چهارشنبه سوری یکی از مراسم دیرین و باستانی ایران زمین محسوب می شود که پس از گذشت سالیان بسیار،با شکل و ماهیت اصیل خود فاصله بسیاری گرفته است.
اگر در گذشته،این مراسم جنبه آداب و سنت اصیل ایرانی داشت اما در سالیان و دهه های اخیر از اصل خود فاصله گرفته و بیشتر به مراسم مخاطره آفرین،حادثه ساز و بعضا اندوه بار تبدیل شده و به واقع معنا و فلسفه این آیین تاریخی به انفجار و صداهای مهیب آزاردهنده ، مبدل شده است.
با نگاهی اجمالی و گذرا به حوادث سالیان گذشته در می یابیم که عمده افراد حادثه دیده در این مراسم در طیف سنی نوجوان و جوان می گنجند.
همواره در شب چهارشنبه سوری آتش نشانی مناطق متعددکشور ساعاتی پرکار و نفسگیر را پشت سر می گذارد.
یکی از راهکارهایی که دستگاه های ذیربط همچون آتش نشانی برای آگاه سازی جوانان و نوجوانان به آن مبادرت می ورزند،مشمول همکاری و تعامل با آموزش و پرورش از طریق چاپ بروشور،پخش برنامه های آموزشی و... می شود.
طبق اخبار و آمار منتشر شده،میزان حوادث سه شنبه آخر سال در مقایسه با سنوات گذشته با کاهش همراه بوده است.
سردار محسن خانچرلی،فرماندهی انتظامی غرب استان تهران با اشاره به مطلب فوق عنوان می کند:با وجود کاهش و افت میزان حوادث و سوانح،اما بازهم هر ساله شاهد مواردی هستیم که به تبع برخی جوانان و نوجوانان را با آسیب هایی مواجه می کند و این موضوع بسیار تاسف آور و اندوه بار است.
**مصدومان و قربانیان چهارشنبه سوری سال گذشته
به گفته رئیس گروه پیشگیری از حوادث معاونت بهداشت وزارت بهداشت،تعداد 2502 بیمار در فاصله 15 اسفند ماه 93 تا 15 فروردین ماه 94 دچار آسیب ناشی از مواد محترقه شده‌اند. بیشترین موارد ثبت شده از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، آذربایجان غربی و ایران گزارش شده است که نزدیک به 36 درصد از کل موارد گزارش شده در سال 1393 را شامل می‌شود.
وی افزود: 1985 نفر (79.3 درصد) از کل مصدومین گزارش شده، مذکر و بقیه مونث بودند.
مغیثی اظهار داشت: از نظرعضو آسیب دیده، دست (36.3 درصد)، چشم ( 23.5 درصد) و پا (7.3 درصد) به ترتیب بیشترین فراوانی آسیب را به خود اختصاص داده است. از نظر نتیجه حادثه 79.9 درصد موارد بهبود یافته‌اند. تعداد 30 مورد معلول و 10 مورد فوت گزارش شده است.
** اصول پیشگیری و ایمنی
با رعایت نکات ایمنی به شرح ذیل می توان تا حدود بسیاری از بروز آسیب های احتمالی حوادث چهارشنبه آخر سال پیشگیری کرد.
-در دسترس قرار دادن کپسول اطفا حریق یا آب برای استفاده از آن در مواقع ضروری
-پرهیز از آتش بازی در پشت بام یا بالکن خانه
-دور ساختن مواد آتش زا در محدوده هایی که احتمال حریق و انتشار آتش وجود دارد
-حتی المقدور تلاش شود جز در مواقع ضروری از حرکت در معابر عمومی و خروج از منزل جلو گیری شود
-مهیا ساختن بستری سرگرم کننده برای نوجوانان و کودان در منزل
-تشدید مراقبت از فرزندان خردسال برای پیشگیری از حوادث احتمالی
**ماده محترقه ایمن نداریم
بعضا شنیده می شود که در هیاهوی تبلیغات،برخی عنوان می کنند که فلان ماده محترقه یا انفجاری،ایمن و استاندارد است اما به اعتقاد برخی کارشناسان،این موضوع جندان صحت ندارد و هر ماده آتش زا و محترقه ای در صورت قرار گرفتن در شرایط خاص می تواند ایجاد حادثه کند.
پیرو اظهار نظر کارشناسان،این موضوع که هیچ کبریت بی خطری وجود ندارد دور از ذهن نیست و به واقع برای کار با مجازترین و ایمن ترین مواد قابل اشتغال نیز باید همه نکات ایمنی رعایت شود.
**فرهنگ سازی
در کنار اقدامات کوتاه مدت،آگاه سازی مستمر برای روشن ساختن کودکان و نوجوانان نسبت به احتمال بروز و وقوع حوادث هولناک از مولفه های حائز اهمیت در کاهش هر چه بیشتر خطرات و صدمات چهارشنبه سوری پایان سال به شمار می رود.
اگرچه چنین اقداماتی با مشارکت آتش نشانی و آموزش و پرورش پیگیری و عملیاتی می شود اما در این میان نباید از نقش سازنده خانواده غافل شد که یقینا مجموعه ای از عوامل فوق به همراه افزایش هر چه بیشتر برنامه های تولیدی و مستند با موضوعیت به تصویر کشیدن قربانیان حوادث سالیان گذشته از سوی رسانه های تصویری، در مهار و کنترل حداکثری این سنت دیرینه،اما به انحراف کشیده شده مطلوب اثر خواهد بود.
