بلومبرگ طی گزارشی نوشت: بابک زنجانی دقیقا می داند پول جانش چقدر است: 2.2 میلیارد دلار. این همان رقمی است که این تاجر ورشکسته ایرانی باید به حساب دولت بازپرداخت کند تا شانس رهایی از اعدام را داشته باشد.
وی روز 6 مارس به همراه دو تن دیگر به دلیل اختلاس از شرکت ملی نفت ایران در دوران تحریم ها به اعدام محکوم شد. به گفته وکیل زنجانی، او از اولین باری که در دسامبر 2013 به دنبال تغییر دولت بازداشت شده، به دنبال بازگرداندن این پول بوده است.
زهره رضایی، یکی از اعضای تیم حقوقی ای که در حال آماده گردن لایحه فرجام خواهی زنجانی است هفته گذشته گفت: «این پرونده در ابتدا یک موضوع ساده درباره بازپرداخت بدهی ها بود... اما بعدا به این مسئله سیاسی بزرگ تبدیل شد.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران گفته، برای احیای اقتصاد و جذب سرمایه گذاری خارجی وی باید فساد را ریشه کن کند. وی اضافه کرده، باید به این سوال که چه کسی به زنجانی کمک کرده و این پول به کجا فرستاده شده همچنان پاسخ داده شود.
زنجانی که اکنون در چهارمین دهه از عمر خود قرار دارد، به سمبل طبقه جدیدی از افراد متمول تبدیل شده که متهم به استفاده از توانایی خود برای دور زدن محدودیت های تجاری و کسب ثروت در سال های پایانی ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد است.
بخاری، استاد دانشگاه واشنگتن و متخصص امور خاورمیانه در دانشگاه اوتاوا می گوید: «زنجانی یک مهره سوخته است... وی از این جهت برای روحانی مفید است که روحانی با استفاده از وی می خواهد بگوید بین آنچه در دوران احمدی نژاد و دوران وی دارد اتفاق می افتد تفاوت وجود دارد.»
زنجانی متهم شده که 2.7 میلیارد دلار پول نفت دولت ایران را از طریق شعبه های اولین بانک سرمایه گذاری اش در تاجیکستان و مالزی اختلاس کرده است.
تاکنون مقامات ایرانی بین 600 تا 700 میلیون دلار از دارایی های زنجانی را توقیف کرده اند. به گفته رضایی، دارایی مادر وی و 2 خواهرش نیز مصادره شده و آنها ممنوع الخروج شده اند. وی افزود، رقم بدهی زنجانی در حال حاضر 1.967 میلیارد یورو (2.2 میلیارد دلار) است.
زنجانی اتهام اختلاس و کلاهبرداری را رد می کند. رضایی گفت زنجانی به دولت کمک کرده بزرگترین منبع درآمد ملی اش را بفروشد و کانالهای بانکی برای نهادهای تحت تحریم ایجاد نماید. در حالی که وی در تهران داشت به اعدام محکوم می شد، یک تانکر اسپانیایی مشغول تخلیه اولین محموله نفت ایران در اروپا از سال 2012 تاکنون بود.
جالب اینجاست که اگر تحریم ها موجب ثروتمند شدن زنجانی شده، میراث تحریم ها اکنون ممکن است به قیمت زندگی وی تمام شود.
تراکنش های مالی انجام شده توسط زنجانی پیچیده هستند. رضایی که نمایندگی اولین بانک سرمایه گذاری اسلامی در کوالالامپور را نیز بر عهده دارد گفت، دارایی های وی عملا از استفاده از سیستم بانکی بین المللی محروم بودند و وی جایی برای انتقال پول خود نداشت.
وی افزود، وزارت نفت ماه گذشته تنها یک شماره حساب ارائه داد تا زنجانی پول را به آن واریز نماید. اما بانک اروپایی ای که این حساب در آن قرار دارد از دریافت پول خودداری می کند.
«وی از هنگام بازداشت شدن در بیش از دو سال قبل با این مشکل مواجه است و دارد به سختی تلاش می کند تا برای انتقال این پول با مقامات همکاری کند.»
مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری ایران گفته، تنها زمانی که پول منتقل شود می توان گفت که زنجانی همکاری کرده است.