدانید اینها نتایج را خلق نمیکنند زیرا نتایج همگی در دست خداوند است.
ریاست قوه قضاییه گفت: اگر انسان در همه حال خود را در محضر خداوند احساس کند دیگر از قدرتی ترسی نخواهد داشت. اگر انسانها احساس قرب به خدا را پیدا کرده و با او اُنس پیدا کنند از قدرت و شخص دیگری نخواهند ترسید. در روایات معتبری از امام صادق (ع) آمده است که خداوند همه چیز را به مؤمن واگذار کرده مگر اینکه خود را ذلیل نماید؛ امام صادق (ع) در روایت دیگری میفرمایند مگر گوش نسپردید که عزت برای خدا، رسول و مؤمنین است. شایسته است که مومن عزیز باشد و ذلت نپذیرد. خدا مومن را با اسلام و ایمان عزت میبخشد، این نگاه توحیدی در همه ساحتهای زندگی موثر است.
آیتالله لاریجانی در خصوص اثر نگاه توحیدی در حرفه پزشکی گفت: نگاه توحیدی دید پزشک را به بیمار، عمل، حرفه و پاداشهایی که توقع داریم همچنین به اخلاق حرفهای و پزشکی تغییر میدهد. زمانی که بیمار به پزشکی مراجعه میکند گاهی نگاه قراردادی است یعنی بیمار در حال استفاده از علم پزشکی است اما گاهی به بیمار به عنوان مخلوق خداوند نگاه میشود و دید پزشک این میشود که خدایا من در نزد مخلوق تو هستم و بیمار را منتسب به خالق میدانم و با این نگاه من موظفم هرچه از من بر میآید برای ساحت قرب الهی انجام دهم.
وی اضافه کرد: در نگاه توحیدی پزشک خود را وسیلهای برای خدمترسانی به مخلوق میداند و بستری برای تجلی عواطف خداوند و اینکه لطایف الهی او را در بر میگیرد.
وی افزود: انسان موحد باور دارد مسیر بینهایتی در پیش رو دارد و با هر قدمی به موت نزدیک میشود. حضرت علی (ع) در نهج البلاغه میفرمایند "از بشر تعجب میکنم دائماً با هر قدمی به مرگ نزدیک میشود اما توجه ندارد." انسان با موت نمیمیرد بلکه مسیر و حیات ادامه دارد و توشه راه همین خدماتی است که در این دنیا انجام میدهد. انسان اگر با این نگاه قدم بردارد زندگیاش عوض میشود و میتواند محبت بسیاری را از خداوند جلب کند.
رئیس قوه قضاییه در ادامه گفت: خطاب قرآنی به همه انسانها که میگوید "ای انسانها شما همه به سوی حق تعالی میروید و جزای شما اعمال شماست." در روز محشر به انسان میگویند کتاب خود را (نامه اعمال) بخوان و امروز خودت حسابگر خودت باش. یک پزشک با نگاه موحدانه این باور را پیدا میکند که در حال انجام خدمت است و میگوید کار من خدمت به خلقی است که به سلطان حقیقی منتسب است. اما سوال اساسی این است که ضامن اجرای اخلاقیات چیست؟! اخلاق سکولار ضمانت اجرا ندارد، قوانین، اخلاق ایجاد نمیکند و سئوال بسیاری از فیلسوفان حقوق این است که آیا میشود اخلاقیات را با قانون الزامی کرد؟!
آیتالله آملی لاریجانی گفت: حال سئوال اینجاست که در عالم اخلاق ضمانت کجاست، در اخلاق پزشکی ضمانت اجرای آن کجاست؟! ضمانت اجرای اخلاقیات تنها نگاه توحیدی است. در قانون اساسی در اصل 2 جمهوری اسلامی آمده است که نظام جمهوری اسلامی نظامی مبتنی بر توحید است. در جمهوری اسلامی بناست که نگاه توحیدی باشد زیرا این نگاه است که حیات را عوض میکند و هماکنون یکی از محرومیتهای بسیار جدی عدم توجه به این قضیه است.