در هفته بیستم بارداری رشد اندام‌های جنین تکمیل شده است و می‌تواند دست و پایش را به‌راحتی حرکت دهد. علاوه بر این، به این علت که بیشتر اندام‌های او تا این هفته شکل گرفته است بیشتر ضربه می‌زند.
در هفته بیستم بارداری اگر خیلی کنجکاو باشید که کودکتان را ببینید، در سونوگرافی این حس کنجکاوی‌تان برطرف می‌شود. دیگر دختر یا پسر بودن جنین در سونوگرافی نیز کاملا قابل مشاهده است.
در هفته بیستم بارداری، جنین به طور چشمگیری تکان می‌خورد و از آنجا که دست و پاهایش دیگر بزرگ شده‌اند و در تناسب هستند ضربه‌هایش کمی شدیدتر و محکم‌تر می‌شود.
در این هفته او به اندازه یک طالبی کوچک است
در این زمان شما شاهد رشد جفت و افزایش وزن فرزندتان هستید. اگر بخواهیم اندازه او را برای شما شبیه‌سازی کنیم، باید بگوییم او به اندازه یک طالبی کوچک شده است و کم‌کم وزن جنین بیشتر و چشمگیرتر و شکم شما گردتر و بزرگ‌تر می‌شود.
طول بدن او از سر تا پا حدود 22 تا 30 سانتی‌متر است. تقریبا اندازه تمام اندام‌های بدن او متناسب است و دست و پاهایش کاملا متناسب با سر و سایر اعضای بدنش حرکت می‌کنند. وزن او حدود 120 تا 200 گرم یا کمی بیشتر است اما خوشبختانه جنین تان مهم‌ترین و بحرانی‌ترین مراحل رشد خود را پشت سر گذاشته است.
در هفته بیستم لگدهای جنین بلندتر می‌شود
با بزرگ‌تر شدن و تکمیل شدن بیشتر اندام‌های او، در این هفته از ظاهر شما کاملا مشخص است که مهمانی در شکم دارید. البته با بزرگ‌تر شدن و گردتر شدن شکمتان خوشحالی‌هایتان هم چندبرابر و روزشماری‌هایتان برای دیدن او بیشتر می‌شود.
در این هفته لگد زدن‌های او چندین برابر می‌شود. به احتمال زیاد پاهای او مراحل رشد خود را پشت سر گذاشته و تقریبا به اندازه نهایی و کاملا متناسب با اندام‌های دیگر رسیده است. به علت بلند شدن پاها و تکمیل رشد او ممکن است لگدهایش بلندترو دردناک تر باشد و بیشتر دوست داشته باشد که خود را تکان دهد.
هفته بیستم بارداری چه علائمی دارد؟
در این هفته وزن شما در مقایسه با گذشته تغییرات چشمگیری می‌کند و از این هفته به بعد شکمتان روز به روز بزرگ‌تر و برجسته‌تر می‌شود. مهم‌ترین علائم این هفته افزایش اشتها، حرکت‌های شدید جنین، قوی‌تر شدن مو و ناخن، سوء هاضمه، سوزش سر دل، تورم پا و انگشتان و بزرگ شدن شکم است.
در هفته بیستم ممکن است رگ‌های واریسی در بدنتان بیش از پیش خود را نشان دهند و هنگام خواب و استراحت به خصوص شب‌ها دچار گرفتگی عضلات پا شوید. در بیشتر روزهای این هفته ممکن است احساس سرگیجه و خستگی کنید که امری طبیعی است. علاوه بر این، به علت کشیده و بزرگ شدن ماهیچه‌ها و اندام‌هایتان ممکن است دچار رگ‌های واریسی و اسکارهایی بر روی سطح پوست بدنتان شوید.
چه اتفاق‌های جالبی در این هفته برای جنین رخ می دهد؟
در این هفته وضعیت جنین نیز مانند شما تغییر می‌کند، دست‌ها و پاهایش متناسب‌تر و بیشتر شبیه بچه انسان می‌شود و اتفاق‌های جالب زیر در بدنش رخ می‌دهد:
مغز: مغزش سریع‌تر در این هفته رشد می‌کند.
