این روزها که اخبار فساد 8 هزار میلیاردی در صندوق ذخیره فرهنگیان مطرح است، معلمان گلایه های زیادی دارند چرا که در شرایط مشکلات معیشتی آنها، به راحتی اندوخته شان به تاراج می رود.
جمعی از معلمان و فرهنگیان مناطق مختلف کشور در گفت‌وگو با خبرنگار آموزش و پرورش این خبرگزاری، از مشکلات و تنگناهای حال حاضر خود، علی رغم فعالیت دلسوزانه در طول سال‌های متمادی در نظام تعلیم و تربیت کشور گفتند که حاوی نکات قابل توجه و تأملی برای مسئولان ارشد نظام، خاصه مسئولان وزارت آموزش و پرورش است؛ دغدغه‌ها و دل مشغولی‌هایی مانند تأمین حداقل هزینه‌های جاری زندگی، بحث درمان بیماری‌ها و نبود خدمات بیمه تکمیلی مناسب و عدم سود و تسهیلات متناسب با مقدار پس انداز آنها در طول سال‌ها عضویت در صندوق ذخیره فرهنگیان، از جمله موارد مطروحه در این گزارش است که مشروح آن از نظرتان می‌گذرد.
خانم «خ - ن»، از شهرری و بازنشسته آموزش و پرورش که در سال 77 خدمت 30 ساله‌اش به پایان رسیده است، با اشاره به وجود مشکلات فراوان فرهنگیان، اظهار داشت: بنده 18 سال پیش بازنشسته شدم؛ زمانی که ما جوان بودیم، نیرو و قدرت کافی برای کار در نظام تعلیم و تربیت را داشتیم،خیلی توقع زیادی از مسئولان مربوطه نداشتیم، اما در حال حاضر پس از پایان دوران خدمت 30 ساله و در زمان بازنشستگی، فرزندانمان ازدواج کرده دارای عروس، داماد، نوه و نتیجه شده‌ایم که خود هزینه‌های زیادی را به دنبال دارد.
وی ادامه داد: اجحاف بزرگی در حق بازنشستگان به خصوص بازنشستگان فرهنگی شده است؛ باید بدانیم دکتر، مهندس، وزیر و وکیل را ما معلمان پرورش داده‌ایم و آنها از زیر دست معلمان به خصوص معلمان ابتدایی بیرون آمده‌اند.
این فرهنگی بازنشسته با تأکید بر نقش بسیار مهم معلمان مقطع ابتدایی یادآور شد: دلیل اهمیت معلمان این دوره به این خاطر است که دانش‌آموزان در این دوره هنوز به تکامل فکری لازم نرسیده‌اند و نیاز به کار بیشتری در امر آموزش دارند.
وی با بیان اینکه 30 سال کار تدریس در مقطع ابتدایی و نیز معاونت مدرسه را بر عهده داشته است، تصریح کرد: بنده در پیش از پیروزی انقلاب اسلامی کلاسی با 56 دانش‌آموز را اداره می‌کردم، بدون اینکه هیچ‌یک از آنها تجدید یا مردود بشوند.
این فرهنگی بازنشسته متذکر شد: در آخر فعالیت 30 ساله‌ام و زمانی که بازنشسته شدم، تنها مبلغ 3 میلیون به عنوان پاداش پایان خدمت به من تعلق گرفت که این مبلغ نیز بعد از سه الی چهار سال عملی شد و آن نیز یک دفعه پرداخت نشد، بلکه 200 هزار تومان آن را ابتدا و به تناوب مبالغ دیگر آن را طی ماه‌های دیگر واریز کردند.
وی تأکید کرد: بعد از بازنشسته شدن در سال 77، هیچ حرکت مثبتی در خصوص معیشت ما فرهنگیان دیده نشده است و فقط حرف‌های خوبی در این خصوص بیا ن می‌شود که فاقد عملکرد لازم و مطلوب است.
*با 70 سال سن و 30 سال کار، یک چهارم حقوق معلمان فعلی را دریافت می‌کنم
این فرهنگی بازنشسته با اشاره به مهم‌ترین مشکلات حال حاضر فرهنگیان، عنوان کرد: برای نمونه؛ فردی که در حال حاضر در آموزش و پرورش استخدام می‌شود، حقوق نسبتاً خوبی می‌گیرد، اما بنده بعد از 70 سال سن و 30 سال کار، باید یک چهارم حقوق چنین افرادی را دریافت کنم، آن هم با همه مشکلاتی که در زندگی روزانه وجود دارد.
