چندی پیش بود که خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با انتشار سندی خبر از تصمیم دوباره سازمان غذا و دارو برای توزیع شبه هروئین اکسی کدون در دارو خانه ها داد.
این خبر واکنش درمانگران اعتیاد و همچنین ستاد مبارزه با موادمخدر را در پی داشت و دلسوزان و فعالان حوزه درمان اعتیاد و کاهش آسیب های اجتماعی نسبت به این موضوع اعتراض کردند.
در این میان حتی ستاد مبارزه با موادمخدر رسما با این موضوع مخالفت کرده و در کمیته درمان این ستاد که ریاست آن بر عهده وزیر بهداشت است، مصوب کرد تا اکسی کدون در داروخانه ها توزیع نشود.
اما رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو در آخرین نشست خبری خود از توزیع داروی اکسی کدون در 200 داروخانه منتخب خبر داد و گفت: اعتراض درمانگران اعتیاد در این زمینه قابل قبول نیست؛ چرا که این دارو در زمره داروهای درمان کننده اعتیاد قرار نمی‌گیرد.
دیناروند در پایان در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اعتراض درمانگران اعتیاد به توزیع داروی اوکسی کدون در داروخانه‌ها گفت: باید بگویم که اعتراضشان قابل قبول نیست؛ چرا که این دارو برای درمان اعتیاد به کار نمی‌رود و در زمره داروهای درمان اعتیاد مانند متادون و غیره نیست.
وی افزود: تراژدی متادون به این دلیل اتفاق افتاد که توزیعش در اختیار درمانگران اعتیاد است و در داروخانه توزیع نمی‌شود. بنابراین ما می‌خواهیم این مشکل را حل کنیم.
*مخالفت ستاد با توزیع اکسی کدون
چند روز قبل از دیناروند، پرویز افشار سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفت وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان از مخالفت این ستاد با توزیع داروی اکسی کدون، بوپره نوفین و شیاف مورفین در داروخانه ها خبر داد.
وی با اشاره به موضوع نظارت بر مراکز درمان و قاچاق متادون و مقایسه ترامادول با اکسی کدون گفت: ابتدا باید بگوییم که وزارت بهداشت متولی نظارت بر درمان در سراسر کشور است. اما نظارت بر مراکز درمان اعتیاد بر عهده کمیته نظارت هر استان و کشور است که وزارت بهداشت و بهزیستی از اعضای آن به شمار می روند.
سخنگوی ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: وزیر بهداشت نیز خودش رئیس این کمیته است، اکنون 2 اتفاق افتاده که با یکدیگر تضاد دارند. وزارت بهداشت برای برون سپاری خدمات یک نهادی را انتخاب کرده در حالیکه قانون صراحت دارد که نظارت باید توسط کمیته درمان انجام شود.
افشار ادامه داد: هیچ کس مخالف نظارت نیست و ما می گوییم نظارت دائم باید انجام شود اما اینکه چون ما در گذشته نشت متادون داشتیم و برای آن انگشت اتهام را به سوی مراکز درمانی نشانه برویم، درست نیست، بررسی ها نشان می دهد که میزان نشت بسیار بیشتر از سهمیه مراکز درمان است و ما باید مکانیزمی طراحی کنیم که امکان نشت از کارخانه تا مصرف را رصد کند، حرف اساسی ما این است که ابتدا این مکانیزم برای پایش بوجود بیاید بعد انگشت اتهام را نشانه برویم.
وی خاطر نشان کرد: بر همین اساس در جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر مصوبه ای داشتیم برای درج برچسب روی داروهای آرگونیست و مقرر شد که تمامی داروهای فاقد برچسب قاچاق تلقی شوند، این مصوبه در سال 94 بود اما نهایتا بخشی از آن شکل گرفت، به همین علت 1.5 ماه پیش در جلسه ای با حضور وزرای کشور، کار و بهداشت، مصوب شد تا سازمان غذا و دارو تولیدکنندگان داروهای آرگونیست ظرف 3 ماه برای راه اندازی صفر تا 100 این سامانه اقدام کنند، نکته اصلی این است که ما نباید نظارتمان تنها معطوف به مراکز درمان باشد.
