معصومه ابتکار در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیمای یکشنبه شب منشاء ریزگردها را خارجی عنوان کرد و شرایط ناپایدار دولت عراق، حمله تکفیری‌ها و داعش را مانع اجرایی شدن این توافقنامه‌های امضا شده دانست.
وی با اشاره به اینکه در داخل کشور، بر اساس اعتبارات و امکانات موجود اقدامات خوبی در زمینه مقابله با ریزگردها و کانون‌های آن صورت گرفته است، افزود: "احیای تالاب هور العظیم از اقدمات مهم دولت بود: پنجمین دریاچه این تالاب احیا شده و هورالعظیم دیگر کانون بحران برای خوزستان نیست."
این در حالی است که ناصر عبیات، فعال محیط زیست استان خوزستان طی تماسی با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم با اظهار شگفتی از این ادعا، احیای تالاب هورالعظیم را تکذیب کرد و ضمن ارائه تصاویری گفت: هورالعظیمی که جزو خاک ایران است به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود که هورالعظیم شمالی یا میدان آزادگان شمالی (محدوده زردرنگ در تصویر 1) با ایجاد خاکریز غربی (دایک مرزی) از تالابی که در خاک عراق است جدا می‌شود و در قسمت جنوبی و شرقی آن نیز دو خاکریز مرتفع ایجاد کرده‌اند. این سه خاکریز، در هورالعظیم شمالی گندابی شبیه به استخر ماهی به وجود آورده است.
تصویر 1: هورالظیم شمالی و جنوبی
تصویر 2: رنگ زرد محدوده تقریبی تالاب هورالعظیم را نشان می‌دهد و رنگ آبی گندابهای وزارت نفت را که از آنها به عنوان حوضچه 1 و 2 و 3 و... یاد می‌کنند. از سمت غرب با یک دایک مرتفع نفس تالاب را بریده‌اند و در شرق و جنوب این محدوده کوچک هم خاکریزهایی درست کرده‌اند تا آب به سمت شرکتهای نفتی که در منطقه خشک شده تالاب واقع شده‌اند، سرازیر نشود.
عبیات افزود: از طرفی هورالعظیم جنوبی یا میدان آزادگان جنوبی (محدوده قرمزرنگ در تصویر 1) که بیشترین وسعت کل تالاب هورالعظیم را شامل می‌شود، تقریباً به طور کامل خشک شده است و فقط فاضلاب و پسماند کشاورزی به آن وارد می‌شود. در این منطقه شرکتهای نفتی مستقر هستند و ده‌ها دکل حفاری و اکتشاف در آن مشغول به کارند که در صورت احیای تالاب باید تا کنون به زیر آب فرو رفته باشند اما متأسفانه شاهدیم که وزارت نفت در دو قسمت تالاب مشغول فعالیت و تغییر کاربری است.
تصویر 3: کانون‌های ریزگرد در تالاب هورالعظیم
وی تصاویری از تالاب هورالعظیم را در اختیار قرار داد و تصریح کرد: تنها طی اقداماتی نمایشی برای مدتی چند روزه در حوزه‌های آبریز به این تالاب از دریاچه عظیم سد کرخه آب رهاسازی کردند اما در حال حاضر دبی آب (حجم آب جابه‌جا شده از یک مقطع مشخص) در آنها به حداقل رسیده که نسبت به این تالاب بزرگ و عظیم یک قطره در دریاست به طوری که در حال حاضر کشاورزان، اقدام به بستن حوزه‌های آبریز به تالاب کرده به کشاورزی مشغولند که مصداق بارز زمین خواری به شمار می‌رود.
تصویر 4: پیشروی زمین‌های کشاورزی در تالاب هورالعظیم
ایجاد سد خاکی بر روی یکی از حوزه‌های مهم آبریز هورالعظیم شمالی
دبی بسیار کم آب، سبب سوء استفاده کشاورزان با بستن مسیر رودخانه در حاشیه هورالعظیم شده است
مهرداد بائوج لاهوتی، نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، نیز با انتقاد از رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست در برابر معضل ریزگردها می‌گوید: بخش عمده ریزگردها ناشی از کوتاهی سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیز داری در بیابان زدایی و احیای تالاب‌هاست. متأسفانه معضل بیابان زایی و خشک شدن تالاب‌ها همچنان به قوت خود باقی است.
وی ادامه می‌دهد: بی‌شک مشکلات امنیتی کشورهای همسایه که مانعی بر سر اجرای توافقنامه‌ها به شمار می‌رود به هجوم ریزگردها به کشور دامن می‌زنند اما ریزگردها تنها 20 در صد منشاء خارجی دارند و نباید تمامی تقصیرات را به گردن وضعیت سیاسی منطقه انداخت.
بائوج لاهوتی، با تأکید بر به خطر افتادن سلامت جمعیت قابل توجهی از هموطنان بر اثر هجوم ریزگردها یادآور می‌شود: مهار معضل ریزگردها به لحاظ اجرایی از وظایف معاونت و برنامه‌ریزی و سازمان جنگل‌هاست اما مهمتر از همه سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی امر حفاظت از محیط زیست باید توانایی لازم را در مجاب کردن نهادهای ذیربط و ملزم کردنشان به رعایت ملاحظات زیست محیطی داشته باشد.
به گزارش تسنیم، بحران ریزگردها در حالی نفس هموطنان را به شماره انداخته که معصومه ابتکار احیای دروغین تالاب‌هایی خشکیده که از اصلی ترین کانون‌های ایجاد ریزگردها به شمار می‌رود را از مهم‌ترین اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرده و منشائی خارجی برای معضل ریزگردها ارائه می‌دهد. منشائی خارجی که به اوضاع سیاسی خاورمیانه مربوط می‌شود و مقصر نهایی آن "داعش و تکفیری‌ها" هستند و بس.
