زعفران
زعفران به عنوان طعم دهنده غذا و برای رنگ پارچه ، در کشورهای در حال توسعه وتوسط صنعت گران به مقدار زیاد استفاده می‌شود. در فرهنگ عامه، زعفران به عنوان مسکن، خلط آور، محرک جنسی و معرق، کاربرد دارد. در گزارش‌های داستان گونه مربوط به مناطق استوایی آسیا، از خمیری نام برده شده که مخلوطی از زعفران و چوب صندل است و این خمیر امروزه همچون گذشته به صورت مرهمی آرامش بخش برای پوست‌های خشک مصرف می‌شود.
مهم‌ترین اثرات گزارش شده زعفران عبارتند از: ضد درد، ضد دپرسیون، ضد سم، ضد ادم، ضد اکسیدان، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد نفخ، ضد تومور، تقویت کننده قوای جنسی، مقوی قلب، خنثی کننده رادیکال‌های آزاد، سقط کننده، معرق، هضم کننده غذا، قاعده آور، خلط آور، بند آورنده خون، کاهش دهنده کلسترول، کاهش دهنده پر فشاری خون، نارکوتیک (مخدر)، مقوی اعصاب، محافظ اعصاب، مسکن، محرک، مقوی معده، سمی و مقوی رحم.
نگهداری
برای نگه داری ایده آل، زعفران باید از نور و رطوبت محافظت شود. بهترین ظروف نگه داری زعفران در درجه اول ظروف فلزی و بعد ظروف شیشه ای رنگی است. ظروف پلاستیکی برای نگه داری مناسب نیستند، زیرا در مدت کوتاهی اسانس آن کم شده و از مرغوبیت آن کاسته می‌شود. همچنین بهتر است هنگام مصرف به صورت پودر درآید و یا پودر آن در زمان کوتاهی مصرف گردد. چون اسانس معطر آن از پودر زودتر تبخیر می‌شود.
نکات قابل توجه
با توجه به قیمت بالای زعفران متأسفانه گاهی تقلباتی در عرضه آن صورت می‌گیرد. یکی از مهم ترین تقلبات زعفران جا زدن گل رنگ می‌باشد. این گیاه به نام عمومی زعفران آمریکایی (American saffron) می‌باشد که از نظر ترکیبات و آثار کاملاً با زعفران تفاوت داشته ولی از نظر ظاهری به هم شباهت دارند.
تقلبات زعفران را می‌توان به خوبی با روش‌های میکروسکوپی (خرده نگاری) و یا تجزیه و تشخیص اسانس (رایحه آن) شناسایی کرد.
برای بهتر پودر شدن زعفران توسط آسیاب‌های کوچک بهتر است به حدود 1 تا 5 گرم آن یک یا دو حبه قند اضافه نمود. همچنین می‌توان زعفران را در هاون‌های کوچک که اکثرا از مرمر ساخته شده، به طور مستقیم نرم و پودر کرد.
برای کاربرد زعفران در غذاها و یا نوشیدنی‌ها می‌توان به طور مستقیم از پودر آن استفاده کرد و یا بر روی پودر ابتدا کمی آب ولرم افزود و پس از چند دقیقه خیس خوردن آن را با قاشق کمی هم زد و سپس اضافه نمود.
خرما
خرما به تنهایی یا به همراه لبنیات و یا گردو و بادام، برای فعالیتهای سنگین، روزه گرفتن، خستگی مفرط و فعالیتهای فکری که احتیاج به انرژی زیاد دارند، بسیار مفید است. فیبر یا الیاف خرما می‌تواند به کاهش چربی کمک کند. به علت داشتن قند، موسیلاژ و مواد پکتیکی، نرم‌کننده سینه و ضد سرفه است. خرما همچنین قوای جنسی را افزایش می‌دهد. آهن موجود در خرما برای جبران کم‌خونی مفید است. ترکیبات مهم آن، از جمله منیزیم، دارای اثرات ضد سرطانی می‌باشند. میزان قابل توجه فسفر خرما در فعالیتهای فکری بسیار مؤثر است.
خرما همچنین اسید بیش از حد معده را خنثی می‌کند. با توجه به مصرف بسیار زیاد و طولانی خرما در دنیا، تجربیات زیادی از خواص خرما در فرهنگ‌های ملل مختلف وجود دارد که بسیاری از آنها در سال‌های اخیر از نظر علمی تأئید شده‌‌اند.
عـوارض جانبـی
با توجه به اینکه خرما حاوی مقدار زیادی قند می‌باشد، نباید در مصرف آن افراط نمود. افراد دیابتی نیز با اینکه از خوردن آن محروم نیستند، ولی باید برحسب وضعیت خود مصرف نمایند. مصرف بیش از حد خرما می‌تواند موجب پوسیدگی دندان‌ها و چاقی شود.
مهم‌ترین اثرات گزارش‌شده
ضد کم‌خونی، ضد سرطان‌های روده بزرگ، کبد، دهان، طحال، معده، گلو، رحم و واژن، ضد قارچ کاندیدا، ضدیبوست، ضد سرفه، ضد اسهال، ضد تب، درمان آنفلوآنزا، رفع سردرد، ضد میکروب، بهبود همورئید، محافظ کبد، ضد التهاب، افزایش‌دهنده قوای جنسی، ادرارآور، خلط‌آور، بهبود درد معده، رفع تشنگی، رفع تهوع و استفراغ و دارای خاصیت استروژنی.