وی با اشاره به مصادیق مربوط به مشکلات جاری فرهنگیان تصریح کرد: ما فرهنگیان نیز فرزندان دانشجو داشته و دارای عروس، داماد،نوه و نتیجه هستیم که هزینه‌های زیادی را به دنبال دارد.
*در امر آموزش دانش‌آموزان، باید ابتدا فکر انسان آسوده و راحت باشد
این فرهنگی بازنشسته با تأکید بر اهمیت آرامش روحی و روانی در امر تعلیم و تربیت دانش‌آموزان یاد آور شد: وقتی فکر راحت نبوده و آرامش وجود نداشته نباشد، بدن و جسم نیز ناسالم می‌شود؛ در نتیجه باید برای انجام فعالیت صحیح به خصوص در امر آموزش دانش‌آموزان ابتدا فکر انسان آسوده و راحت باشد.
این فرهنگی بازنشسته تأکید کرد: وقتی فکر منِ معلم آسوده باشد و با فکری راحت به مدرسه بروم، دیگر احتیاجی به تنبیه دانش‌آموز نیست؛ چرا که دلیل وجود این تنبیه‌ها، به خاطر فکر ناراحت و مشغول معلم است که عصبانی شده و کارهای ناشایستی انجام می‌دهد و مهم‌ترین دغدغه ما فرهنگیان آب و نان است و اینکه باید همه حواس‌مان در پایان ماه معطوف پرداخت به قبوض برق، آب، گاز و تلفن باشد.
«ف - ع»، یکی دیگر از فرهنگیان که سابقه 11 تدریس در مقطع ابتدایی در منطقه 20 تهران را دارد، «در خصوص مهم‌ترین دغدغه امروز فرهنگیان»، اظهار داشت: مهم‌ترین موضوع در این خصوص، بحث مالی و حمایت دولت از فرهنگیان است؛ چرا که باید دولت از این قشر مهم و سرنوشت‌ساز جامعه به خوبی حمایت کند.
وی ادامه داد: بنده به عنوان یک فرهنگی، زمانی به علت ابتلا به یک بیماری در بیمارستان بستری شدم، اما در مراحل مختلف درمان هیچ‌گونه تسهیلات مالی قابل توجه‌ا‌ی برای پرداخت هزینه‌های درمان نداشتم؛ چرا که همه مراکز درمانی و آزمایشگاهی از بد قولی مسئولان آموزش و پرورش در پرداخت حق بیمه، گلایه داشتند و ما مجبور بودیم مدارک پزشکی خود را به بیمه ارائه دهیم تا پس از گذشت زمانی زیاد، تنها درصدی از آن را به ما پرداخت کنند؛ضمن اینکه بیمه طلایی فرهنگیان را در همه مراکز درمانی قبول نمی‌کنند.
این فرهنگی یادآور شد: یکی دیگر از مهم‌ترین مشکلات حال حاضر فرهنگیان، بحث حقوق و مزایا است؛ چرا که در همین اولین ماه آغاز سال تحصیلی جدید، حقوق مهرماه ما را دیروز عصر واریز کردند، در حالی که بخش زیادی از فرهنگیان فاقد مسکن بوده و باید اجاره منزل پرداخت کنند.
وی با تأکید براینکه حقوق ما تنها کفاف چند روزه اول ماه را می‌دهد، تصریح کرد: میزان دریافتی خالص بنده با سابقه کار 11 ساله، پس از کسر حق بیمه، حق عضویت در صندوق ذخیره و اقساط وام، 720 هزار تومان است که در مجموع با در نظر گرفتن مزایا به یک میلیون و 370 هزار تومان می‌رسد.
*توجه به وضع مالی فرهنگیان، باعث موفقیت بیشتر آموزش و پرورش می‌شود
این فرهنگی در «خصوص عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان»، عنوان کرد: باید توجه بیشتری به این عملکرد صندوق شود؛چرا که فرهنگیان قشر بزرگی از جامعه را تشکیل می‌دهند، در حالی که آموزش و پرورش یک ارگان مصرف‌کننده است و اگر به معلمان از نظر مالی توجه بیشتری شود، آرامش و امنیت حاصل از آن، سبب موفقیت و رسیدن به اهداف آموزش و پرورش می‌شود.
وی گفت: شاید عده‌ای بگویند که معلمان در طول سال، تعطیلی زیادی دارند اما باید بدانیم شغل ما شغل سخت و طاقت‌فرسایی است و آن را می‌توان جزو مشاغل سخت در نظر گرفت.
