در لایحه بودجه سال 96، بودجه وزارت آموزش و پرورش معادل 31هزار و 681 میلیارد و 562 میلیون تومان است که این رقم در بودجه سال 95 معادل 28هزار و 690 میلیارد تومان بود.
در لایحه بودجه سال 96، 110 میلیارد تومان برای فعالیت‌های تربیت بدنی و ارتقای سلامت دانش‌آموزان اختصاص یافته است که این رقم در بودجه سال 95 معادل 100 میلیارد تومان بود، به این ترتیب در بودجه سال 96 اعتبار فعالیت‌های تربیت بدنی 10 میلیارد تومان افزایش یافته است.
** اعتبار 288میلیارد تومانی برای کیفیت‌بخشی
288 میلیارد و 130 میلیون تومان برای کیفیت‌بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و توسعه عدالت آموزشی اختصاص یافته است که این رقم در بودجه سال 95 معادل 332 میلیارد تومان بود و به این ترتیب در بودجه سال 96 سهم بودجه کیفیت‌بخشی 42 میلیارد تومان کاهش یافته است.
** 94میلیارد تومان برای ایاب و ذهاب دانش‌آموزان روستایی
بودجه اختصاص یافته به ایاب و ذهاب دانش‌آموزان مناطق روستایی معادل 94 میلیارد و 775 میلیون تومان است که این رقم در بودجه سال 95 معادل 59.6 میلیارد تومان بود بدین ترتیب بودجه مربوط به ایاب و ذهاب دانش‌آموزان مناطق روستایی حدود 35 میلیارد تومان افزایش داشته است.
75 میلیارد و 490 میلیون تومان در لایحه بودجه سال 96 برای تغذیه رایگان و امور رفاهی دانش‌آموزان مناطق محروم اختصاص یافته است که این رقم در بودجه سال 95 معادل 69 میلیارد تومان بود.
163 میلیارد و 800 میلیون تومان در لایحه بودجه سال 96 به فعالیت‌های تربیتی و پرورشی اختصاص یافته است.
194 میلیارد و 800 میلیون تومان در لایحه بودجه سال 96 برای سرانه دانش‌آموزی در نظر گرفته شده است که این رقم در لایحه بودجه سال 95 معادل 174 میلیارد تومان بود.
** سال 96 به لحاظ مالی سال سختی برای آموزش‌وپرورش است
در رابطه با بودجه پیشنهادی آموزش‌وپرورش در سال 96 با ابراهیم سحرخیز معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش به گفت‌وگو نشستیم.
ابراهیم سحرخیز در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در رابطه با بودجه پیشنهای وزارت آموزش‌وپرورش برای سال 96 اظهار کرد: بودجه آموزش و پرورش برای سال 95 حدود 31 هزار و 680 میلیارد تومان تعیین شده است و به نظر میرسد سال 96 سال سختی برای آموزش‌وپرورش باشد با توجه به اینکه حداقل بودجه مورد انتظار برای ادارات کل استان‌ها 30 هزار میلیارد تومان است.
وی افزود: اگر 10 درصد افزایش حقوق که حداقل درنظر گرفته شده از سوی دولت است را پیش فرض مصوب شدن بدانیم انتظار بود بودجه دولت در بند «و» و حقوق 10 درصد افزایش یابد یعنی هزینههای آموزش‌وپرورش در بحث حقوق و دستمزد افزایش یابد.
** آموزش و پرورش پایان اسفند حتی بودجه‌ای برای پرداخت عیدی ندارد
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش گفت: بودجه سال 95 وزارت آموزش‌وپرورش 30 هزار میلیارد تومان بود که پاسخگوی نیازهای این وزارتخانه نیست و اگر آموزش‌وپرورش به طور متوسطه ماهیانه 2500 میلیارد تومان حقوق پرداخت کند تا پایان اسفند حتی بودجه‌ای برای پرداخت عیدی ندارد و این یک کسری پنهان است.