عرق بیدمشک
بیدمشک علاوه بر ترکیباتی که در انواع بید وجود دارد ، گل‌های آن دارای اسانس معطر است؛ به همین دلیل در بعضی نقاط ایران از این گل‌ها عرق بیدمشک تهیه می‌کنند. ترکیبات اسانس بیدمشکِ نواحی مختلف تفاوت داشته و احتمالاً در اثرات آنها تاثیر‌گذار است.
داروشناختی و اثرات مهم
اسانس گل‌های بیدمشک دارای خاصیت ضد میکروب، ضد نفخ، ضدتورم، ضد سرفه، ضد آسم و مقوی قلب می‌باشد.
از عرق بیدمشک در طب سنتی ایران به عنوان تقویت‌کننده، آرامش‌بخش، ضد رطوبت و ضد گرمازدگی استفاده می‌شود. همچنین بعضی بر این باورند که عرق بیدمشک مقوی قلب است. مطالعات نیز نشان می‌دهد که بورنیل استات، ماده موجود در اسانس بیدمشک (بیدمشک ارومیه)، دارای خاصیت مقوی قلب و عروق است که این باور را تأیید می‌کند.
نکات قابل توجه
عرق بیدمشک برای تأثیرگذاری باید دارای بوی قوی باشد. بوی قوی نشان از غلظت عرق است؛ در غیر این صورت اثرات چندانی نخواهد داشت. همچنین بوی آن باید خوش‌عطر و مطبوع باشد؛ در غیر این صورت نشان از کهنگی و یا آلودگی آن دارد.
عرق بیدمشک باید کاملاً شفاف باشد؛ در غیر این صورت (به‌خصوص در صورت کدر بودن) ممکن است دارای آلودگی باشد.
بهتر است عرق در ظروف شیشه‌ای نگهداری شود؛ چون همه ظروف پلاستیکی استاندارد نبوده و برای خوراکی مناسب نیستند. در میان ظروف پلاستیکی، تعداد کمی برای مواد خوراکی و دارویی مناسبند.
عرق بیدمشک بهتر است در ظروف شیشه‌ای رنگی، دور از نور، آفتاب و گرما نگهداری شود تا رایحه (اسانس) آن کاهش نیافته و تخریب نشود.
درب ظرف محتوی عرق باید کاملاً بسته و غیرقابل نفوذ باشد؛ در غیر این صورت اسانس آن کم‌کم تبخیر می‌شود.
جین سینگ
جین سینگ احتمالاً پرمصرف ترین گیاه دارویی در طب سنتی است و در حال حاضر نقش مهمی در فروشگاه‌های محصولات گیاهی دارد. انواع مختلف جین سینگ بیش ازدو هزار سال است که در پزشکی استفاده می‌شود. نام پاناکس به معنای «شفابخش کل» ازکلمه‌های یونانی گرفته شده و خواص آن، مشتریان زیادی را به خود جلب کرده است.
ریشه جین سینگ از قدیم برای درمان بیماری‌های ضعف و ناتوانی، تصلب شرایین، بیماری‌های خونی و خونریزی، کولیت و رهایی از درد‌های ناشی از کهولت، سرطان و اختلالات پیری به کار می‌رفته است. مدارکی گزارش شده که نشان می‌دهد ریشه جین سینگ از خواصی مانند تقویت عمومی بدن؛ افزایش توانایی ذهنی و فیزیکی؛ حفاظت از بدن در برابر دیابت‌های آزمایشی؛ پریشانی عصبی؛ بیماری اشعه و برخی از انواع سرطان برخوردار است. امروزه استفاده از آن برای کاهش استرس، به علت داشتن ترکیبات ساپونینی متداول است.
مصرف مقادیر زیاد آن باعث بی‌خوابی، عصبانیت و اسهال به خصوص هنگام صبح، کاهش فشار خون، راش پوستی و غادت ماهانه سنگین می‌شود.
طریقه و مقدار مصرف
تهیه چای- یک لیوان آب در حال جوشیدن را روی 3 گرم پودر ریشه گیاه ریخته و حدود 10 دقیقه سر آن را می‌پوشانیم و صبر می‌کنیم؛ سپس آن را صاف کرده و میل می‌کنیم. این میزان می‌تواند تا سه بار در روز تکرار شود. مدت مصرف به این صورت حداکثر 4-3 هفته بلامانع است. این محلول به عنوان مقوی معده توصیه می‌گردد.
مقدار مصرف معمول ریشه 6-5/4 گرم در روز است . در روسیه معتقدند که پس از 20-15 روز مصرف جین سینگ باید آن را به مدت دو هفته قطع کرد.
میزان مصرف عادی آن به عنوان مقوی، از فراورده‌های استاندارد که حاوی 5 میلی گرم جین سنوزید باشند، تا سه بار در روز است.
یکی از توصیه‌هایی که برای مصرف جین سینگ می‌شود بدین طریق است که مصرف یک ماه از آن در فصل پاییز باعث می‌شود تا بدن در زمستان دارای قدرت دفاعی خوبی باشد.
مصرف تنطور آن در درمان اسهال، تسکین آسم و سرفه موثر است.
