علی‌اصغر فانی وزیر سابق آموزش و پرورش امروز در مراسم تودیع خود اظهار کرد: آموزش و پرورش در سال 92 را باید تحلیل کرد، اقدامی که در سال 91 اتفاق افتاد اجرای نظام 6.3.3 بود، نظامی که به موجب سند تحول بنیادی باید شکل می‌گرفت اما خیلی بد اجرا شد.
وی افزود: تحول در نظام آموزش و پرورش باید از پایه اول ابتدایی شکل می‌گرفت اما به یک باره از پایه ششم آغاز شد و اجرای ناقص نظام 6.3.3 عوارض فراوانی را داشت و هنوز دارد.
فانی گفت: وقتی پایه ششم را ایجاد کردند با کمبود فضا و معلم مواجه بودند به گونه‌ای که در سال اول اجرای این طرح 40 هزار نیروی انسانی برای پایه ششم ابتدایی نیاز بود و در شرایطی که فضا آماده نبود پایه ششم را به مقطع ابتدایی اضافه کردند.
وزیر سابق آموزش و پرورش بیان کرد: برای جبران کمبود فضای آموزشی نمازخانه، کتابخانه و انبارها را به کلاس درس تبدیل کردند و برای تامین نیروی انسانی مورد نیاز از سایر مقاطع تحصیلی از جمله مقطع متوسطه به پایه ششم معلم آوردند که این افراد دوره‌های آموزشی لازم را نیز طی نکرده بودند.
وی ادامه داد: روزهای نخستی که بنده به وزارت آموزش و پرورش آمدم، مدیرکل وقت ابتدایی به من اعلام کرد که برای اول مهر 24 هزار معلم ابتدایی کم داریم و باید طی یک ماه آینده 24 هزار معلم را تامین کنیم و بنده با این پرسش مواجه شدم که این نیروها را چگونه تامین کنم.
فانی افزود: آموزش و پرورش در سال 92 با مشکل عدم تعادل نیروی انسانی به لحاظ جنسیت، رشته و دوره تحصیلی مواجه بود و به شدت شاهد به هم ریختگی در این رابطه بودیم. به گونه‌ای که در مناطق محروم با کمبود معلم و در مناطق برخوردار با تورم معلم مواجه بودیم.
وزیر سابق آموزش و پرورش اظهار کرد: تبعیض حقوق معلمان با کارکنان سایر دستگاه‌ها نیز از سایر مشکلات بود به گونه‌ای که با رشد تورم 40 درصدی حقوق معلمان در سال 92، 11 درصد رشد داشت. همچنین در این سال با کسری 4 هزار میلیارد تومانی بودجه مواجه بودیم.
وی بیان کرد: با وجود این مشکلات زمانی که وزارت آموزش و پرورش را تحویل گرفتم زمینه‌سازی برای فعالیت‌های دولت در این حوزه را آغاز کردم و نخستین اقدام ایجاد آرامش در وزارتخانه بود چرا که 107 هزار مدرسه در سراسر کشور داشتیم که باید آرامش در فضای آنها حاکم می‌شد.
* چماق‌هایی که با آنها معلمان را زدند
فانی افزود: برقراری سیاست امنیت فرهنگی به جای فرهنگ امنیتی یکی دیگر از برنامه‌های ما بود. در دولت قبل زمانی که معلمان مقابل وزارت آموزش و پرورش اعتراض کردند با چماق‌هایی که در زیرزمین وزارتخانه بود آنها را زدند و حتی به چماق‌داران ناهار دادند.
وزیر سابق آموزش و پرورش گفت: در حوزه زمینه‌سازی نیز حاکمیت نظرات کارشناسی به جای دستوری برخورد کردن مدنظر بود چرا که در وزارت آموزش و پرورش باید براساس دیدگاه‌های کارشناسی فعالیت کرد. همچنین موفق شدیم تا 750 چالش را در آموزش و پرورش احصا کنیم و براساس آنها راهبرد ارتقای کیفیت و عدالت آموزشی تعریف شد.
وی بیان کرد: مرکز پژوهش‌های مجلس در سال 90 اعلام کرد که اگر آموزش و پرورش تا سال 98 بتواند امور جاری خود را اداره کند، هنر کرده است اما وجود این شرایط ما سیاست کیفیت‌بخشی را نیز تعریف کردیم.
