ارتفاعات سه هزار، یکی از زیباترین و بکرترین مناطق شهرستان تنکابن و از جاذبههای گردشگری و تفریحی استان مازندران به شمار می رود که دهههاست به واسطه جادهای محلی و قدیمی تنکابن را به الموت قزوین متصل میکند. این جاده در چند کیلومتر اول، آسفالت و سپس خاکی و باریک شده و با پیچهای متوالی از میان جنگل عبور میکند. عرض این جاده با افزایش ارتفاع جنگل کاهش چشمگیری پیدا کرده و در نهایت کوهستانی میشود.
اما این جاده که تا چند دهه گذشته تنها یک مسیر مالرو بود اکنون در آستانه تبدیل شدن به یکی از محورهای پرتردد کشور است. هرچند که ابتدای این جاده همچنان دنج و آرام به نظر میرسد و نشانی از تخریب محیط زیست در بالادست به چشم نمی خورد اما تردد وسایل نقلیه راهسازی با افزایش ارتفاع جاده در جنگل بیشتر و بیشتر شده و سرانجام در ادامه مسیر، کارگاه و محل اسکان کارکنان راه سازی پدیدار میشود.
عرفان غفوری، فعال محیط زیست استان مازندران در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در این باره میگوید: متأسفانه عملیات احداث جاده الموت-تنکابن با تخریب گسترده محیط زیست همراه است به گونهای که چهرهای ناآشنا و بسیار دردناک از این منطقه زیبا برای بومیان به جا گذشته است.
وی در ادامه به ارزش اکولوژیکی منطقه اشاره کرده و میگوید: پلنگ، خرس، سیاهگوش، گربه جنگلی، گربه وحشی، گرگ، روباه، شنگ، کل و بز، شوکا، مرال، قزلآلای خال قرمز، کبک دری از مهمترین گونههای جانوری و بارانک، افرا، انجیلی، توسکا، ممرز، راش، ملچ و سرخدار از اصلیترین گونههای گیاهی منطقه به شمار میروند که متاسفانه رعایت نکردن ملاحظات زیست محیطی در احداث این جاده حیاتشان را با تهدیدی جدی مواجه ساخته است.
این فعال محیط زیست با تاکید بر کوتاهی سازمان حفاظت محیط زیست در متقاعد کردن نهادهای ذیربط به منظور جلوگیری از احداث جاده الموت-تنکابن میگوید: با توجه به ارزش زیست محیطی این منطقه و شرایط اقلیمی و کاربردی جاده خاکی قدیمی، احداث جاده جدید ضرورتی نداشت و بهسازی و آسفالت مسیر قدیمی به منظور آسایش روستاهای بالا دست و تردد بومیان در محور تنکابن قزوین میتوانست به تنهایی مثمرثمر واقع شود. اما متاسفانه سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان تنها متولی امر حفاظت از محیط زیست کشور، نتوانست با آگاهسازی وزارت راه و شهرسازی نسبت به پیامدهای ناگور زیست محیطی این عملیات، از احداث بزگراه الموت-تنکابن جلوگیری کند و متاسفانه تخریبهای ناشی از عریض کردن جادهای خاکی و باریک، احداث تونلهای متوالی، تخلیه نخاله در جنگل و کنار رودخانه، قطع درختان به صورت گسترده، کشیدن آب رودخانه به داخل کارگاهها برای ساخت بتن و شنشویی، برداشت میزان قابل توجهی شن از بستر رودخانه، تنها بخشی از آسیبهای جبرانناپذیری است که به محیط زیست این منطقه غنی و ارزشمند وارد خواهد آمد.
غفوری ادامه میدهد: پیش از این، حیات وحش میتوانستند از جاده خاکی و باریک قدیمی عبور کنند اما اکنون این جاده عریض، زیستگاه یکپارچه حیات وحش را به دو بخش تقسیم کرده و با محدود کردن حیوانات در یک بخش، ادامه حیات را برای آنها با مشکلات جدی رو به رو ساخته و اکوسیستم منطقه را مختل میکند.
وی ایجاد دیوار بتنی در کنار جاده را یکی از عوامل نابودی حیات وحش توسط این جاده عنوان کرده و میگوید: جاده در برخی قسمتها به رودخانه بسیار نزدیک میشود، به همین دلیل به منظور جلوگیری از طغیان رودخانه در کنار جاده دیوارههای بتونی مشابه پارک ملی گلستان ایجاد کردهاند که متاسفانه همان حوادث تلخ پیش آمده در پارک ملی گلستان را تکرار میکنند: حیواناتی که از جاده عبور میکنند و ناتوان از عبور از این دیوار بتنی، در تصادف جانشان را از دست میدهند.
این فعال محیط زیست در پایان با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست تاکنون تنها توانسته در راستای حفاظت از گونههای ارزشمند گیاهی و جانوری، موافقتها را برای تغییر مسیر جاده در برخی مناطق جلب کند از مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست خواست با اتخاذ تدابیر کارشناسانه لازم جهت ایمن سازی هرچه بیشتر جاده الموت-تنکابن، از جمله احداث زیرگذر و روگذر برای عبور حیات وحش، ضمن تعامل با وزارت راه و شهرسازی تا حد امکان از نابودی محیط زیست این منطقه خصوصا حیات وحش که بعضا از گونههای در خطر انقراض به شمار می روند پیشگیری به عمل آورند.
تیرماه سال جاری، فریدون همتی استاندار قزوین با اشاره به جلسه دیدار با معصومه ابتکار با بیان اینکه محور جاده قزوین-الموت- تنکابن از مسیر جنگلهای الموت عبور میکند و همچنین مسیر تردد و زندگی گونههای حیات وحش نیز است گفته بود: به دلیل حفاظت و حراست بیشتر از گونههای گیاهی و جانوری مقرر شد طرح زیست محیطی این مسیر تهیه شود تا کمترین آسیب به این حوزه ها وارد شود. در همین راستا وزارت راه و شهرسازی آمادگی خود را اعلام کرده تا اگر چنانچه برخی از مسیرها نیاز به اصلاح، انحراف مسیر و احداث تونل دارد ولو اینکه اجرای این پروژه هزینه های بیشتری نیز داشته باشد با این سازمان همکاری های لازم را انجام دهد.