به گفته معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور 90 درصد دختران به دلیل مشکلات خانوادگی از خانه فرار می‌کنند که این آمار در سطح کشور تفاوت معناداری نکرده است اما در تهران 7 تا 8 درصد افزایش داشته است.
حبیب‌الله مسعودی‌فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با رد آمار افزایش 12 درصدی فرار دختران و زنان به تهران که پیش از این توسط معصومه آباد، عضو شورای شهر مطرح شده بود، تصریح کرد: در زمینه فرار دختران و زنان به تهران حدود 7 تا 8 درصد افزایش داشتیم زیرا این افراد عموماً به سمت کلانشهرها فرار می‌کنند و این افزایش آمار، طبیعی است. شهرداری، نیروی انتظامی و اورژانس اجتماعی در مبادی ورودی شهرها مانند ترمینال‌ها مستقر هستند و اگر افرادی مشکوک به فرار باشد، جذب و نهایتاً به سازمان بهزیستی ارجاع می‌شوند.
افزایش شناسایی دختران فراری
او با اشاره به افزایش رصد به‌منظور شناسایی افراد فراری از خانه، گفت: آمار افزایشی فرار دختران به کلانشهرها مانند تهران بیشتر به دلیل بهتر شدن رصد و شناسایی است. از زمانی که تقسیم کار ملی برای کنترل آسیب‌های اجتماعی مشخص شد، در مکان‌هایی که فکر می‌کردیم این اتفاق بیشتر رخ می‌دهد، مانند ترمینال‌ها و نقاط شلوغ، اورژانس اجتماعی بیشتر مستقر شد و با همکاری دستگاه‌های دیگر میزان شناسایی افزایش یافت. طی امسال و سال گذشته میزان پذیرش بهزیستی در کشور تفاوت معناداری نداشته اما در تهران حدود 7 تا 8 درصد افزایش داشته که اکثر این افراد، شهروندان سایر نقاط کشور هستند و اهل شهر تهران نیستند. بسیاری از این افراد به دلیل کلانشهر بودن تهران و این‌که فرد در آن گم می‌شود به سمت این استان می‌آیند. در کنار آن گروهی به‌ویژه پسران برای دستیابی به شغل می‌آیند که شناسایی آن‌ها بسیار سخت‌تر می‌شود.
برخی خانواده‌ها غیبت فرزندشان را اعلام نمی‌کنند
معاون امور اجتماعی بهزیستی با بیان این‌که آمار دقیق موارد اعلامی از سوی خانواده‌ها را قوه قضاییه و نیروی انتظامی می‌توانند اعلام کنند، افزود: بعضی خانواده‌ها تمایل چندانی به اعلام فرار فرزندشان ندارند و ممکن است یک تا دو روز فرزندشان غیبت کند و آن‌ها اعلام نکنند که دختر یا پسرمان گم شده یا اتفاقی برایش افتاده؛ مگر این‌که از قبل در جریان باشند که می‌خواهد فرار کند. عموماً به خاطر قبح فرار از خانه، برخی از خانواده‌ها اطلاع نمی‌دهند که در نتیجه ممکن است در آمار نیز مشخص نشود. گاهی نیز ممکن است فرد بعد از 48 ساعت به خانه بازگردد.
عدم پذیرش فرزندان از سوی خانواده پس از فرار
او درباره پذیرش مجدد فرزند از سوی خانواده‌ها تأکید کرد: برخی خانواده‌ها پس از فرار فرزند به‌ویژه دختران، او را پذیرش نمی‌کنند. این یکی از مشکلاتی است که همواره در بحث دختران فراری با آن مواجهیم و مددکاران با سختی بسیاری خانواده را مجاب می‌کنند که فرزندشان به خانه بازگردد. در بحث فرار از منزل فاکتورهای درون‌خانوادگی و فاکتورهای فردی مطرح می‌شود؛ باید همه این‌ها را در کنار هم دید و تصمیم لازم را گرفت. براساس مطالعات کشوری، در بیش از 90 درصد موارد، مشکلات خانواده مانند آزار، اعتیاد، خشونت و تعارض منجر به فرار می‌شود. فرزند خانواده‌ای بدون ارتباطات داخلی که محبت لازم را نبیند، با محبتی از سوی فردی خارج از خانواده، به سمت فرار می‌رود. از طرفی ممکن است فرد هم ثبات روحی و روانی نداشته باشد و تأثیر هیجانی بگیرد. 10 درصد افراد، بدون مشکلی در خانواده و با هدف یافتن زندگی بهتر و به دنبال آرمان‌هایی غیرواقع‌گرایانه فرار می‌کنند. برخی نیز با فردی ارتباط عاطفی می‌گیرند و بدون تفکر در مورد تبعات آن، درستی یا نادرستی رابطه و میزان علاقه فرد مقابل، دست به فرار می‌زنند.
