شاید زمانی که الکساندر پارکس کیسه های پلاستیکی را اختراع می کرد هیچگاه فکر نمی کرد که اختراع اش 500 سال میهمان زمین باشد و به معضلی بزرگ برای محیط زیست تبدیل شود.
بیست و یکم تیرماه بهانه ای برای عدم مصرف کیسه های پلاستیکی است. امروزه کمتر وسیله ای است که در دل خود از این ماده استفاده نکرده باشد. آمار جهانی تولید پلاستیک در نوع خود یک فاجعه تمام‌عیار است.
بریتانیا به عنوان یک کشور صنعتی سالانه سه میلیون تن پلاستیک دور‌ریختنی تولید می‌کند که 56درصد آن منحصر به صنعت بسته‌بندی است. در کشورهای اروپای غربی مصرف پلاستیک هر ساله 4 درصد افزایش پیدا می‌کند به طوری که هم‌اکنون آمار تولید پلاستیک در اروپا نسبت به 50 سال گذشته حدود 20 برابر شده است.
تولید پلاستیک در کشور چین نیز به یک آمار نجومی نزدیک شده است. سرانه مصرف پلاستیک در این کشور هم‌اکنون در حدود 48.5 پوند (حدود 24 کیلوگرم) است در حالی که متوسط کل سرانه جهانی 55 پوند (حدود 27 کیلوگرم) است.
در ایران نیز آمارها حاکی از تولید سالانه 177 هزار تن پلاستیک است. علاوه بر اینها، حدود 4 درصد از تولید نفت در جهان صرف تولید مواد پلاستیکی می‌شود که در جای خود رقم قابل توجهی است. در واقع تولید پلاستیک در جهان مستلزم مصرف حدود 60 تا 100 میلیون بشکه نفت در هر سال است. این در حالی است که سالانه پلاستیک ها جان هزاران پرنده، ماهی و پستاندار را به کام مرگ می کشانند.
هوا، غبار، آب و غذا می‌‌توانند به راحتی ما را در معرض مواد شیمیایی موجود در پلاستیک‌ها قرار دهند. دفن پلاستیک لزوما به معنای محو شدن یا نابودی این مواد سمی نخواهد بود، بلکه برعکس آنها را وارد زنجیره غذایی و آب‌های زیرزمینی خواهد کرد.
جالب است بدانید بیشتر از یک میلیارد تن پلاستیک دور انداخته شده از دهه 1950 میلادی هنوز هم از بین نرفته‌اند و احتمالا تا صدها سال بعد هم در طبیعت باقی خواهند ماند. تجدیدنظر بسیاری از ما در مصرف پلاستیک می‌تواند راه‌حل بحرانی باشد که نسل‌های آینده قطعا مجبور هستند به طور جدی با آن دست و پنجه نرم کنند.
شیوه های مختلفی برای گرامیداشت این روز وجود دارد و هرکسی به نوبه خود قادر خواهد بود در این حرکت سهمی داشته باشد.
استفاده از کیسه های پارچه ای برای خرید، برنامه خرید کالاهایی با کمترین پلاستیک، فعالیت های داوطلبانه برای تمیزکردن مناظر طبیعی، رودخانه ها و سواحل از پلاستیک از جمله فعالیت هایی است که می توان در این راستا به انجام رساند. بیایید به جای اینکه در سال یک روز بدون پلاستیک داشته باشیم، این روز را به یک روز از هفته اختصاص دهیم. روزی که از همه جوانب محیط زیستی باشیم، نه به خاطر دیگران، بلکه به خاطر خودمان.
**ایران 20 سال دیگر در پلاستیک غرق می شود
رضا راشدی کارشناس ارشد پتروشیمی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص پلاستیک و میزان مصرف ایرانیان اظهار داشت: پلاستیک صددرصد آلوده و سرطان‌زا بوده و با روند افزایش مصرف این محصول ایران حدود 10 تا 20 سال آینده با فاجعه‌ای روبرو خواهد شد که که جز آلودگی چیزی نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه هم اکنون استفاده از پلاستیک جزء جدانشدنی زندگی مدرن ما شده، گفت: در ایران سالانه 2 میلیون و 500 هزار تن پلاستیک مصرف می‌شود که سهم سالانه هر ایرانی 35 کیلوگرم است.
مدیر پژوهش و فناوری یک شرکت پتروشیمی افزود: عمده مصرف پلاستیک به آحاد مردم و جامعه بر می‌گردد و مشکل کشور ما ناتوانی در مدیریت این محصول، عدم استفاده مجدد ، نبود قوانین شفاف و بازیافت آن است.
راشدی در خصوص عوارض مصرف پلاستیک تصریح کرد: مرگ و میر لاک‌پشت‌ها، تلف شدن یک میلیون از آبزیان دریایی به وسیله پلاستیک‌هایی که 80 درصد آن از خشکی به اقیانوس رفته و تنها 20 درصد آن از جانب کشتی‌ها رها شده و ساطع شدن مواد سمی بر اثر دیدن حرارت یا برخورد با مواد داغ درایجاد سرطان؛ از عوارض استفاده از پلاستیک‌ها است.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون پلاستیک دامن‌گیر کشور شده است، گفت: با اینکه شروع آموزش برای اجتناب ازمصرف پلاستیک خیلی دیر شده، اما باید از خانه ها تفکیک پلاستیک را انجام داده و کیسه‌های نخی، پارچه‌ای و ظروف سرامیک و شیشه را جایگزین کنیم.
کارشناس ارشد پتروشیمی تاکید کرد: اگر یک کیسه نخی را در طول یک هفته استفاده کنیم، از مصرف پلاستیک خودداری کرده‌ایم.