سخنگوی ستاد مبارزه با موادمخدر یادآور شد: نشت متادون یکی از اهداف نظارت است و ارتقای کیفیت خدمات هدف بزرگتر، توزیع اکسی کدون و داروهای دیگر که در مصوبه اخیر سازمان غذا و دارو ذکر شده اند، ما را دچار تعارض کرده چرا که از سویی نشت متادون را هدف قرار داده اند و از طرفی دیگر توزیع این داروها در داروخانه در دستور کار قرار گرفته است، ما یک سال پیش بحث های خود را با سازمان غذا و دارو داشتیم و مخالفت خود را با توزیع این داروها را اعلام کردیم. ظاهرا آنها اعتقاد دارند با توجه به مصوبه کمیسیون ماده 20، وزارت بهداشت در این زمینه تصمیم گیر است اما ما می گوییم این ستاد مبارزه با موادمخدر است که سیاست های مربوط به داروهای آرگونیست را تعیین می کند.
افشار در خصوص نیاز بیماران به داروی اکسی کدون گفت: ما مخالف دسترسی بیماران و نیازمندان به دارو نیستیم و آنها می توانند از طریق سیستم و داروخانه های دولتی به تهیه دارو اقدام کنند اما اینکه این دارو به داروخانه های خصوصی راه پیدا کند، ما را با تکرار سونامی ترامادول مواجه می کند. ما نگران وابستگی به اکسی کدون هستیم و وزارت بهداشت باید از نظر کمیته درمان که ریاستش با وزیر بهداشت است، تمکین کند، من از دوستان می پرسم که آیا وقت آن نرسیده که به تجربیات گذشته در موضوع ترامادول استناد کنیم؟
*توزیع مخدرها به علت فشار مجامع بین المللی
پرویزی رئیس اداره توزیع دارو و امور داروخانه های سازمان غذا و دارو نیز در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در توضیح انتشار نامه ای مبنی بر بلامانع بودن توزیع داروی شبه هروئین در برخی داروخانه ها بیان کرد: برخی از داروهای مخدر، به عنوان مسکن خاصیت درمانی دارند که به علت احتمال سوء مصرف قرار گرفتن آنها، با محدودیت عرضه می شوند. طی این نامه، محدودیت توزیع سه دارو اکسی کدون، بوپروفین و شیاف مرفین کاهش یافته است.
وی ادامه داد: از زمان ابلاغ این آیین نامه علاوه بر دانشگاه های علوم پزشکی کشور، داروخانه های منتخب بیمارستانی، دولتی و خصوصی نیز مجاز به ارائه این داروها هستند، در نتیجه این داروها توزیع سراسری ندارند چرا که بر اساس این آیین نامه از 11 هزار داروخانه، نزدیک به 500 مرکز مجاز به عرضه این داروها هستند.
پرویزی شرایط دریافت داروهای ذکر شده در گذشته را اینگونه عنوان کرد: پیش از ابلاغ آیین نامه جدید، افراد نیازمند با ارائه مدرک به دانشگاه های علوم پزشکی، دارو را دریافت می کردند. از این رو در مجامع بین المللی از جمله سازمان جهانی بهداشت، به علت کم مصرف بودن داروهای مخدر مورد سوال قرار می گرفتیم.
رییس اداره توزیع دارو و امور داروخانه ها افزود: طی درخواست های مکرر انجمن درد ایران و کارگروه تدوین سند راهبردی حمایتی-تسکینی بیماران صعب العلاج و سرطانی، دسترسی مردم به داروهای مخدر افزایش یافت و اکنون در هر منطقه شهرداری داروخانه توزیع کننده این داروها وجود دارد. از طرفی داروخانه ها موظفند دارو را با نسخه پزشک متخصص ارائه کنند در غیر این صورت با داروخانه متخلف برخورد می شود.