*بازنشستگی با دریافتی برابر با یک میلیون و 500 هزار تومان
«ط - ا»، یک فرهنگی بازنشسته از استان کرمان نیز در «خصوص مهم‌ترین مشکلات فرهنگیان»، اظهار داشت: مهم‌ترین دغدغه یک بازنشسته فرهنگی وجود تفاوت حقوق زمان بازنشستگی‌اش در گذشته با حقوق بازنشستگان فعلی است.
وی با بیان اینکه حقوق ثبت شده‌اش در حکم استخدامی، یک میلیون و 700 هزار تومان است، یادآور شد: از این مبلغ درصدی بابت بیمه عمر و عضویت در صندوق ذخیره فرهنگیان کسر می‌شود و در نهایت دریافتی خالص بنده، یک میلیون و 500 هزار تومان است.
این فرهنگی بازنشسته با بیان اینکه اگر افرادی مثل بنده با داشتن یک مدرک لیسانس، در همین استان کرمان در آزمایشگاه مس سرچشمه کار می‌کردند، حقوق بسیار زیادتری دریافت می‌کردند، متذکر شد: ما در سخت‌ترین شرایط کار کردهایم؛ زمانی که جنگ تحمیلی علیه کشورمان اتفاق افتاد و بنده در هفته 56 ساعت کار می‌کردم، اما در حال حاضر امکانات بیشتری وجود دارد و معلمان از این جهت در شرایط بهتری کار می‌کنند.
وی با بیان اینکه همسر بنده نیز یک فرهنگی است و 10 سال پیش بازنشسته شده است، تصریح کرد: میزان حقوق دریافتی‌اش یک میلیون و 200 هزار تومان است.
این فرهنگی بازنشسته با تأکید براینکه بحث معیشت فرهنگیان از مهم‌ترین مشکلات این قشر جامعه است، خاطرنشان کرد: ارائه خدمات بیمه تکمیلی درمان فرهنگیان نیز فقط مربوط به مراکزی خاص است.
*بعد از 30 سال کار، برای دریافت 500 هزار تومان مجبور هستم هفته‌ای 3 روز در مدرسه غیر دولتی فعالیت کنم
وی با بیان اینکه ما فرهنگیان، فرزندان دانشجو و در آستانه ازدواج داریم، افزود: چرا باید بعد از 30 سال کار طاقت فرسا، بنده برای دریافت 500 هزار تومان مجبور شوم، هفته‌ای 3 روز در مدرسه غیر دولتی فعالیت کنم؛ حال باید بدانیم اگر مشکل مالی نداشتم، هرگز این کار را نمی‌کردم؛ چرا که الان زمان استراحت بنده است.
این فرهنگی بازنشسته با تأکید براینکه معلمان از جان خود مایه می‌گذارند، تصریح کرد: بسیاری از معلمان هنوز مشکل مسکن دارند و همین دغدغه‌ها است که باعث کار کردن دوباره بعد از بازنشستگی شده است.
وی با اشاره به دیگر مصادیق و مشکلات موجود برای فرهنگیان متذکر شد: برای نمونه؛ برای سفر به عتبات و عالیات فقط 50 هزار تومان به ما تخفیف می‌دهند.
*مسئولان صندوق ذخیره بدون اجازه، عده‌ای از فرهنگیان را از این صندوق حذف کردهاند
این فرهنگی بازنشسته در «خصوص عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان»، تأکید کرد: بنیان‌گذار این صندوق افرادی مانند ما بودند، اما بدون اینکه از ما کسب تکلیف کنند به راحتی ما را از این صندوق حذف کردند؛ قرار بود هرچه در این صندوق پس‌انداز کردهایم و نیز مبلغی را که دولت مؤظف به پرداخت به این صندوق است را در کنار سود حاصل از آن به ما پرداخت کنند، اما بعد از گذشت چند سال، فقط همان پس‌انداز خودمان را به ما می‌پردازند.
وی با بیان اینکه مراتب اعتراض خود را به مدیرعامل این صندوق اعلام کردهایم، یادآور شد: ما بارها اعلام کردهایم، اگر کارخانه‌ای به این وسیله ایجاد کرده‌اید، سرمایه اولیه آن از جانب ما بوده است و باید شما ارزش افزوده و سود این سرمایه‌گذاری را به فرهنگیان بدهید.
