آیت الله صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه امروز(سه شنبه ) در سومین همایش وحدت حوزه و دانشگاه که در تالار علامه امینی دانشگاه تهران با موضوع تحول در علوم انسانی( موفقیت ها و نا کامی ها) برگزار شد، اظهار داشت: باید تعامل بین حوزه و دانشگاه بیشتر شود، البته در قوه قضائیه پژوهشکده ای تأسیس شده است که تمام کارکنان آن از اساتید و هئیت امنای دانشگاه ها هستند.
وی افزود:در این پژوهشگاه پرونده ها را بدون نام افراد نقد و بررسی می کنند، موضوع وحدت حوزه و دانشگاه را از جنبه های مختلفی می توان بررسی کرد و بحث تحول علوم انسانی از شاخه های آن است که البته گاهی این بحث را سیاسی می کنند و حتی برخی آن را به رهبری و ولایت ارتباط می دهند و برخی می گویند که رئیس قوه قضائیه علوم انسانی را نفی می کند.
رئیس قوه قضائیه گفت: بحث علوم انسانی و تحول آن برای ما که دارای حکومت دینی هستیم، یک بحث دینی است و بحث تحول در علوم انسانی و اجرای آن و هم یافتن مجرای آن و عمل به آن دشوارتر است و وحدت حوزه و دانشگاه را می طلبد تا از مجموع تلاش این دو بتوانیم تحول علوم انسانی را داشته باشیم، برخی می گویند تحول در علوم انسانی غیر ممکن است، زیرا اعتقاد دارند که علم را نمی توان دینی کرد.
آیت الله آملی لاریجانی افزود: راه های جدیدی برای تعامل با دانشگاه در حال بازگشایی است که امیدواریم گسترش یابد.
رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: در بحث تحول در علوم اجتماعی و انسانی برخی آن را موضوعی سیاسی جلوه می دهند و آن را نفی می کنند، برخی دیگر به محض شنیدن صحبت های من در خصوص علوم انسانی گفتند من علوم انسانی را نفی کرده ام که هردو این دیدگاه اشتباه است.
وی ادامه داد: همان طور که اشاره شد ،بحث تحول در علوم انسانی دشوار است و اجرای آن دشوار تر ، هم یافتن مجاری تحول و هم در مقام عمل تحول در علوم انسانی کار آسانی نیست و وحدت حوزه و دانشگاه را می طلبد.
آیت الله آملی لاریجانی اظهار داشت: برخی تحول در علوم انسانی را غیر ممکن می دانند چون معتقدند امکان ندارد ساحت علم، دینی و ارزشی شود، من ادعایی که دنبال می کنم این است که نه تنها این تحول امکان پذیر است، بلکه ضرورت دارد.
رئیس دستگاه قضا تأکید کرد: ابتدا باید بدانیم علم چیست؟ امروز دیگر کسی از نگاه پوزیویستی ازعلوم حمایت نمی کند.
وی با بیان اینکه یکی از موضوعاتی که باید در علوم متحول شود، بحث پیش فرض ها است، گفت: پرسش ها در بستر پیش فرض ها خلق می شوند و تمام گفته های ما پاسخ به پرسش ها است، بنابراین تمام گفته های ما در علوم در بستر پیش فرض ها بیان می شود، اگر ما علوم انسانی را واکاوی کنیم به پیش فرض های زیادی خواهیم رسید.
آیت الله آملی لاریجانی گفت: اگر از منظر فیلسوفان غربی هم نگاه کنیم، می بینیم که بحث پیش فرض ها مهم است ، اما سوال اینجاست که آیا پیش فرض عالمان دینی و غیر دینی یکسان است؟
وی در ادامه با بیان اینکه پیش فرض ها جایی هستند که دین می تواند به آن ها ورود کند، گفت: گاهی پیش فرض ها می توانند نگاه ما را به علم تغییر دهند، پیش فرض های ما در علم و توصیه های برآمده از علم دخیل هستند.
رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: یکی از بسترهای مناسب برای ایجاد این وحدت، بحث علوم انسانی و تحول آن است که این مسأله از موضوعات بسیار اساسی است که مورد توجه دانشگاه و حوزه های علمیه است.
وی افزود: در بحث تحول در علوم اجتماعی و انسانی، برخی افراد آن را موضوعی سیاسی جلوه می دهند و آن را نفی می کنند و ادعا کرده اند که چون علوم سکولار است، این آقایان در حکومت می ترسند که این علوم حاکم شود و جلوی علوم دینی و ولایت فقیه را بگیرند و آمدند آن را نفی کردند و برخی دیگر به محض شنیدن صحبت های من در خصوص علوم انسانی، گفتند من علوم انسانی را نفی کرده ام که هردو این دیدگاه اشتباه است، حتی یکی از استادانی که از آلمان بنا بود به جلسه روز جهانی فلسفه بیاید، سفرش را لغو کرد و گفت در ایران علیه علوم انسانی کار می کنند، که این ادعاها نادرست است و بحث علوم انسانی بحث واقعی است.
رئیس قوه قضائیه ادامه داد: همان طور که اشاره شد، بحث تحول در علوم انسانی دشوار است و اجرای آن دشوارتر ، هم یافتن مجاری تحول و هم در مقام عمل تحول در علوم انسانی، کار آسانی نیست و وحدت حوزه و دانشگاه را می طلبد.
آیت الله آملی لاریجانی ادامه داد: برخی می گویند، تحول در علوم انسانی را غیرممکن می دانند، چون معتقدند امکان ندارد ساحت علم، دینی و ارزشی شود، من ادعایی که دنبال می کنم، این است که نه تنها این تحول امکان ندارد، بلکه ضرورت دارد.
رئیس دستگاه قضا تأکید کرد: ابتدا باید بدانیم علم چیست؟ امروز دیگر کسی از نگاه پوزیویستی به علوم نگاه نمی کند.
وی با بیان اینکه یکی از موضوعاتی که باید در علوم متحول شود بحث پیش فرض ها است، گفت: پرسش ها در بستر پیش فرض ها خلق می شوند و تمام گفته های ما پاسخ به پرسش ها است، بنابراین تمام گفته های ما در علوم در بستر پیش فرض ها بیان می شود، اگر ما علوم انسانی را واکاوی کنیم به پیش فرض های زیادی خواهیم رسید.
آیت الله آملی لاریجانی گفت: اگر از منظر فیلسوفان غربی هم نگاه کنیم، می بینیم که بحث پیش فرض ها مهم است ، اما سوال اینجاست که آیا پیش فرض عالمان دینی و غیر دینی یکسان است؟
وی در ادامه با بیان اینکه پیش فرض ها جایی هستند که دین می تواند به آن ها ورود کند، گفت: گاهی پیش فرض ها می تواند نگاه ما را به علم تغییر دهد، پیش فرض های ما در علم و توصیه های برآمده از علم دخیل هستند.
رئیس قوه قضائیه ادامه داد: باید ببینیم در حوزه های علمیه چه چیزی را می توانیم به علم وارد کنیم، اگر ما تحول را بپذیریم ، اساتید علوم باید تشخیص دهند که چه پیش فرض هایی لازم است از طرف دیگر اساتید حوزه نقش دین را بررسی کنند، شتاب زدگی ما را به اشتباه می اندازد، بنابراین باید از تحول شتاب زده پیشگیری کنیم.
گفتنی است؛ سومین همایش وحدت حوزه و دانشگاه با حضور غلامحسین اسماعیلی رئیس کل دادگستری استان تهران، جعفری دولت آبادی دادستان تهران، حجت الاسلام صادقی معاون فرهنگی قوه قضائیه، محمدیان نماینده ولی فقیه در دانشگاه ها، غلامعلی حدادعادل و جمعی دیگر از مسئولان قضایی در دانشگاه تهران برگزار شد.
