همین راز کافی است تا مردم سنگ‌تمام بگذارند، هیات‌ها پر شود از مرثیه‌خوانی آدم‌هایی که بعد از 1377 سال، بر غربت و تنهایی قافله سالار عشق گریه می‌کنند که خیابان‌ها پر شود از دسته‌های کوچک و بزرگ عزاداری که در عزای حسین(ع) بر سر و سینه می‌زنند.
همین راز کافی است که در خانه‌ها باز شود به روی غریبه و آشنا، تا مردم شریک شوند در طعامی که نذری است و از قدیم گفته‌اند تبرک؛ حرکتی که به بخشی از هویت دینی و ملی ما تبدیل شده و با کارکردهای اجتماعی متفاوتش، همبستگی و وفاقی ملی را بین مردم به‌وجود آورده است. دلیلی که آیین نذری دادن به عزاداران حسینی را به سنتی دیرینه و پسندیده تبدیل و بازار غذای نذری را در این ایام از همیشه داغ‌تر کرده است.
حرکتی که به عقیده حجت‌الاسلام سیدصادق طباطبایی‌نژاد، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، درکنار شور و غوغای عزاداری‌های حسینی، به ترویج فرهنگ عاشورا در نسل‌های جدید کمک می‌کند.
طباطبایی‌نژاد با اشاره به این موضوع به جام‌جم می‌گوید: اولین و مهم‌ترین نکته در بحث نذری این است که خود اطعام دادن و سفره انداختن و نذری دادن برای امام حسین(ع)، حرکت خیر و بزرگی است که هم باعث رغبت نذردهنده‌ها می‌شود و هم کسانی که از نذر بهره‌مند می‌شوند.
با این حال بحث هدفمندسازی نذورات، موضوعی است که مورد توجه این نماینده مجلس قرار می‌گیرد، تا جایی که با تاکید بر آن می‌گوید: متاسفانه در این ایام، گاهی با موضوع اسراف و تبذیر مواجه می‌شویم حرص زدن‌های ناپسند برای گرفتن بیشتر غذا و بداخلاقی‌هایی اینچنینی که البته به عقیده من، یک مشکل فرهنگی هستند و نه‌تنها در این ایام که در روزهای دیگر سال و مناسبت‌های دیگر هم دیده می‌شوند.
حجت‌الاسلام طباطبایی‌نژاد با بیان این‌که نباید فلسفه و اصل نذورات را زیرسوال برد، می‌گوید: بحث نذورات موضوع بزرگی است، در این ایام این عشق به امام حسین(ع) است که باعث می‌شود مردم با جان و دل، مالشان را با دیگران شریک شوند، اما نکته‌ای که گاهی همین حرکت پسندیده را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، بحث اسراف و تبذیر است. در حقیقت اینجا مرز باریکی است که باید مورد توجه همه قرار بگیرد، چه افرادی که نذری می‌دهند و چه آنهایی که از نذری بهره‌مند می‌شوند. فرهنگ‌سازی درباره دوری از اسراف، موضوعی است که به عقیده عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی می‌تواند از افراط و تفریط‌های آنچنانی در بحث نذورات بکاهد.
طباطبایی‌نژاد در ادامه می‌افزاید: در دین مقدس اسلام، بهره‌برداری مشروع از نعمت‌های الهی مباح و روا و اسراف و زیاده‌روی حرام و ناروا دانسته شده تا جایی که بارها در قرآن کریم به این مورد اشاره شده است.