سحرخیر تصریح کرد: آموزش‌وپرورش با هزینههای اجتناب ناپذیر مواجه است که این صرفاً حقوق نیروهای رسمی نیست بلکه بحث اضافه تدریس را داریم که با اضافه کار متفاوت است در بحث اضافه کار چون دولت هرسال اعتبار پیش بینی می‌کند می‌تواند آن را افزایش یا کاهش دهد اما اضافه تدریس قابل کاهش نیست یعنی یک معلم علاوه بر خود به جای یک فرد دیگر نیز کار کند، معلم برای این موضوع الزامی ندارد و آموزش‌وپرورش موظف است به جای او نیرو تامین کند.
وی با اشاره به اینکه وزیر سابق آموزش‌وپرورش اعلام کرد « 100 هزار نفر از نیروی انسانی و 200 هزار ساعت از ساعات اضافه تدریس را کاهش داده‌ایم» گفت: با این وجود باز هم آموزش‌وپرورش حدود 900 هزار ساعت، اضافه تدریس دارد که برای آن به اعتبار نیاز است اما در سال 95 مبلغی برای آن در نظر گرفته نشده است.
** بودجه‌ای برای هزینههای اجتناب‌ناپذیر وجود ندارد
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش بیان کرد: در آموزش‌وپرورش علاوه بر اضافه تدریس معلمان، نیروهای قراردادی وجود دارند که آنها نیز حقوق می‌خواهند و این موضوع نیز جزو هزینههای اجتناب ناپذیر است که برای سال 95 لحاظ نشده است وبودجه سال 96 را نیز بر‌اساس سال 95 در نظر گرفته‌اند.
** آموزش وپرورش سال 96 فقط 33 هزار میلیارد تومان حقوق می‌دهد
سحرخیز عنوان کرد: بودجه سال 96 در مقایسه با سال 95 حدود 1680 میلیارد تومان اضافه شده است در حالیکه اگر 10 درصد به حقوق معلمان اضافه شود 33 هزار میلیارد تومان فقط حقوق نیروهای رسمی و پیمانی است، پس برای اضافه تدریس، اضافه کار و هزینههای اجتناب‌ناپذیر بودجه‌ای در نظر گرفته نشده است.
وی ادامه داد: بودجه سایر برای آموزش‌وپرورش ضرورت دارد و اگر اعتبار خالی باشد کیفیت‌بخشی اتفاق نمی‌افتد. در بحث کمک سرانه مدارس دولتی اعتباری که در بودجه سال 96 در نظر گرفته شده است پاسخگوی یک سال آموزش‌وپرورش نیست چراکه 110 هزار مدرسه دولتی داریم که هزینههای اولیه آنها مانند آب، برق و گاز به میلیاردها تومان میرسد از سوی دیگر مدارس، آزمایشگاه و کتابخانه دارند که باید تجهیز شود و معلمان نیز به دوره‌های توانمندسای نیاز دارند.
** سال 96 نیز هزینههای مدارس از جیب خانواده‌ها تأمین می‌شود
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش گفت: وقتی اعتبار مربوط در بودجه لحاظ نمی‌شود بدین معناست که مدیران مدارس باید از جیب خانواده‌ها هزینه کنند و آنها نیز مجبور به پرداخت پول به مدارس دولتی هستند.
** مدارس دولتی فقیرتر می‌شوند
سحرخیز تصریح کرد: این رویه منجر می‌شود تا مدارس دولتی فقیرتر شوند و مدارس نمونه دولتی و هیئت امنایی که از مردم هزینه دریافت می‌کنند، وضعیت مناسب‌تری خواهند داشت و این مسائل منجر به نابرابری می‌شود. از سوی دیگر طرح‌هایی که در معاونت‌های مختلف وزارت آموزش‌وپرورش اجرا می‌شود به اعتبار نیاز دارد اما برای فعالیت‌های کیفیت بخشی اعتبار قابل قبولی درنظر گرفته نشده است.
وی با اشاره به اینکه هزینه ایاب و ذهاب سرویس دانش‌آموزان روستایی در بودجه سال 96 حدود 35 میلیارد تومان افزایش داشته است، اظهار کرد: در سال 95 آنقدر بدهی انباشت شده در این رابطه وجود دارد که باید آنها را پرداخت کنند همچنین هزینه سرویس هر سال افزایش می‌یابد و اگر هزینههای مربوطه به موقع پرداخت نشود راننده سرویس خدماتی ارائه نخواهد کرد و این مسئله منجر به ترک تحصیل در مناطق روستایی می‌شود.