حمایت‌های بهزیستی در صورت عدم‌پذیرش فرزندان توسط خانواده‌ها
مسعودی‌فرید به خدمات سازمان بهزیستی به زنان و دختران فراری اشاره کرد و گفت: اولین سیاست ما برگشت به خانواده است. در صورت مناسب بودن شرایط خانواده، در گام اول سعی می‌کنیم این افراد را با خدمات مددکاری به خانواده بازگردانیم. اگر دختری به دلیل آزار در خانواده بیرون آمده، نمی‌توانیم دوباره او را به آن محیط بازگردانیم. اگر امکان بازگشت نباشد، فرد حداکثر 6 ماه تا یک سال در خانه‌های سلامت می‌ماند و تمام خدمات در زمینه‌های علمی، بهداشتی و تغذیه‌ای برای او توسط سازمان بهزیستی ارایه می‌شود. پس از این دوره، اگر بررسی‌ها نشان دهد که خانواده سلامت لازم را برای بازگشت فرد ندارد، این افراد به مراکز شبه‌خانواده ارجاع می‌شوند و تا پایان زمانی که بتوانند زندگی مستقلی داشته باشند، تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار می‌گیرند. از طرفی با توجه به قانون فرزندخواندگی در سال 92 اگر قاضی تشخیص عدم صلاحیت دائم خانواده را صادر کند، فرد می‌تواند به فرزندخواندگی هم سپرده شوند. اگر این افراد در سنین بالا به بهزیستی ارجاع شوند، در خانه سلامت می‌مانند زیرا خانه سلامت اساساً برای بچه‌های بالای 18 سال است.
لزوم ورود آموزش‌و‌پرورش به بحث فرار از خانه
معاون امور اجتماعی بهزیستی با اشاره به اقدامات پیشگیرانه این سازمان اظهار کرد: مهم‌ترین رویکرد به‌ویژه در بخش پیشگیری، رویکردهای خانواده‌محور و آموزش زندگی خانوادگی و خط مشاوره 1480 است که اگر مشکلی در خانواده وجود دارد، افراد می‌توانند تماس بگیرند و صرفاً با پرداخت هزینه تلفن شهری، آموزش مهارت‌های زندگی مانند مدیریت حل تعارض، ارتباط مؤثر و فرزندپروری را دریافت کنند. اگر این آموزش‌ها بتواند افزایش پیدا کند و پوشش آن با همکاری وزارت آموزش‌و‌پرورش بالا رود، در کاهش فرارها مؤثرتر خواهد بود زیرا دانش‌آموزان در مدارس هستند و دسترسی به والدین راحت‌تر است. با ارتباط اولیا و مربیان می‌توان کارکرد دیگری از آموزش‌و‌پرورش ترسیم کرد که بتواند رویکرد خانواده‌محور هم داشته باشد. افزایش خط اورژانس اجتماعی نیز از موارد مورد نیاز است. در حال حاضر در پنج شهر اورژانس اجتماعی وجود دارد که اگر احیاناً بچه‌ها از خانه فرار کردند، به جای ماندن در خیابان و احتمال آسیب دیدن توسط افراد سودجو با 123 تماس بگیرند و در مراکز مداخله در بحران مستقر شوند. این اقدامات به پیشگیری از فرار، شناسایی به‌هنگام پس از فرار و مداخله کمک می‌کند.