استخوان‌ها: غضروف‌ها کم کم به استخوان تبدیل می‌شوند و سلول‌های خونی شروع به شکل‌گیری و تکمیل شدن می‌کنند.
سر: ابروهایش که در هفته‌های پیش مشخص شده بود پررنگ‌تر می‌شود و همچنان کرک‌های جنینی بر روی سرش وجود دارد.
لگن: اندام‌های تولید مثل در جنین‌های مونث و مذکر شروع به تکمیل شدن می‌کند.
در هفته بیستم چه تغییرات هورمونی را تجربه خواهید کرد؟
در این دوره هورمون‌های متفاوت و متنوعی در سراسر بدن شما به گردش درمی‌آیند تا چرخه بارداری شما را حفظ و کامل کنند. در طول 9 ماهه بارداری تحولات و نوسانات هورمونی زیادی را تجربه می‌کنید. از زمانه لانه‌گزینی جفت نر، بدنتان شروع به ترشح هورمون‌های متفاوتی می‌کند و تا زمان تولد جنین ترشح این هورمون‌ها ادامه دارد.
مهم‌ترین این هورمون‌ها از این قرارند:
هورمون استروژن در دوران بارداری در بدن شما تولید می‌شود تا سطح هورمون پروژسترون و HCG را تنظیم کند.هورمون پروژسترون وظایف زیادی را در بدن انجام می‌دهد. این هورمون عملکرد جفت را حفظ می‌کند و انقباضات رحمی را کنترل می‌کند. علاوه بر این، این هورمون موجب تحریک رشد بافت‌های سینه می‌شود.
هورمونHCGبرای سلامتی بارداری شما ضروری است زیرا تغذیه جنین و جسم زرد را فراهم می‌کند.این هورمون سطح لازم و کافی هورمون پروژسترون را تنظیم و حفظ می‌کند. معمولا تمام تست‌های بارداری میزان این هورمون را اندازه می‌گیرند تا مشکلی مادر و جنین را تهدید نکند.
چه آزمایش‌هایی را باید تا هفته بیستم انجام داد؟
اگرچه شما همچنان در هفته‌های میانی دوران بارداری قرار دارید اما باید همه جوانب را در نظر بگیرید و آزمایش‌ها و تست‌های لازم این دوران را تحت نظر پزشکتان سپری کنید تا از این طریق بارداری بی‌تنش، سالم و در عین حال موفق داشته باشید، از این هفته به بعد ملاقات های شما با پزشکتان بیشتر می شود.
در این هفته مهم است که با پزشکتان مشورت کنید و از اینکه آزمایش‌های ژنتیک و غربالگری با توجه به شرایط شما لازم است یا خیر اطمینان حاصل کنید. برخی غربالگری‌ها را باید در هفته بیستم بارداری انجام داد تا از مشکلات و شرایط پزشکی خاص از جمله سندروم داون، تریزومی 18 و اسپینا بیفیدا جلوگیری شود.
این غربالگری‌ها از این قرارند:
از هفته 10 تا 13 و همچنین در هفته 15 تا 20 غربالگری آزمایش خون مادر برای بررسی 6 پروتئین موجود در گردش خون او انجام می‌شود. این آزمایش می‌تواند 92 درصد از بارداری‌هایی را که در آن جنین مبتلا به سندروم داون است مشخص کند.
غربالگری دوم نیز مانند غربالگری قبل می‌تواند 88 درصد از بارداری‌هایی را که در آن جنین مبتلا به سندروم داون است تشخیص دهد. معمولا این غربالگری زمانی تجویز می‌شود که بنا به دلایلی نمی‌توان سونوگرافی را انجام داد.
غربالگری سوم در هفته 15 تا 20 انجام می‌شود و جریان خون مادر را برای بررسی 4 پروتئین موجود در خون جنین بررسی می‌کند. این غربالگری می‌تواند تا 79 درصد از بارداری‌های سندروم داون را تشخیص دهد و معمولا زمانی پیشنهاد می‌شود که خانم‌ها غربالگری‌های قبل را انجام نداده باشند یا در برخی شرایط برای تکمیل آن‌ها انجام می‌شود.
