این روزها تاسیس یک داروخانه به اصطلاح آموزشی در خیابان کسری کرج نه تنها باعث تعجب و اعتراض داروخانه داران کرج شده است بلکه عده‌ای نیز معتقدند که این داروخانه به دنبال انحصار طلبی است و می‌خواهد مانع توزیع داروهای خاص در داروخانه‌هایی غیر از داروخانه تازه تأسیس شود.
اما در مقابل جلال غفارزاده، معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز این موضوع را قویاً تکذیب می‌کند و می‌گوید که داروخانه‌های دیگر نیز می‌توانند این داروها را تهیه کنند.
شایعات در مورد این داروخانه زیاد است و حتی می‌گویند که سازمان غذا و دارو مخالف تأسیس این داروخانه بوده و با آن مخالفت کرده است اما غفارزاده در این ارتباط نیز می‌گوید که کمیسیون ماده 20 سازمان غذا و دارو مجوز لازم برای این داروخانه را صادر کرده است.
آغاز ماجرای داروخانه دولتی غیر قانونی
حدود یک ماهی می‌شود که داروخانه شهید مدنی در کرج راه اندازی شده است. داروخانه‌ای که زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی البرز قرار است فعالیت کند و به گفته معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز تبدیل شود به «داروخانه 13 آبان» البرز. این داروخانه تأمین کننده اصلی داروی 10 داروخانه بیمارستانی این دانشگاه خواهد بود و این داروخانه‌ها منبعد نمی‌توانند از منبعی غیر از داروخانه شهید مدنی داروهای خود را تأمین کنند، اقدامی که به گفته منتقدان و تعدادی از داروسازان البرزی به انحصار گرایی ختم می‌شود.
غفارزاده در مورد علت تأسیس این داروخانه، گفت: ما در گذشته درخواست تأسیس این داروخانه را به سازمان غذا و دارو دادیم که درخواستمان رد شد اما چند وقت پیش در نامه‌ای دلایل خود را به سازمان غذا و دارو توزیع دادیم که اینبار با تأسیس داروخانه شهید مدنی موافقت کردند.
وی در مورد محتوای این نامه گفت: در این نامه مشکلات دسترسی مردم به برخی داروهای خاص یا بطور مثال شیر خشک و ... را مطرح کردیم و مشکلات مردم در تأمین اقلام دارویی را شرح دادیم. ذکر کردیم که داروخانه هلال احمر به عنوان تنها توزیع کننده داروهای خاص نمی‌تواند جوابگوی نیاز مردم باشد و نیاز است که داروخانه مرجعی تأسیس شود که در نهایت با تأسیس این داروخانه موافقت شد.
مطابق اسنادی که در اختیار خبرنگار فارس قرار گرفته است، در نامه‌ای به شماره665/149916 مورخ94/11/22 کمیسیون ماده 20 سازمان غذا و دارو به دانشگاه علوم پزشکی البرز اعلام می‌کند که «موافقت می‌کنیم طبق تبصره 1 ماده 7 ضوابط تأسیس و اداره داروخانه، داروخانه دولتی موجود دانشگاه به داروخانه آموزشی تبدیل شود.»
بعد از این اعلام موافقت بجای تبدیل داروخانه بیمارستانی در نزدیکی بیمارستان یا در محوطه بیمارستان، در چندین خیابان آن طرفتر داروخانه‌ای تأسیس می‌شود که این اقدام با اعتراض انجمن داروسازان همراه می‌گردد. اعتراض داروسازان در کمیسیون ماده 20 مطرح می‌شود و این کمیسیون در نامه‌ای به شماره 665168065 مورخ94/11/26 با امضای عبدالهی معاون سازمان غذا و دارو، دستور توقف فعالیت‌های این داروخانه را صادر می‌کند.
در این نامه آمده: «طبق گزارشات واصله و تصویر نامه انجمن داروسازان استان البرز داروخانه آموزشی دانشکده داروسازی در محلی غیر از محل داروخانه دولتی راه اندازی شده است که این امر مغایر با رای کمیسیون قانونی ماده 20 مرکز (موضوع نامه شماره 149916/665) می‌باشد. لذا مقرر گردد از هرگونه عملیات اجرایی داروخانه در محل مورد نظر ممانعت به عمل آمده و نتیجه در اسرع وقت اعلام گردد.»
با توجه به نامه‌های ذکر شده مشخص می‌شود که این داروخانه هم اکنون اجازه فعالیت ندارد و اظهارات معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز قابل تشکیک است.