سحرخیز ادامه داد: مسئولان چطور مدعی اجرای سند تحول بنیادین هستند؟این سند که با شعار اجرایی نمی‌شود. سخنان وزیر آموزش‌وپرورش بسیار زیباست چرا که معتقد است سلطه آموزش باید کمرنگ شود و مباحث پرورشی جدی‌تر لحاظ شوند. پررنگ کردن پرورش مستلزم دگرگون کردن محیط آموزشی، غنی‌سازی مدارس و توانمند کردن معلمان است اما بدون بودجه چگونه می‌توان آن را اجرا کرد.
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش بیان کرد:30 درصد مدارس کشور روستایی و بخشی در حاشیه شهرها هستند. مدارس دولتی امکانات کافی را برای برانگیختن دانش‌آموزان ندارند و باید از این مدارس حمایت کنیم اما شاهد هستیم که با تغییر وزرا نگاه دولت به آموزش‌وپرورش تغییر نکرده است و همچنان این وزارتخانه اولویت اصلی دولت نیست.
وی افزود: هزینه کردن در آموزش‌وپرورش منجر به توانمندسازی و توسعه نیروی انسانی می‌شود و نیروی انسانی می‌تواند کشور را بسازد. اگر به آموزش‌وپرورش به ویژه دوره ابتدایی و متوسطه اول را که پوشش فراوانی دارد توجه کافی نداشته باشیم در حق تعلیم و تربیت جفا شده است. امروز اگر بحث نظام تربیتی، سند تحول بنیادین و تربیت محور بودن مدارس را درنیابیم در آینده پشیمان خواهیم شد چرا که وزارت علوم دانش بنیان و آموزش‌وپرورش تربیت بنیان است و انتظار بود دولت اعتبارات ویژه‌ای را حداقل حدود 40 هزار میلیارد تومان برای آموزش‌وپرورش در نظر بگیرد.
سحرخیز ادامه داد: هنوز بدهی‌های سالهای گذشته در بحث پاداش پایان خدمت فرهنگیان بازنشسته پرداخت نشده است و دولت دائم وعده می‌دهد که تا آخر این ماه مطالبات را پرداخت می‌کنیم اما خبری نیست.
** کمترین بودجه دانشگاه‌های کشور به دانشگاه فرهنگیان اختصاص یافت
وی با اشاره به بودجه دانشگاه فرهنگیان مطرح کرد: کمترین بودجه به دانشگاه فرهنگیان اختصاص یافته است و این نشان می‌دهد که به آن به عنوان دانشگاه درجه دو نگاه می‌شود البته امیدواریم نمایندگان مجلس در بررسی بودجه آموزش‌وپرورش را دریابند هرچند این کار دشواری است چرا که نمایندگان مجلس نمی‌توانند در سرجمع بودجه کشور اعداد و ارقام را تغییر زیادی دهند و اگر منابع دیگری را نیز خلق کنند، تجربه نشان داده است که مشخص نیست این منابع در اختیار آموزش‌وپرورش قرار بگیرد.
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش گفت: در سالهای گذشته بودجه‌ای از محل مالیات دخانیات برای آموزش‌وپرورش در نظر گرفته شد اما اعتبار خاصی در اختیار این وزارتخانه قرار نگرفت و نگرانی این است که در سال 96 نیز خشکسالی در آموزش‌وپرورش حاکم شود مانند سال 95 که مدارس تشنه سرانه بودند و در بیشتر مناطق خانواده‌ها مجبور بودند هزینه مدرسه را پرداخت کنند. به نظر میرسد دولت تمایل دارد تا خانواده‌ها به این نتیجه برسند که هزینههای مدارس دولتی را باید پرداخت کنند.
سحرخیز بیان کرد: حتی در روستاها نیز از خانواده‌ها پول دریافت می‌کنند و به آرامی در حال حذف مدارس دولتی رایگان هستند در حالیکه دولت وظیفه دارد برای آموزش‌وپرورش مردم هزینه کند.
