محمدرضا باقری معاون بینالملل بعثه رهبری پس از دیدار با «محمد گورمز» رئیس سازمان دیانت ترکیه در آنکارا، گفت: پس از فاجعه منا و فاجعه مکه که در طی این دو حادثه دردناک هزاران حاجی از کشورهای مختلف جان خود را از دست دادند و به شهادت رسیدند، دولت سعودی قول داده بود که کمیته حقیقتیابی را تعیین کند.
وی افزود: قرار بود این کمیته، موضوع را بررسی و به کشورهای اسلامی گزارش بدهد. ما اعتقاد داریم که آنها وظیفه دارند که این گزارش را بدهند و بگویند چرا این همه انسان بیگناه کشته شدند آن هم با بیتوجهی، بیدقتی، بیتدبیری و عدم مدیریت.
معاون بینالملل بعثه رهبری با بیان اینکه حتی انسانهایی که نیمه جان بودند به خاطر اینکه به آنها رسیدگی نشد، جان دادند، ادامه داد: این خسارت بزرگ به ایران و دیگر کشورهای اسلامی روا شد. آنها به لحاظ مسئولیتهای داخلی، قوانین حقوقی، بینالمللی و اسلامی وظیفه دارند که دیه جان باختگان را پرداخت کنند. اینها مطالبی بود که به سعودیها گفتهایم و در آنکارا نیز برای آقای گورمز این موضوعات را تبیین و تشریح کردیم.
وی تاکید کرد: آنها که خود را خادم خانه خدا میدانند، وظیفه دارند تمهیداتی بیاندیشند که از حوادث گذشته جلوگیری شود. متاسفانه نه تنها در مورد قصور و کوتاهی خود برای ایجاد امنیت در موسم حج عذرخواهی نکردند بلکه با کبر و غرور برخورد کردهاند که این امر مورد قبول هیچ مسلمانی نیست.
باقری با بیان اینکه من حامل پیام کتبی حجتالاسلام قاضیعسگر نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت برای محمد گورمز رئیس سازمان دیانت بودم، عنوان کرد: این دومین باری است که ظرف سه ماه گذشته با گورمز ملاقات میکنم و با توجه به آنچه بین جمهوری اسلامی ایران و دولت عربستان و مشخصا بین وزارت حج عربستان گذشته بود، مقرر شد که برای روسای بعثههای حج و مسئولان حج کشورهای مختلف پیام قاضیعسگر فرستاده شود.
وی با بیان اینکه ارسال پیام به برخی از کشورها مانند ترکیه به صورت حضوری انجام شد، ادامه داد: در این پیام خلاصه آنچه که رخ داده بود بین ما و سعودیها طی دو دور مذاکره و نتیجه آن که سعودیها مانع حج، زائران ایرانی شدند و عملا صد عن سبیل الله کرده و امسال حجاج ما را از حضور در خانه خدا و انجام مناسک حج محروم کردند، تشریح شده است. من هم علاوه بر نامه، جزئیات را هم تشریح کردم.
باقری گفت: آقای گورمز اطلاعات یک طرفهای از سوی سعودیها داشت و به وی گفته بودند که ایران مانع شد و حج را سیاسی کردهاند. در غیر این صورت عربستان آمادگی داشت که حجاج ایرانی به مکه سفر کنند، لذا این دیدار فرصتی بود تا واقعیتهای را با دلایل مستند تشریح و واقعیتها بیان شود که چگونه سعودیها مانع انجام سفر حجاج ایرانی برای انجام مناسک حج تمتع شدهاند.
معاون بینالملل بعثه مقام معظم رهبری تصریح کرد: با توجه به اینکه روابط سیاسی را آنها قطع کردند و روابط دوجانبهای الان وجود ندارد و سفارت و کنسولگری فعال نیستند، ما تاکید داشتیم که بتوانیم در موسم حج خدمات کنسولی به 64 هزار حاجی ارائه کنیم و در این رابطه گفتیم براساس کنوانسیونهای بینالمللی این حق ماست.
باقری ادامه داد: ما خواستار این بودیم در کنسولگری و سفارت کشوری که حافظ منافع دو کشور شده افرادی را داشته باشیم تا بتواند خدمات کنسولی و حمایتهای حقوقی به حجاج ارائه دهند. اگر فردی دستگیر شد، مفقود شد یا کشته و فوت شد، این امر نیازمند تشریفات است و این را چه کسی باید انجام دهد؟ اینها مطالبی است که دنیا از ما میپذیرد.
وی با اشاره به زشتگویی برخی روحانی نماهای سعودی در تریبونهای مساجد و نمازهای جمعه گفت: این چه معنی دارد که در برخی از تریبونها و نماز جمعههای سعودی گفته شود شیعیان نجس هستند. این اعتراض مسلمانان دنیا را به دنبال دارد.
معاون بینالملل بعثه رهبری با تاکید براینکه ما به دنبال وحدت جامعه اسلامی هستیم، اظهار داشت: ما حج را به عنوان طلیعه وحدت اسلامی میبینیم. ما اینها را هم به مسئولان سعودی گفتهایم و این جا هم به آقای گورمز گفتیم که مانع اینگونه خطابهها و نفرتپراکنی از سوی منبرداران سعودی باشند.
باقری افزود: به نظر میرسد که همه دلایل از جمله تاخیر در اعطای ویزا برای مذاکرهکنندگان، تاخیر در پذیرش درخواستهای به حق ما چون صدور ویزا در داخل کشور، استفاده از هواپیمای جمهوری اسلامی ایران، درخواست کسب خدمات کنسولی، عدم پذیرش تکریم و جبران خسارت زائران و حجاجی که در گذشته مورد بیاحترامی و خسارت واقع شدهاند همگی دال بر این است که دولت سعودی آماده پذیرش حجاج ایرانی نیست و وزارت حج عربستان به بهانههایی واهی دریافت پاسخ را موکول به نظر وزارت خارجه میکند.
وی ادامه داد: ما شدیدا اعتقاد داریم که آنها تمایلی به حضور حجاج ایرانی نداشتند. مانع حجاج ایرانی شدند و فرصتسوزی کردند. از دی ماه گذشته دنبال این کار بودیم. اما آنها پاسخدهی را به تاخیر انداختند.
معاون بینالملل بعثه رهبری با بیان اینکه این حرف سعودیها و بیانیه سفارت عربستان در آنکارا کاملا مردود است، گفت: در این بیانیه ادعا شده ایران مانع حج شده است و عربستان آمادگی داشت که حجاج ایرانی را به پذیرد، این کاملا خلاف واقعیت است. آنها با عدم پاسخگویی و عدم پذیرش مسئولیتهای حقوقی، بینالمللی و اسلامی در قبال مسلمانان و میهمانان خانه خدا صد عن سبیلالله کردهاند و حجاج ما را از زیارت بیتالله و مسجد رسولالله و ائمه معصومین محروم کردند. این خلاصه مطالبی است که در دیدار دو ساعته خود با جناب آقای گورمز مطرح کردهایم.