گروه اجتماعی- ابتلا به انواع سرطان چند سالی است که در کشورمان افزایش یافته و جان و سلامت بسیاری از ایرانیان را به خطر انداخته، این دسته از بیماری ها علاوه بر درد و رنج فراوان جسمی، فشارهای شدید اقتصادی را نیز به افراد بیمار و خانواده هایشان تحمیل می کند.
به گزارش افکارنیوز، با وجود نیل به موفقیت های بسیار در درمان سرطان، هنوز هم بسیاری از افراد درمان نشده و سرانجام با تحمل درد فراوان در طول سال های متمادی جان خود را از دست می دهند.
در چند سال گذشته به دلیل مشکلات اقتصادی متاسفانه «خودمراقبتی »در جامعه ما بسیار کمرنگ شده و مردم رفتن نزد پزشک و معاینه دوره ای سلامت را از امور روزمره زندگی حذف کرده و تا زمانی که مجبور نشده و درد شدید بر آنها مستولی نشود حاضر به انجام معاینات پزشکی به دلیل هزینه های بالای آزمایشات و ... نیستند به همین دلیل در بسیاری از موارد سرطان در بدنشان ریشه دوانده و درمانشان سخت می شود و این مساله می تواند روند درمان سرطان را به تاخیر بیاندازد و به اصطلاح سبب شود که کار از کار بگذرد.
ابتلا به سرطان در سال های دور به صورت موردی و نادر بود اما اکنون در بسیاری از شهرها به ویژه تهران، انواع سرطان همانند یک تراژی تلخ بسیاری از خانواده ها را درگیر کرده و سلامت مردم را تهدید می کند.
دلایل ابتلا به سرطان در ایران
به اعتقاد متخصصان فعال در زمینه سرطان، استرس های مزمن و بد که به دلیل حوادث و رویدادهایی مانند طلاق، فوت و… رخ می‌دهند در صورت استمرار می توانند زمینه ابتلای افراد به انواع بیماری های به ویژه سرطان را فراهم کنند.
استفاده از رنگ های شیمیایی در بعضی مواد غذایی غیر استاندارد در بازار می تواند زمینه ساز ابتلا به سرطان باشد بنابراین نباید فراموش کرد که مواد غذایی حاوی ترکیبات نیترو آمین‌ها مانند مواد غذایی فرآوری شده، فست فودها، ترشیجات، مواد غذایی کبابی و سوخته شده با ذغال می‌توانند سرطان زا باشند، مصرف فست فودها، مصرف گوشت سرخ شده، گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس و مواد غذایی دارای مواد نگهدارنده در افزایش آمار سرطان در ایران بی‌تاثیر نیست.
به طور کلی می توان گفت هر ماده خوراکی که شامل مواد افزودنی باشد نیز می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری به ویژه ریسک ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش را افزایش دهد.
استفاده از آب های آْلوده را نیز می توان عامل دیگری برای مبتلا شدن به بیماری های گوارش یو در نهایت سرطان حساب آورد.
استفاده از آرسنیک در ساخت موادی مانند حشره کش ها،شیشه،آلیاژها و ... می تواند منجر به بروز بیماری ها و سرطان های پوستی شود همچنین بر اساس تحقیقات صورت گرفته در مناطقی که فرسایش خاک بسیار زیاد است میزان آرسنیک موجود در هوا زیاد‌تر از حد معمول بوده و مردم این مناطق بیشتر در معرض ابتلا به سرطان‌های پوست، ریه، مجای ادراری، سرطان کلیه قرا دارند.
استفاده بیش از حد از لوازم آرایش خطر ابتلا به سرطان پوست را به شدت افزایش می دهد.
وجود نمک های غیر استاندارد در بازار و همچنین استفاده بیش از حد از این ماده ریسک ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.
استعمال دخانیات به ویژه قلیانی می تواند خطر ابتلا به سرطان را تا حد زیادی افزایش دهد به طوریکه اکنون قلیان و دخانیات عامل ابتلا بیش از نصف سرطان ها(دهان، حنجره، بینی، لوزالمعده، مثانه، مری) محسوب شده و سازمان بهداشت جهانی آن را نخستین علت این بیماری نامیده است.
به جرات می توان گفت که مصرف نکردن دخانیات می تواند منجر به کاهش 30درصدی تعداد مبتلایان به سرطان شود.
از دیگر عوامل محیطی می‌توان به اشعه‌های موجود در محیط و ترکیبات یونیزه اشاره کرد به طوری که گرد وغبارهای حاصل از اقدامات صنعتی و یا افزااش میزان ریزگردها علاوه بر اینکه باعث بروز بیماری‌های قلبی عروقی می شوند، می توانند منجر به ابتلای افراد به سرطان مجاری تنفسی شوند.
آلودگی هوا نیز از جمله عوامل مهم زمینه ساز ابتلا به سرطان به حساب می آید به طوریکه چندی پیش مرکز بین المللی تحقیقات سرطان سازمان بهداشت جهانی با بررسی یک هزار مقاله علمی از ۵ قاره جهان اعلام کرده بود که آلودگی هوا علت قطعی سرطان است. این مرکز با درنظرگیری تمام شواهد و محدودیتهایی چون دشواری سنجش تأثیرات آلودگی روی مردم، اعتقاد دارد که آلودگی هوا را باید یک ماده سرطان زا در نظر گرفت.