فانی با اشاره به کمک‌های دولت و مجلس به وزارت آموزش و پرورش مطرح کرد: در سال 95 شاهد رشد 83 درصدی بودجه آموزش و پرورش نسبت به سال 92 بودیم. همچنین افزایش سهم اعتبارات هزینه‌ای را از 12.2 به 13.8 درصد داشتیم.
* واقعیتی تلخ در رابطه با آموزش و پرورش از نگاه فانی
وزیر سابق آموزش و پرورش افزود: باید این واقعیت تلخ را بگویم که سهم اعتبارات غیرپرسنلی از کل اعتبارات آموزش و پرورش از 1.6 درصد در سال 92 به 1 درصد در سال 94 کاهش یافت و حال تصور کنید با یک درصد اعتبارات غیرپرسنلی چه می‌توان کرد.
وی بیان کرد: سرانه مدارس، هزینه‌های جاری، پول آب، برق، گاز و تلفن و بحث‌های کیفیت‌بخشی نیز بدون اقدام باقی می‌ماند چرا که با یک درصد هزینه‌های غیرپرسنلی نمی‌توان اقدامی انجام داد. همچنین امسال سهم بودجه سایر در وزارت آموزش و پرورش 400 میلیارد بود که باید تمام هزینه‌های غیرپرسنلی را از این محل پرداخت کنیم.
فانی با اشاره به سیاست توسعه مشارکت‌ها بیان کرد: این سیاست باعث شد تا درهای آموزش و پرورش به روی همه باز شود و در جنبه‌های درون‌سازمانی و برون‌سازمانی سیاست را پیگیری کردیم به گونه‌ای که با 23 دستگاه تفاهمنامه منعقد شد.
وزیر سابق آموزش و پرورش با اشاره به سیاست خرید خدمات‌آموزشی گفت: با استفاده از این روش توانستیم 200 هزار دانش‌آموز را با کمتر از یک سوم هزینه‌ها در مدارس دولتی اداره کنیم و در استان سیستان و بلوچستان تحول بسیاری را از این طریق داشتیم.
وی ادامه داد: توسعه دانش‌آموزان مدارس غیردولتی از 8 درصد به 10 درصد یکی دیگر از سیاست‌هایی بود و اگر بحث توسعه مشارکت‌ها را اجرا نمی‌کردیم آموزش و پرورش با یک درصد اعتبارات بند سایر زمینگیر می‌شد.
فانی تصریح کرد: از مدیران ادارات آموزش و پرورش و مدیران مدارس که فشار کار را تحمل کرده و دست خالی مدارس را اداره کردند، تشکر می‌کنم، البته سیاست توسعه مشارکت‌ها با مقاومت‌های بسیاری همراه به گونه‌ای که در مجلس قبل تصویب کردند که تا پایان برنامه پنجم توسعه این موضوع متوقف شود.
وزیر سابق آموزش و پرورش با اشاره به توصیه‌هایی برای آینده آموزش و پرورش مطرح کرد: استمرار اجرای متوازن سند تحول بنیادین به کمک نقشه راه، استانداردسازی فضای آموزشی چرا که هم‌اکنون یک سوم فضاهای آموزشی کشور ناامین است و آقای نوبخت به بنده قول دادند که تا پایان برنامه ششم توسعه هزینه لازم برای استانداردسازی این فضاها تامین شود.
وی افزود: بنده تنها وزیری بودم که نیروی انسانی را 100 هزار نفر کاهش دادم و تمام وزرا نیروی انسانی را افزایش دادند اما باید توجه داشت که بدون نیروی انسانی با انگیزه هیچ اقدام مثبتی در آموزش و پرورش رخ نمی‌دهد.
فانی بیان کرد: حذف فاصله دریافتی معلمان با سایر کارکنان دولت باید اجرایی شود، در احکام تفاوتی میان معلمان با سایر کارکنان دولت نیست اما در فیش حقوقی کارکنان سایر دستگاه‌ها پرداخت‌هایی وجود دارد که یک ریال آن در فیش حقوقی معلمان وجود ندارد.
وزیر سابق آموزش و پرورش مطرح کرد: بنده از آقای جهانگیری می‌خواهم در این رابطه به آموزش و پرورش کمک کند، بسیاری از معلمان روزانه بیش از 150 کیلومتر رفت و آمد می‌کنند اما حتی یک ریال بابت ایاب و ذهاب دریافت نمی‌کنند در حالی که یک کارمند در تهران هزینه ایاب و ذهاب دریافت می‌کند.
