استان مازندران یکی از مناطق جذاب برای پرندگان مهاجر به شمار می رود.
این محدوده جغرافیایی هر ساله شاهد حضور کثیری از پرندگان مهاجر از سیبری و دیگر نقاط سردسیر دنیا است، در این میان،صید و شکار ناجوانمردانه پرندگان مهاجر از چالش هایی است که پیش از این نیز در قالب گزارشات متعددی به آن پرداخته شده است.
از فریدونکنار که به کشتارگاه پرندگان مهاجر شهره شده و متاسفانه ابعاد رسانه ای آن نه تنها در داخل کشور بلکه در عرصه بین المللی نیز با واکنش های منفی روزنامه نگاران همراه بوده تا برخی دیگر از نقاط این استان،به قربانگاهی برای پرندگان مهاجر مبدل شده است.
البته در سال جاری نیروهای یگان حفاظت محیط زیست با ورود جدی تر و قاطعانه تری،عرصه را بر شکارچیان غیرمجاز تنگ تر ساخته اند و برخی از گزارشات واصله موید حصول توفیقاتی هر چه بیشتر در مهار و کنترل شکارچیان غیر قانونی است.
مشارکت نیروی انتظامی در تخریب دام های هوایی از نمونه اقدامات سازنده ای است که تا حدودی در مقابله با این شکارچی های ناجوانمرد،موثر و مطلوب اثر و اقع می‌شود،اما همچنان معضل مذکور بصورت کامل ریشه کن و مهار نشده است.
نصب تورهای بلند غازگیری در رود بست،فریدونکنار،حسین آباد و ازباران از نمونه اقدامات نامیمونی به شمار می رود که در هفته گذشته برخی رسانه ها به آن پرداختند.
حمید شکوری،یکی از فعالان عرصه زیست محیطی استان مازندرانبا اشاره به ورود شورای تامین برای مقابله با متخلفان و شکارچیان غیر مجاز غازها عنوان کرد:هر ساله شکارچیان محلی و بومی پیش از فرارسیدن اولین موج مهاجرت پرندگان،دام های هوایی را نصب و تعبیه می کنند که در این خطه به غاز دام شهره است.
وی افزود:متاسفانه در سنوات گذشته شاهد بوده ایم برخی از پرندگان مهاجر دراین دام ها گرفتار می شوند و متاسفانه این میزبانی نامیمون و ناجوانمردانه آنها را با مرگ مواجه می کند و بعد از مدتی شاهد خرید و فروش لاشه های این پرندگان در بازار هستیم.
شکوری عنوان کرد:چندی پیش فروش قریب به 35 تا 40 غاز در بازار فریدونکنار،ماموران محیط زیست را بر آن داشت تا با اخذ مصوبه شورای تامین استان و همیاری و هماهنگی مراجع ذیربط قضایی،به تخریب غاز دام ها مبادرت ورزند.
این فعال زیست محیطی گفت:هشدارهای لازم از سوی یگان حفاظت نیز به شکارچیان و عاملان تعبیه و نصب غاز دام ها داده شده که در صورت تکرار،نه تنها مجددا این دام ها تخریب و جمع آوری خواهند شد،بلکه با متخلفان و صیادان غیر مجاز،برخوردهای مقتضی قضایی و انتظامی خواهد شد.
وی افزود:در سال گذشته نیز،این طرح در فریدونکنار اجرایی شد،اما فرآیند اداری آن باعث زمان بر شدن این امر شد و به واقع در مقام عمل در پایان فصل مهاجرت طرح مذکور اجرایی شد.
شکوری گفت:خوشبختانه در سال جاری و با عنایت به تجربه ای که از سال گذشته وجود داشت،طرح مورد اشاره زودتر در دستور کار قرار گرفت و از ابتدای فصل سرما و مهاجرت،اجرای طرح،از سوی مسئولان ذیربط، اولویت گذاری شد.
چندی پیش مسلم آهنگر،فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست استان مازندران،نیز عنوان کرد که شکار سنتی این پرندگان در چارچوب قواعد تعریف شده منعی ندارد،اما با صید آن در قالب غاز دام برخورد خواهد شد.
در کنار این غاز دام ها،چالشی دیگر نیز وجود دارد که حیات و بقای قوهای مهاجر را تهدید می کند،معضلی تحت عنوان دکل های فشار برق قوی که از قریب به دو هفته گذشته از مناطق سردسیر سیبری خود را به "سرخرود" مازندران رسانده اند.
مهاجرت این گونه های خاص از پرندگان،برای نخستین بار قریب به 8 سال گذشته رخ داد که بیش از 7 هزار قوی مهاجر در این خطه فرود آمدند.
در این میان،برخی از فعالان زیست محیطی و کارشناسان همچون علی نظریان،معتقد هستند،تغذیه دستی و مشارکت نهادهای مدنی برای میزبانی هر چه مطلوب تر از این قوها از عوامل تاثیرگذار در استمرار مهاجرت پرندگان مذکور به شمار می رود.
نظریان عنوان کرد:تعیین منطقه تیراندازی ممنوع در برخی از محدوده های استان مازندران نیز در استمرار این مهاجرت باشکوه نیز موثر بوده،اما این به معنای عدم شکار قوهای مهاجر نیست و متاسفانه هر از چندگاهی شاهد شلیک اسلحه های شکاری صیادان و شکارچیان دراین خطه هستیم.
نظریان ادامه داد:در کنار تهدیداتی که شکارچیان برای این قوها ایجاد می کنند،دکل های فشار برق قوی در آبندان های سرخرود از دیگر معضلاتی است که به عنوان تهدیدی جدی،جان این پرندگان زیبا را به مخاطره می اندازد.
وی افزود:بر اساس آمار منتشر شده از سوی هیات مدیره کانون محیط بان ،هر ساله قریب به 100 تا 150 قو در اثر برق گرفتگی در منطقه اشاره شده(سرخرود)با مرگ مواجه می شوند و تعدادی نیز بر اثر مصدومیت و شکسته شدن بال ها،امکان پرواز از آنها سلب می شود.
نظریان عنوان کرد:خوشبختانه با رایزنی مسئولان ذیربط و تعامل سازنده فعالان و دوستداران محیط زیست،نصب توپ های قرمز رنگ تحت عنوان (red ball)بر روی سیم های فشار قوی از سوی اداره برق سرخرود در دستور کار قرار گرفته که بر اساس بررسی های انجام شده،این اقدام سازنده و قابل تقدیر اداره مذکور برای نخستین بار است که در قالب طرحی ویژه عملیاتی می شود.
وی در خاتمه یادآور شد:امیدواری بسیاری وجود دارد تا طرح مورد اشاره در آینده و در دامنه و وسعت گسترده تری در نقاط فرود پرندگان مهاجر اجرایی شود که به واقع این امر موید ثمر بخش بودن همگرایی و همیاری بین دستگاهی و احساس وظیفه در قبال حفظ محیط زیست و جانوران و پرندگان موجود در آن است که می تواند به مثابه الگویی سازنده در بخش ها و عرصه های دیگر نیز تعمیم داده شود.