آغاز ماجرای انحصار گرایی
با تأسیس این داروخانه نامه‌هایی خطاب به مدیران بیمارستان‌های تابع دانشگاه علوم پزشکی البرز و شرکت‌های توزیع دارو نوشته شد که آغاز جنجال انحصارگرایی را رقم زد. در این نامه‌ها عنوان شده که شرکت‌های پخش دارویی منبعد باید داروهای خاص را صرفا در داروخانه شهید مدنی توزیع کنند.
در متن این نامه آمده است: « احتراماً با توجه به راه‌اندازی داروخانه شهید مدنی دانشکده داروسازی این دانشگاه واقع در جهانشهر-خیابان کسری نبش کوچه غزال و با عنایت به تصمیمان متخذه مقتضی است دستور فرمایید منبعد توزیع داروهای خاص و شیمی درمانی که در حال حاضر در اختیار داروخانه هلال احمر کرج، درخش و ستاره قرار دارد، صرفاً در این داروخانه صورت پذیرد.» نامه‌ای که با امضای جلال غفارزاده برای مدیر عاملان همه شرکت‌های توزیع کننده داروهای خاص ارسال شده است.
بعد از ارسال این نامه بود که دو تن از مدیرعاملان شرکت‌های توزیع کننده داروهای خاص با رئیس داروخانه هلال احمر کرج تماس می‌گیرند و اعلام می‌کنند که طبق این نامه نمی‌توانند از این پس به داروخانه هلال احمر کرج داروهای خاص بفروشند.
در این ارتباط محمود باغبان، رئیس داروخانه هلال احمر کرج به خبرنگار فارس در پاسخ به این سوال که آیا شما بعد از این نامه خرید داروهای خاص داشته‌اید یا خیر؟ گفت: ما بعد از این نامه خرید کرده‌ایم.
وی با اشاره به تماس مدیرعاملان دو شرکت توزیع کننده داروهای خاص گفت: آنها مدتی بعد تماس گرفتند و گفتند در جلسه‌ای به غفارزاده گفته‌اند که روند اتخاذ شده بیماران به مشکل می‌خورند و در نهایت معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز موافقت کرده تا پایان سال توزیع مانند روال قبل صورت بگیرد.
باغبان اما از محتوای نامه اظهار بی اطلاعی کرد و گفت: چیزی به دست من نرسیده و من این نامه را از نزدیک ندیده‌ام.
غفارزاده اما در مورد این انحصار طلبی می‌گوید: اصلا این موضوع مطرح نیست و ما شرکت ها و داروخانه‌ها را از کاری منع نکرده‌ایم و داروخانه‌ها می توانند داروهای خاص تهیه کنند.
وی در مورد علت چنین دستوری به شرکت‌های توزیع داروهای خاص گفت: جمعیت 3 میلیون نفری البرز در تهیه داروهای خاص با مشکل روبرو بودند و نمی‌توانستند تمام اقلام مورد نیاز خود را در داروخانه هلال احمر تأمین کنند به همین جهت تصمیم گرفتیم که ما نیز در داروخانه خودمان تأمین کننده این داروها باشیم.
اما در این ارتباط رئیس داروخانه هلال احمر می‌گوید که هیچ مورد نارضایتی از ارباب رجوعان گزارش نشده و همه اقلام دارویی و مورد نیاز در این داروخانه موجود است.
موضوعی که منتقدان به آن اشاره می‌کنند گردش مالی این داروهای خاص است و معتقدند که دانشگاه به فکر فروش و سود خود است که معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز در این ارتباط می‌گوید: ما به دنبال رضایت و رفاه حال مردم و بخصوص نیازمندان هستیم و در حالیکه داروخانه هلال احمر داروها را با برگه حمایتی به نیازمندان با قیمت فروش می‌فروشد، ما این داروها را به قیمت خرید محاسبه می‌کنیم.
نارضایتی بیمارستان‌ها از داروخانه‌های بیمارستانی دولتی
در این میان دانشگاه علوم پزشکی البرز دست به اقدامی عجیبی هم زد و در نامه‌ای به روسای بیمارستان‌های خود اعلام کرد که باید با پیمانکارانی که داروخانه‌های بیمارستانی را در اختیار دارند، تسویه حساب کرده و منبعد این داروخانه‌ها توسط خود دانشگاه و بیمارستان اداره شود.
در نامه شماره 2627499 به تاریخ94/5/17 آمده است: «به پیوست نامه شماره 2624179 مورخ 94/5/12 ریاست محترم دانشکده داروسازی در خصوص اداره منسجم داروخانه‌های مراکز تابعه دانشگاه ارسال می‌گردد. دستور فرمایید ترتیبی اتخاذ گردد تا مطابق برنامه زمانبندی اعلام شده از طرف دانشکده داروسازی و بند 5 ماده 7 قرارداد داروخانه‌ها نسبت به فسخ قرارداد داروخانه و مراحل واگذاری به دانشکده داروسازی اقدام گردد.»