*مسئولان صندوق ذخیره فرهنگیان باید ارزش افزوده درآمد حاصل ازفعالیت مراکز اقتصادی را به معلمان بدهند
این فرهنگی بازنشسته اضافه کرد: مسئولان این صندوق حق ما را پایمال کردند؛ چرا که ما به عنوان اولین عضوهای این صندوق بوده‌ایم و سرمایه اولیه مراکز اقتصادی و بانک سرمایه از طریق ما تأمین شد و باید آنها ارزش افزوده درآمدهای حاصل از آن را براساس مقدار پس‌انداز هر فرد به آنها پرداخت می‌کردند، اما آنها فقط سود پس‌انداز و مقداری کمی از سود حاصل را به ما پرداخت کردند.
وی افزود: آن روز که بازنشسته شدیم، بدون کسب تکلیف از ما پول ما را به حساب بانک سرمایه ریختند و نام ما را از صندوق ذخیره حذف کردند، در حالی که آنها با سرمایه اولیه ما کارهای اقتصادی را در این صندوق راه انداختند و ما به آنها اعلام کردیم که در حق ما ظلم کرده‌اید.
* خط بازی‌ها و جناح‌بندی‌ها در صندوق ذخیره پنهان شده است
این فرهنگی بازنشسته متذکر شد: در این مسیر خط بازی‌ها و جناح‌بندی‌ها پنهان شده است و اگر در حال حاضر قوه قضاییه تخلفات آنها را زیر ذره‌بین قرار داده است، به این خاطر است که این قوه از حیطه اختیارات آنها خارج است وگرنه آنها باز هم همان رویه کاری خود را ادامه می‌دادند.
*درمان یکی از بزرگترین مشکلات فرهنگیان است
«ح - ش»، یکی دیگر از بازنشستگان فرهنگی و ساکن شهر مقدس مشهد با اشاره به مشکلات فرهنگیان اظهار داشت: بحث درمان یکی از بزرگترین مشکلات است؛ چرا که بیمه تکمیلی فرهنگیان جوابگوی همه مسائل مربوط به درمان نیست.
وی ادامه داد: بسیاری از فرهنگیان بیماری‌های مانند دیابت و فشار خون دارند؛ضمن اینکه قیمت داروها بسیار گران است و بیمه تکمیلی فقط هزینه درمان در بیمارستان را می‌دهد و برای نمونه؛ جهت تهیه یک عینک فقط مبلغ 50 هزار تومان پرداخت می‌شود، در صورتی که هزینه تأمین آن بسیار زیادتر از این مبلغ است.
این فرهنگی بازنشسته با اشاره به مشکل معیشت فرهنگیان یادآور شد: وقتی سن افراد بالا می‌رود، فرزندان آنها ازدواج می‌کنند، اما بعد از مدتی آنها به همراه فرزندان خود به خانه پدری برمی‌گردند، اما سفره ما خالی است؛ضمن اینکه فرزندان عده‌ای از فرهنگیان نیز بیکار هستند.
وی با بیان اینکه بنده تا سال گذشته به خاطر تأمین هزینه‌های زندگی و مخارج تحصیل دو فرزند دانشجویم، مجبور به کار کردن بودم، گفت: علاوه بر داشتن دو فرزند دانشجو یک نفر دیگر از فرزندانم نیز جویای کار است.
*فرزندان فرهنگیان اولویتی در اشتغال در آموزش و پرورش ندارند
این فرهنگی بازنشسته با اشاره به راهکارهایی برای ارتقاء سطح زندگی فرهنگیان، متذکر شد: در حال حاضر در دستگاه‌هایی مانند شرکت اتوبوسرانی، بانک‌ها، سازمان آب و وزارت نیرو فرزندان آنها بعد از بازنشستگی می‌توانند در محل کار پدر خود به کار گرفته شوند، اما در آموزش و پرورش این طور نیست.
وی با بیان اینکه بسیاری از بازنشستگان فرهنگی برای تدریس در مدارس غیر دولتی دچار مشکل هستند، خاطرنشان کرد: مشکل این افراد این است که باید بعد از 30 سال کار در آموزش و پرورش، هر سال برای تدریس در این مدارس گزینش شوند؛ در حالی که این بازنشستگان شناخته شده بوده و در پیروزی انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس نقش و حضور داشته‌ا‌ند.