واسطه‌ای برای رساندن غذا به نیازمندان
نذر کردن به عنوان یک عمل مستحب کارکردهای مادی و معنوی متعددی دارد؛ حرکتی که وقتی با رعایت موازین شرعی، عرفی و اجتماعی انجام می‌شود، تاثیرات مضاعفی در زندگی روزمره مردم می‌گذارد، اما همین حرکت پسندیده وقتی تحت تاثیر دیگر فرهنگ‌های ناروای جامعه همانند اسراف، خودنمایی، مصرف‌گرایی و... قرار می‌گیرد، با حاشیه‌های زیادی همراه می‌شود؛ تا جایی‌که در همین ایام عزیز، وقتی بساط دیگ‌های نذری در گوشه گوشه محله‌ها برپاست، می‌توان با جمعیتی روبه‌رو شد که برای گرفتن غذای نذری بیشتر، به بقیه امان نمی‌دهند؛ همین‌جاست که یخچال بعضی خانه‌ها پر می‌شود از انواع و اقسام غذاهای نذری، از قیمه و عدس‌پلو گرفته تا شله‌زرد و آش رشته، درحالی که سفره خیلی‌ها خالی است و از برکت غذای نذری به آنها سهمی نرسیده است. موضوعی که بحث هدفمند کردن نذورات و اطعام نیازمندان را مورد توجه خیلی‌ها قرار داده و بر همین اساس در محله‌های مختلف شهرها هستند جوانانی که در گروه‌ها و کمپین‌های مختلف سعی در رساندن نذورات به دست نیازمندان واقعی دارند. نهضت مردمی احسان یکی از همین‌هاست. جوانانی که کمر همت بسته‌اند به رساندن نذورات به دست نیازمندان.
فرهاد ملک، بانی این گروه خیریه به ما می‌گوید: از سه سال پیش من و چند نفر از دوستانم به این فکر افتادیم که کاری بکنیم تا همه از برکت نذورات این ماه بهره‌مند شوند و سر سفره آقا اباعبدالله بنشینند، چراکه می‌دیدیم در حاشیه شهرها مخصوصا، افرادی هستند مانند یتیمان و فقرا، زنان سرپرست خانوار و افراد بی‌بضاعتی که در عین ارادت به خاندان اهل بیت، دستشان از نذری‌ها و سفره‌های این ایام کوتاه است. همین فکر و ایده باعث شد جوانان این گروه بشوند بانی خیر و نذری‌های شب‌های محرم هیات‌ها، حسینیه‌ها و تکیه‌های خانگی و... را به دست نیازمندان واقعی برسانند. ملک در توضیح بیشتر می‌گوید: خیلی وقت‌ها هیات‌ها غذای اضافه می‌آورند، اینها با ما تماس می‌گیرند یا خیلی‌ها ارزاق خام به دست ما می‌رسانند و می‌گویند با اینها غذا بپزید و به نیازمندان بدهید.
هوای محیط‌زیست را داشته باشیم
با این‌که اطعام یکی از سنت‌های پسندیده مراسم عزاداری در این ایام است، اما تصویری که بعد از پخش غذای نذری در بسیاری از کوچه‌ها و خیابان‌ها دیده می‌شود، تصویر زیبایی نیست؛ مخصوصا وقتی با حجم زیادی از ظروف یک‌بار مصرف و پلاستیکی در کف خیابان مواجه می‌شوید؛ حجم انبوهی از لیوان‌های یک‌بار مصرف و ظروف سفید با غذاهای نیم‌خورده و... در همین رابطه هم دوستداران محیط‌زیست و هم کارشناسان تغذیه توصیه می‌کنند افرادی که در این ایام نذری دارند در انتخاب و خرید ظروف یک‌بار مصرف برای پخش نذورات‌شان دقت کنند و به این ترتیب هم سلامت شهروندان را به خطر نیندازند و هم به احترام زمین، زباله‌های تجزیه‌ناپذیر کمتری را به دل خاک بسپارند.
در همین رابطه کمپین‌ها و تشکل‌های مردمی زیادی به فعالیت مشغولند، افرادی که برای تغییر فرهنگ دست به دامن دنیای مجازی هم شده‌اند و با ایجاد هشتگ‌های مختلف، به همراهی عزادارانی چشم امید دارند که می‌توانند زباله کمتری تولید کنند.
