اوایل خردادماه بود که کمپین "قلیان ها را گلدان کنیم"، در کشور به راه افتاد و سر و صدای زیادی را در شبکه های اجتماعی ایجاد کرد.اما آنچنان که انتظار می رفت تب استفاده از قلیان میان خانواده ها پایین نیامد. با گذشت زمان نیز رسانه ها و مسئولان بیشتر از گذشته آب در هاونگ کوبیده و به بیان مضرات قلیان پرداخته اند.
مریم شکرچی رییس آزمایشگاه آنالیز فرآورده های دارویی و مخدر گفت: طبق آنالیزهای صورت گرفته در آزمایشگاه غذا و دارو، تنباکو های مورد استفاده در رستوران های سنتی علاوه بر داشتن توتون، حاوی ترکیبات فزاینده همچون اسانس های مختلف هستند. زمانی که این اسانس ها توسط زغال قلیان می سوزد ترکیبات سرطان زا و خطرناکی را وارد سیستم تنفسی فرد می کند.
البته کار از رستوران های سنتی گذشته و حتی اگر مسئولان با این مراکز برخورد کنند، خانواده ها به صورت خودجوش در زمان تفریح حتی در محیط خانه، قلیان چاق می کنند.یکی از علت های محبوبیت قلیان، اسانس های معطر موجود در تنباکوها است چراکه در گذشته به دلیل نبود این اسانس ها، استقبال چندانی از این وسیله آبی برای کشیدن تنباکو نمی شد.
به گفته سیاری معاون بهداشت وزارت بهداشت 20 درصد قلیان‌ها از تنباکو است و 80 درصد مابقی مواد صنعتی هستند که ضرر قلیان‌ها را تشدید می‌کنند. چرا که جاذبه بالای این مواد صنعتی موجب افزایش مصرف می‌شود.
رییس آزمایشگاه آنالیز فرآورده های دارویی و مخدر تصریح کرد: دود ناشی از برخی تنباکو ها همچون اسانس نعنایی موجب سوختن منتول موجود در این تنباکوها و تولید ماده سرطان زا به اسم بنزن می شود.البته به طور کلی سوختن سایر این تنباکو ها برای سلامت فرد مضر است.
رییس آزمایشگاه آنالیز فرآورده های دارویی و مخدر در خصوص موادی که به صورت دستی در تنباکو ها اضافه می شود ،افزود: متاسفانه این مواد مخدر از سرگل گیاه شاه دانه به دست می آیند، گیاهی که از آن حشیش استخراج می شود. بسیاری از مصرف کنندگان قلیان متوجه وجود این مواد سرخوش کننده، نمی شوند.
خسرو صادق نیت رئیس اداره سلامت و محیط کار وزارت بهداشت با اعلام اینکه مصرف قلیان در بین پسران ۲ برابر شده است، افزود: این آمار در بین دختران به ۲.۵ برابر رسیده است.
صادق نیت با انتقاد از اینکه مصرف قلیان در کشور خانوادگی شده است، ادامه داد: مصرف یک وعده قلیان برابر با دود کردن ۱۰۰ نخ سیگار و به عبارتی ۵ پاکت سیگار است. بررسی ها بر روی تنباکوهای اسانس دار نیز نشان می دهد که ۷۰ تا ۸۰ درصد آنها حاوی مواد شیمیایی و حلال های صنعتی است.
صادق نیت با اشاره به گزارش هایی که از مسمومیت در یکی دو بیمارستان شهر تهران داشته اند، افزود: این افراد بر اثر مصرف قلیان حاوی مواد روانگردان، مسموم شده بودند.
رئیس اداره سلامت و محیط کار وزارت بهداشت عنوان کرد: به همین منظور 264 هزار بازرسی از اماکن عمومی انجام شد که 11 هزار و 600 مورد فعالیت مغایر با قانون داشته ،سه هزار و 600 مورد منجر اخطار کتبی و 128 مورد پلمپ شده اند.
رئیس اداره سلامت و محیط کار وزارت بهداشت ادامه داد: متأسفانه در فروشگاه‌ها برای تبلیغات مواد دخانی از قفسه‌های فروش استفاده می‌کنند و تصاویر گمراه‌کننده الصاق می‌کنند که در این مورد 4 هزار مورد تخلف و 88 مورد تعطیل شدند.
صادق‌‌نیت گفت: جریمه تخلفات از 200 هزار تا 22 میلیون تومان افزایش یافته است هر چند مصرف سیگار رشد چندانی نداشته است اما نگرانی از عرضه قلیان وجود دارد. در نتیجه تغییر اساسنامه قهوه‌خانه‌داران و عدم ارایه جواز جدید پیگیری شده است.
صادق نیت افزود: ممنوعیت استفاده توتون از اسانس و طعم با ملزم کردن وزارت صنایع از اول مهر 95 انجام می شود. همچنین واردات سیگارهای الکترونیک، تذکر برای اجرای قانون در صدا و سیما و نمایش تصاویر گمراه‌کننده روی بسته‌های تنباکو را که با تصاویر میوه بوده، ممنوع شده است.
اما معاون بهداشت هم معتقد است که وزارت صنایع با ممنوعیت واردات و فعالیت پرسود تنباکوها موافقت نمی کند. از طرفی تولید کنندگان در جهت لغو این آیین نامه به دیوان عدالت اداری شکایت کردند.حال باید منتظر ماند و دید این ممنوعیت تا چه سطحی پیش می رود.
