فضای مجازی و اینترنتی از مرزهای خانواده ها و افراد گذشته و بسیاری از خدمات امروزه دیگر در دنیای مجازی ارائه می شود اما در همین دنیای دیجیتالی، ارائه برخی از خدمات که با جان افراد سروکار دارد جایز و اخلاقی نیست.
متاسفانه با گسترش شبکه های اجتماعی و مجازی، شاهد سوء استفاده برخی از پزشکان هستیم که با ارائه ویزیت آنلاین، نسخه پیچی آنلاین هم دارند.جالب اینکه دریافت حق ویزیت هم به صورت کارت به کارت و کاملا مجازی انجام می شود که امکان نظارت بر آن را سخت‌تر می‌کند.
البته نباید کاربردهای استفاده از فضای مجازی را در ثبت نوبت دهی بیماران در کلینیک ها و بیمارستانها یا ارسال عکس های رادیولوژی و مرتبط با روند درمان نادیده گرفت اما نباید فراموش کرد در فضای دیجیتالی ارتکاب جرم به راحتی انجام می شود و در این رابطه چون پزشک و بیمار رو در رو نمی شوند علاوه بر اینکه روند درمان به خوبی طی نمی شود بلکه ممکن است تخلف های زیادی هم رخ دهد.بنابراین این نوع طبابت نگرانی‌های اخلاقی ایجاد می‌کند که نه تنها پاسخگویی پزشکان را دشوار کرده بلکه نظارت هم سخت می کند.
در حال حاضر اگر گشتی در فضای وب و اینترنت بزنیم با رشد قارچ گونه این سایتهای نوبت دهی اینترنتی و ویزیت از راه دور پزشکان مواجه می شویم.سایت هایی که با عنوان فریبنده "سامانه اینترنتی پزشکان"، "نوبت دهی آنلاین،درمان سریع" ،" با پزشک‌آنلاین به بهترین مراکز درمانی معرفی شوید" و ...خودنمایی می کنند.
از طرفی به دلیل اینکه اقبال جامعه به تازگی به سمت طب سنتی و گیاهان دارویی بیشتر شده، در چنین فضایی،حضور کارشناسان به ظاهر متخصص در طب سنتی نیز اقدام به راه اندازی ویزیت و درمان آنلاین کرده اند.
جالب اینکه اغلب این پزشکان هزینه درمان خود را هم به صورت اینترنتی دریافت می کنند و این امر پیگیری،برخورد و نظارت را هم تا حدی با مشکل مواجه می‌کند.این درحالی است که عوارض داروهایی که معتبر نیستند و ممکن است ناخالصی هایی از جمله مواد مخدر هم داشته باشند را نباید نادیده گرفت.
بر طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا، در پنج سال گذشته، ویزیت‌های پزشکان 20 درصد افزایش یافته است و به بیش از 1٫2 میلیارد ویزیت در سال رسیده است که یکی از دلایل آن را پیر شدن جمعیت این کشور می دانند و پیش بینی می‌کنند که مدت انتظار برای ویزیت‌ها در سال افزایش خواهد یافت در نتیجه گرایش به سمت ویزیت های آنلاین در چنین جامعه ای رو به افزایش خواهد بود.
در کشور ما نیز طبق اعلام سازمان نظام پزشکی کشور، جمعیت حدود 70 میلیونی دو الی سه بار در سال به پزشک مراجعه می کنند که می توان عنوان داشت 210 میلیون بار مراجعه به مطب ها صورت می گیرد.
و علاوه بر مسن شدن جامعه، از سویی تعداد متخصصان ما به گفته معاون درمان وزارت بهداشت در 8 رشته پزشکی که شامل جراحی مغز، ارتوپدی، ،زنان،بیهوشی، گوش و حلق و بینی،جراحی عمومی و رادیولوژی بسیار کم است بطوری که تعداد متخصصان کشور به اندازه یک‌دهم درخواست نیاز کشور است که باید دو تا 3 برابر شود.
بنابراین وجود تخلفات پزشکی در فضای مجازی دور از انتظار نیست.
حسین میردهقان، مدیرکل نظارت بر درمان وزارت بهداشت در این رابطه به فارس می گوید: به هیچ وجه ویزیت اینترنتی قانونی نیست. موارد سرپایی و بستری زمانی که صحبت از ویزیت و درمان می شود چند اصل مهم است.اول اینکه بیمار باید ارزیابی بشود و شخصی که این کار را انجام می دهد باید صلاحیت حرفه ای انجام ویزیت و معاینه را داشته باشد.
وی می افزاید: از کجا می دانیم که طرف مقابل ما پزشک است یا خیر. اگر هم پزشک باشد ارزیابی و معاینه فیزیکی بیمار لازم است تا بتوانند نسخه بنویسند.البته گاهی ویزیت و معاینه ای انجام می شود ولی از طریق شبکه های اجتماعی برای تکمیل اطلاعات و دریافت نظرات مشورتی استفاده می شود که از این موضوع تاحدی می توان گذر کرد.
مدیرکل نظارت بر درمان وزارت بهداشت می افزاید: مواردی از این دست داشته ایم که پیگیر کرده ایم متاسفانه فرد اصلا پزشک نبوده است و با عنوان جعلی خود را پزشک معرفی کرده بود.از مردم درخواست دارم که در دام چنین افراد سودجویی نیفتند و اگر موردی در فضای وب و شبکه های اجتماعی دیدند قطعا سیستم نظارتی و وزارت بهداشت را مطلع کنند.
وی ادامه می دهد: اگر پولی کارت به کارت و رد و بدل شود نیز مردم می توانند شکایت خود را تنظیم کنند و مبالغ آنها بازگشت داده می شود و برابر با مقررات با فرد خاطی برخورد می شود.
شهریار خاقانی مدیرکل نظارت بر تبلیغات سازمان نظام پزشکی نیز در این باره به فارس می گوید: اولین شرط برای مراجعه بیمار به پزشک احراز هویت پزشک است.ما حتی از پزشکان می خواهیم که پروانه مطب خود را روی دیوار نصب کنند تا بیماران مشاهده کنند.
وی ادامه می دهد: از بیماران هم می خواهیم به مطبی مراجعه کنند که تابلوی طبابت داشته باشد.بنابراین ویزیت اینترنتی امکان احراز هویت پزشک را از بیمار می گیرد.در بررسی یک بیماری نیز چهار مرحله مشاهده بیمار، شرح حال، لمس و دخل باید رعایت شوند.
مدیرکل نظارت بر تبلیغات سازمان نظام پزشکی می گوید: با شرح حال اینترنتی نمی توان به تشخیص رسید.حتی برای اینگونه خدمات،تعرفه ای هم وجود ندارد.معاینه تلفنی هم که وجود دارد باز کمکی به پزشک و بیمار نمی کند و این روش ها به معنی طبابت نیست.
