دکتر عزت الله کردمیرزا ، درباره پرسش مهر رئیس جمهور مبنی بر اینکه "خشونت از کجا نشات می گیرد؟" گفت: برای پاسخ به این سوال ابتدا باید ابعاد خشونت را تعریف کرد. خشونت به دو بخش فعال و غیر فعال تقسیم می شود که در بخش فعال خشم به رفتار تبدیل می شود و رفتار فرد خشمگین مستقیما مخاطبی دارد و مخاطب خشم هم عموما متوجه آن می شود؛ ولی خشم غیر فعال ابراز مستقیم ندارد و افراد به صورت غیر مستقیم با موضوعی که از آن خشمگین هستند رفتار می کنند. مانند دانش آموزی که با معلم خود مشکل دارد و تکالیفش را انجام نمی دهد.
وی در ادامه گفت: نمی‌توان به طور دقیق گفت که خشم از کجا نشات می گیرد ولی می‌توان آن را به الگوی تربیتی، آمادگی بدنی، مسائل فرهنگی و روانی و محیطی که فرد در آن رشد می کند ربط داد. ممکن است رفتار نابهنجار در محیطی که نابهنجار است، بهنجار تعریف و رفتار های پرخاشگرانه بسیار عادی تلقی شود.
این روانشناش با بیان اینکه ناکامی می تواند منجر به بروز خشم در جامعه شود اظهار کرد: افراد به دلیل درگیری های شخصی، افسردگی، موضع گیری های ذهنی نسبت به بعضی اتفاقات خاص و به طور کل ناکامی‌ها یشان در طول زندگی از خود رفتار خشن و پرخاشگرانه نشان می‌دهند. ناکامی منجر به بروز خشم و به طبع بالا رفتن سطح آن در جامعه می شود.
کردمیرزا در ادامه گفت: اگر محیط آموزشی محیط غنی نباشد پرخاشگری و خشم دانش آموز و معلم را بر می انگیزد. اگر معلم رابطه خوبی با دانش آموز نداشته و اگر محیط آموزشی محیط محروم کننده ای باشد طبیعتا می تواند منجر به بروز خشم شود.
وی افزود: عده ای از نظریه پردازان به عنوان غریزیون اعتقاد دارند پرخاشگری مانند مسائل جنسی یک غریزه است و به هیچ عنوان نمی توان جلوی آن ایستاد و فقط باید آن را مدیریت کرد.
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه وجود امنیت در داخل کشور را نمی توان به امنیت تک تک افراد تعمیم داد گفت: ممکن است ما در منطقه‌ای از کشور امنی باشیم و بگوییم تا الآن کشورمان مورد هجوم هیچ دشمنی قرار نگرفته است ولی در همین کشور افرادی هستند که در خانه‌های خود احساس امنیت نمی کنند. باید این مسئله را در نظر داشته باشیم که امنیت تنها مربوط به مرز های فیزیکی نیست بلکه خشم یک مولفه ذهنی است و امکان دارد در تک تک افراد یک مرز به وجود آید.
کردمیرزا با اشاره به اینکه قوانین قهری و شدید نمی تواند مانع ارتکاب جرایم باشد خاطر نشان کرد: وجود قانون الزاما مانع وقوع جرم نمی شود و دلایل ارتکاب جرایم در افراد را باید در مولفه های دیگر جستجو کرد. همانطور که می دانیم جرم مقدم بر قانون است یعنی در ابتدا جرمی وجود داشته که قانونی برای آن وضع شده است. قانونگذارانی که قوانین را وضع کرده اند آیا تا به حال به این موضوع توجه کردند که وضع قوانینی مانند اعدام توانسته جرایم را متوقف کند؟.
وی در ادامه با بیان اینکه وضع قوانین قهری سطح خشونت در جوامع را بالا می برد گفت: موضوعی تحت عنوان چرخه خشم و پرخاشگری وجود دارد در این مورد گفته می شود که اگر رفتار پرخاشگرانه را با پرخاشگری پاسخ دهیم مشکلی حل نمی شود بلکه به آن دامن زده می شود. بسیاری از حقوقدانان و نظریه پردازان اجتماعی معتقدند که برای رفع چنین مشکلاتی باید برنامه اجتماعی دقیق داشت و از اتفاق های جامعه به روز و به هنگام مطلع شد.