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز در توضیح این نامه می‌گوید: این اقدام مسبوق به سابقه است و محدود به دانشگاه علوم پزشکی البرز نمی‌شود و در سایر دانشگاه‌ها نیز به عنوان یک رویکرد از سوی وزارت بهداشت اجرا می‌شود. ما به این دلیل این اقدام را کردیم چون به دنبال فروش بالا و پرفروشی بر خلاف پیمانکار نیستیم و مصرف منطقی را دنبال می‌کنیم. بخش خصوصی از آنجاییکه در مزایده شرکت می‌کند هم به دنبال سود است و هم تأمین هزینه‌های خود.
در حالیکه غفارزاده از افزایش کیفیت خدمات داروخانه‌های بیمارستانی بعد از فسخ قرارداد با پیمانکاران می‌گوید، نامه رئیس بیمارستان «...» به مدیر شبکه بهداشت و درمان «...» خلاف این اظهارات را نشان می دهد.
در بخشی از نامه رئیس بیمارستان «...» از جمله بیمارستان‌هایی که داروخانه‌اش به بخش دولتی واگذار شده، آمده است: «پس از تحویل داروخانه بیمارستان به دانشکده داروسازی با مشکلاتی از قبیل 1. عدم ارائه درخواست خرید تجهیزات و ملزومات پزشکی به واحد ناظر پزشکی 2. حواله‌های دارو و تجهیزات وارده به انبار دارو از شرکتی به نام «م.ط.آ» قابل بررسی و تطبیق با سایت اداره کل تجهیزات پزشکی نمی‌باشد 3.برخی تجهیزات و ملزومات پزشکی از کیفیت مناسب برخوردار نبوده»
در نامه دیگر این بیمارستان حتی عنوان شده است که مسئول فنی فقط در ساعات 8 الی 20 در داروخانه حضور دارد و حضوری 24 ساعته ندارد. ضمن اینکه عدم ارائه فاکتور مخصوص اقلام مصرفی خریداری شده به بیمارستان و ناظر و عدم امکان نظارت بر آنها از دیگر مشکلاتی است که این بیمارستان با آن روبرو شده است.
پشت پرده شرکت «م.ط.آ» چیست؟
بدنبال اجرای طرح تحول، وزارت بهداشت برای جلوگیری از رانت خواری و انحصار گرایی اقدام به معرفی شرکت‌هایی نمود که هر کدام از این شرکت‌ها امکان فروش یا واردات 4 تا 8 قلم کالا را داشتند و عملا دانشگاه‌ها برای تامین محصولات خود با شرکت‌های بی‌شماری مواجه بودند که رقابت آنها هم کیفیت را تضمین می‌کند و هم قیمت مناسب را.
اما دانشگاه علوم پزشکی البرز در اقدامی عجیب با این شرکت‌های تجهیز وارد معامله نمی‌شود و یک شرکت واسط بنام «م.ط.آ» که در لیست وزارت بهداشت به عنوان وارد کننده تجهیزات مصرفی قلبی معرفی و مجاز شناخته شده است خریدهای دانشگاه را انجام می دهد.
در این میان برخی از خریداران از این شرکت‌ها معتقدند که این شرکت بجای پورسانت 10 درصدی بدلیل انحصاری بودن در مواقعی پورسانت 25 درصدی از آنها طلب می‌کند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز اما این موضوع را رد می‌کند و می‌گوید که از زمان حضور نزدیک به ماه وی در معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز، این اتفاق رخ نداده است و خرید‌ها از شرکت‌های مختلفی که در سایت اداره کل تجهیزات پزشکی موجود و مورد تأیید هستند انجام می‌شود.
وی قویاً پورسانت‌های 25 درصدی گرفته شده از سوی این شرکت را رد کرد و گفت: ما بر اساس کیفیت و مساعدت قیمت از شرکت‌های مختلف خرید می‌کنیم و دستوری جهت خرید صرفاً از این شرکت صادر نشده است.
در این خصوص فاکتور‌هایی که نشان می‌دهد این شرکت مبادرت به فروش تجهیزاتی کرده که مجاز به فروش نبوده است را در زیر مشاهده می‌کنید.
توصیه آقای رئیس برای معاونت
غفارزاده که معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی البرز را عهده دار بوده در خصوص علت حضورش در معاونت غذا و دارو دانشگاه می‌گوید: در واقع رئیس دانشگاه قصد داشت که شخص دیگری را به عنوان معاون غذا و دارو انتخاب کند اما در نهایت با توصیه رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو من را به سمت معاونت غذا و دارو منصوب کرد. در واقع رئیس غذا و دارو یک نیروی خوب معاون درمان را از چنگ آنها درآورد.
