گروه اجتماعی- شاهرخ فاتح رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در گفت و گو با افکار نیوز با انتقاد نسبت به نحوه استفاده از منابع آبی در کشور اظهار کرد: متاسفانه مدیریت منابع آب در کشور ما درست نبوده است، البته این موضوع به بازه زمانی خاص محدود نمی شود و حرف جدیدی نیست.در واقع سالها استفاده نادرست از منابع آب، روند توسعه چاه‌های غیرمجاز در 40 تا 50 سال اخیر مشکلات کنونی را برای ما رقم زده است.
استفاده بی رویه از آب یک فرهنگ شده است
وی با اشاره به این که استفاده بی‌رویه از آب به نوعی فرهنگ تبدیل شده است، خاطرنشان کرد:به دلیل بارش های زیادی که در برخی از فصول و سالها رخ داده است، اینگونه تصور می‌شود که همه مشکلات مربوط به منابع آبی رفع شده است. اما واقعیت این است که مشکلات ما پابرجاست، زیرا جایگاه ما از کمربند خشک به جای پر بارش منتقل نشده است.
وی تاکید کرد: بنابراین باید در وهله نخست این فرهنگسازی در همه مردم شکل گیرد و بپذیریم کجای دنیا هستیم. واقعیت این است که در اقلیمی زندگی می‌کنیم که دارای ظرفیت مشخصی است و باید با توجه به ظرفیت موجود از منابع استفاده کنیم. به طور دقیق‌تر اگر کشور به طور مثال حدود 50 میلیمتر در سال بارش دارد به نحوی فعالیت نکنیم تا شخصی که از بیرون نظاره‌گر است، تصور کند سالانه معادل یکهزار میلی متر بارش داریم.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی افزود: چنین رفتاری می‌تواند ذخیره منابع آبی زیرزمینی یکهزار ساله را در مدت کوتاهی نابود کند.
وی با اشاره به این که ایرانی ها مبدع قنات بوده‌اند، خاطرنشان کرد: این نشان می‌دهد؛ اجداد ما می دانستند مشکل آب دارند و در کمربند خشک زندگی میکنند.اما اکنون شاید بتوان گفت؛ مدیریت قوی برای رفع این نیاز و برآورده کردن آنها وجود ندارد. در واقع با وجود این که کشوری خشک هستیم اما « مسابقه مصرف » شکل گرفته است زیرا در بازه زمانی 50 ساله شاهد چنین وضعیتی بودیم و این ماجرا هنوز ادامه دارد.
فاتح به ویژگی اقلیمی دیگری در کشور اشاره و اظهار کر: همگون نبودن بارش‌ها از نظر مکانی و زمانی نیز از دیگر مواردی است که شرایط کنونی را رقم زد. به طور نمونه درصد بالایی از بارش‌ها در بخش محدودی از مساحت کشور اتفاق می‌افتد اما تعداد زیادی از استان‌ها از بارش‌های خوب بهره ای ندارند. این امر باعث می شود « مسابقه مصرف» تشدید شود، چه در جاهایی که جمعیت بیشتری دارند و چه محدوده هایی که جمعیت کمتری داشته و دسترسی‌شان به آب کمتر است.
مهاجرت؛ خروجی مصرف بی رویه آب
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با تاکید بر این که خروجی مستقیم « مسابقه مصرف» مهاجرت و جابجایی است، اظهار کرد: پیامد این رفتار هم استفاده از بی‌رویه از منابع محدود سرزمینی است. بنابراین عوامل مختلف دست به دست هم می‌دهند تا در حدود نیم قرن اخیر شاهد چنین تغییراتی در شرایط اقلیمی کشور باشیم.
وی ادامه داد: درحال حاضر شرایط عنوان شده در کنار تغییرات اقلیمی موجب شده است تا در سال آبی که در آن قرار داریم چهار استان کشور در شرایط هشدار قرار بگیرند.
هشدار آبی در یزد، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و اصفهان
فاتح با بیان این که در این خصوص حتی هشداری هم به هیات دولت ارائه شده است، گفت: این استان‌ها به ترتیب یزد، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و اصفهان هستند که به‌رغم بارش‌هایی که به نظر بسیاری افراد خوب بوده است بارش‌های خوبی را دریافت نکرده‌اند و سال آبی را با محدودیت جدی به پایان می‌رسانند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در پایان گفت: به ویژه اینکه هر چهار استان، سال گذشته نیز وضع خوبی نداشتند، دو سال پی در پی است که با کم بارشی مواجه هستند. در واقع شرایط مذکور به نوعی برای آنها دردسر است.حتی در برخی از شهرها تامین آب شرب نیز با مشکل مواجه می شود.