بین هفته‌های 17 تا 20 بارداری، سونوگرافی سطح اول تکمیل می‌شود تا سلامتی نوزاد را از همه جهات برزسی کند و هرگونه نقصی را تشخیص دهد. اگر هرگونه حالت غیرعادی در این اسکن‌ها نشان داده شود، سونوگرافی سطح 2 انجام می‌شود.
مراقبت‌های مهم هفته بیستم بارداری
در این هفته برخی از خانم‌ها ممکن است دردهایی را به علت رشد جنین و باز کردن جا در برخی نقاط شکم و لگن خود تجربه کنند. این دردها ممکن است ناگهانی و شدید باشد. اگر این دردها قابل تحمل نبود در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
در این دوران سعی کنید روزانه فعالیت‌های بدنی و ذهنی همچون یوگا، پیاده‌روی و شنا را با تایید پزشک خود انجام دهید. راجع به برنامه غذایی که از آن پیروی می‌کنید و ورزش‌ها و فعالیت‌هایی که دوست دارید انجام دهید با پزشکتان مشورت کنید و اطمینان حاصل کنید که هیچ گونه ضرری شما و جنینتان را تهدید نکند. شنا برای محکم کردن عضلات شکم و لگن ورزش خوبی است اما از شیرجه زدن و شنا در عمق جدا خودداری کنید.
بارداری خطر ابتلا به عفونت‌های دستگاه ادراری را در هفته 6 تا 24 بارداری افزایش می‌دهد، بنابراین اگر در هفته بیستم بارداری یا بعد از آن علائمی را مشاهده کردید که مشکوک به عفونت دستگاه ادراری بود برای درمان سریع‌تر به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر در این دوران با هر مورد عجیب یا دردهای بیش از حد مواجه شدید آن را حتما با پزشکتان در میان بگذارید. علائمی همچون خونریزی، احساس ضعف یا سرگیجه شدید، افت شدید فشار خون، درد شدید شانه یا لگن و گرفتگی شدید عضلات به خصوص لگن ممکن است نشان از بارداری خارج از رحم یا سقط جنین باشد، پس این موارد را جدی بگیرید و در صورت مشاهده آن فورا به پزشک مراجعه کنید.
مراقبت‌های تغذیه‌ای در هفته بیستم
در این هفته ممکن است ویارهای شدیدی به شما دست دهد. ممکن است ویار بستنی یا ترشیجات داشته باشید اما یادتان باشد در خوردن این مواد زیاده‌روی نکنید و تا حدی آن ها را مصرف کنید که ویارتان را رفع کند.
یادتان باشد از رژیم غذایی متعادل و سالم در عین حال مغذی پیروی کنید. ویار بخش عادی از بارداری است اما در برخی از زنان غیرطبیعی است و شاید به علت کمبود ویتامین و مواد معدنی به وجود آید.
هنگام آشپزی سعی کنید مواد غذایی حاوی گوشت را به خوبی بپزید زیرا گوشتی که خوب پخته نشده باشد ممکن است موجب عفونت‌هایی در بدن شما شود که به جنینتان آسیب می‌رساند.
علاوه بر این، از مصرف موادی همچون شیرین‌کننده‌های مصنوعی، نوشابه‌ها، شیر غیرپاستوریزه و غذاهای بسیار چرب دوری کنید.
در این دوران شما علاوه بر مراقبت از خود وظیفه مراقبت از موجودی بسیار کوچک و آسیب‌پذیر را بر عهده دارید بنابراین به تغذیه خود باید بیش از پیش اهمیت دهید. استعمال دخانیات در این دوران به شدت خطرناک است و عواقب جبران‌ناپذیری دارد. علاوه بر این، مصرف برخی داروها در این دوران منع می‌شود بنابراین هرگونه دارویی که می‌خواهید مصرف کنید باید تحت نظر پزشکتان انجام شود.
با آنکه در دوران بارداری مصرف ماهی بلامانع است اما توصیه می‌شود که از مصرف بالای آن در این مدت جلوگیری کنید. به طور کلی بهتر است به یک مشاور تغذیه مراجعه کنید. مصرف کافئین بلامانع است اما مصرف آن را به کمتر از 300 ملی‌گرم در روز برسانید.