با درنظر گرفتن بیشتر عوامل خطرساز سرطان، این خطرات برای فردی که بیشتر در معرض آلودگی هوا قرار،فزونی می یابد؛ آلودگی هوا ترکیب پیچیده ای از مواد مختلف بوده و افراد با توجه به سبک زندگی خود در معرض حجم مختلفی از این آلودگی می گیرند همچنین اگرچه آلودگی هوا خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد اما عوامل دیگر نظیر استعمال دخانیات نیز تاثیر فراوانی بر روی ابتلا به این نوع سرطان دارد.
همچنین قائم مقام وزیر بهداشت هفته گذشته در همایش بین‌المللی بهداشت محیط و توسعه پایدار گفت: براساس گزارش موسسه بین‌المللی تحقیقات سرطان، آلودگی هوا و ذرات معلق جزو ترکیبات اصلی و موثر در ایجاد سرطان بوده و سالانه 7 میلیون نفر بر اثر بیماری‌های منتسب به آلودگی‌های هوا جان خود را از دست می‌دهند، 3.7 میلیون از این رقم متعلق به آلاینده‌های محیط آزاد است. 88 درصد از این مرگ و میرها نیز در کشورهایی درآمد کم و متوسط اتفاق می‌افتد.
دکتر ایرج حریرچی اظهار کرد:غلظت برخی آلاینده‌های هوا در بسیاری از شهرهای بزرگ کشور مانند تهران، کرج، مشهد، اراک و... بالاتر از حد استاندارد بوده و ریزگردها و همچنین آلاینده‌های هوا 38 میلیون نفر از جمعیت کل کشور را در معرض درجاتی از آلودگی هوا قرار می‌دهند.
با توجه به موارد عنوان شده دولت باید برنامه ریزی فوری و مدونی برای کنترل آلودگی هوا و همچنین ریزگردها انجام دهد زیرا هر گونه تعلل در این زمینه می توان به قیمت از دست رفتن سلامت 38 میلیون ایرانی تمام شود که این یعنی فاجعه ای انسانی.
علامت های هشدار دهنده احتمال ابتلا به سرطان کدامند؟
برای پیشگیری از ابتلا به سرطان بهتر است به علامت های هشدار دهنده زیر به صورت جدی توجه کنید:
ابتلا به سرطان در اقوام درجه یک، تغییر در خال‌های پوستی، زخم‌های بدون بهبود، توده در هر جای بدن، سرفه یا گرفتگی صدای طولانی مدت، اختلال بلع یا سوءهاضمه طولانی مدت، استفراغ یا سرفه خونی، اسهال یا یبوست طولانی، خونریزی غیرطبیعی در ادرار، مدفوع، واژن، نوک پستان.
ترشحات خونی از هر نقطه از بدن مانند خلط خونی، وجود توده در هر نقطه از بدن، کاهش وزن به طوریکه 10 درصد از وزن بدن در مدت 6 ماه کم شود، تعریق شبانه از مواردی است که باید به آن توجه شده و حتما برای بررسی به پزشک متخصص مراجعه کنید.
باید بدانید این علایم بسیار مهم هستند اما وجود هر کدام به ابتلای حتمی فرد به سرطان نیست بنابراین باید با پزشک متخصص موارد را مطرح و بررسی کرد.
گفتنی است سرطان را نباید هیچ وقت با مرگ مساوی دانست زیرا 50 درصد از سرطان ها در بزرگسالان و 70 درصد در کودکان قابل درمان هستند.
جنسیت و ابتلا به سرطان
در کشور ما، مردان به ترتیب بیشتر دچار سرطان‌های معده،مثانه، پروستات، روده بزرگ، خون، ریه، مری و غدد لنفاوی می‌شوند.
در زنان ایرانی نیز به ترتیب سرطان‌های پستان، روده بزرگ، معده، مری، خون، تیروئید، تخمدان، رحم و مغز بیشتر است.
توصیه های مهم درباره سرطان
بر اساس گزارش های سازمان بهداشت جهانی حداقل 40درصد سرطان ها قابل پیشگیری هستند و همچنین با تشخیص به موقع می توان نسبت به درمان فوری اقدام کرد.
استفاده نکردن از غذاهای پرچرب، مصرف روزانه پنج وعده سبزی و میوه، پرهیز از مصرف فست فودها، کاهش مصرف نمک و شکر و همچنین مصرف نکردن مشروبات الکلی منجر به ایمنی در مقابل بیماری سرطان می شود.
برای کاستن از ریسک ابتلا به سرطان بهتر است موارد زیر را رعایت کنیم:
*از مصرف دخانیات پرهیز کنید
* فعالیت بدنی منظم داشته باشید
* وزن خود را در حالت ایده‌آل نگاه داشته و تغذیه سالم داشته باشید
* خود را در برابر عفونت‌ها محافظت کنید
*از پوست خود محافظت کنید
*در منزل و محیط کار اصول ایمنی را رعایت کنید
* زندگی روانی، معنوی و اجتماعی سالمی داشته باشید
*در صورت مشاهده علایم هشدار دهنده سرطان به سرعت به پزشک مراجعه کنید
* هر هفته ۳ مرتبه و هر بار ۳۰ تا ۴۵ دقیقه ورزش کنید به نحوی که ضربان قلب شما افزایش یابد.
مهرنوش حیدری