این فرهنگی بازنشسته در «خصوص عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان»، عنوان کرد: دلیل این تخلفات، ما بزرگترها هستیم؛چرا که به عنوان یک الگو، خوب عمل نمی‌کنیم و علت آن نیز ایمان ضعیف به خداوند و روز قیامت است و این باعث می‌شود دچار خطا و تخلف شویم.
*با 24 سال سابقه کار ،هنوز هیچ‌گونه تسهیلاتی از صندوق ذخیره فرهنگیان دریافت نکرده‌ام.
خانم «م - ع»، یکی از معلمان بخش‌های مربوط به آموزش و پرورش ناحیه ری که سابقه 24 سال تدریس در مقطع ابتدایی را دارد، در خصوص مهم‌ترین مشکلات حال حاضر فرهنگیان، اظهار داشت: مهم‌ترین مشکل، بحث مالی است.
وی با اشاره به عملکرد نامناسب صندوق ذخیره فرهنگیان گفت: این صندوق برای نمونه؛ در سال یک بار شرایط توزیع خودرو را در سایت خود قرار می‌دهد و اعلام می‌کند باید بین متقاضیان خودرو قرعه‌کشی صورت گیرد، اما باید اعلام کنم بنده با 24 سال عضویت در این صندوق، هنوز هیچ‌گونه تسهیلاتی از جمله دریافت وام و خودرو از این مجموعه دریافت نکرده‌ام.
* با 24 سال سابقه، خالص دریافتی‌ام یک میلیون و 300 هزار تومان است
این فرهنگی با اشاره به حقوق ناچیز فرهنگیان، تصریح کرد: بنده با 24 سال سابقه تدریس، مبلغ ثبت شده در حکم استخدامی‌ام، 2 میلیون و 700 هزار تومان است که اگر اقساط و حق بیمه و مالیات را از آن کم کنیم در نهایت دریافتی‌ام برابر با یک میلیون و 300 هزار تومان است.
وی با اشاره به کیفیت پایین ارائه خدمات پزشکی در مراکز طرف قرارداد با آموزش و پرورش تأکید کرد: برای نمونه؛ مراکز دندانپزشکی که طرف قرارداد آموزش و پرورش هستند، فاقد کیفیت لازم در امر درمان است؛ به طوری که بنده در درمان دندان‌هایم در یکی از این مراکز، دچار خسارت‌های زیادی شده‌ام.
*وقت‌مان بیشتر صرف مسائل حاشیه‌ای می‌شود
این فرهنگی با انتقاد از وجود کاغذبازی‌های زیاد در سیستم آموزشی، تصریح کرد: ما فرهنگیان را درگیر کاغذبازی‌های زیاد در حین فعالیت‌های آموزشی و تربیتی کردهاند و باید به جای اینکه وقت خود را صرف کار کردن با دانش‌آموزان کنیم، هر روز گزارش کار خود را همراه با عکس به آنها ارائه دهیم و وقت‌مان بیشتر صرف مسائل حاشیه‌ای می‌شود.
وی با بیان اینکه بنده خود سرپرست خانواده هستم، عنوان کرد: با دریافت یک میلیون و 300 هزار تومان حقوق چگونه باید مخارج زندگی و رفت و آمدهای فرزندان و داماد‌هایم را تأمین کنم؛ضمن اینکه باید برای تأمین هزینه درمان دندان‌های خود، مبلغ 2 میلیون و 500 هزار تومان پرداخت کنم که این هزینه بسیار بالایی است.
این فرهنگی در «خصوص ارائه پیشنهادهایی در ارتقای کیفیت خدمات به فرهنگیان»، خاطرنشان کرد: آموزش و پرورش باید لااقل با مراکز درمانی قرارداد ببندد که دارای کیفیت مطلوبی در امر درمان باشند و در کنار آن نیز تخفیفات بیشتری به جامعه فرهنگیان ارائه دهند.
آنچه گروهی از جامعه فرهنگیان کشور در این گزارش مطرح کردند، تنها قسمتی از مشکلات روزمره و قابل لمس و احصاء موجود آنان در جامعه است، اما باید نیک بدانیم کلاف پر پیچ و خم مشکلات مختلف، آن چنان نفس‌های مسیحانه جامعه فرهنگیان را در احیا و استمرار منظومه دانایی و توانایی و تربیت آینده سازان کشور به شماره انداخته است که آنان را نای رفتن در این مسیر و ماراتن طاقت فرسا، اما گران سنگ و حیات بخش نیست و تنها نسخه شفابخش از جانب طبیبی حاذق و درد آشنا، توانایی درمان این بیماری مزمن را دارد.
