شهیندخت مولاوردی معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در همایش ملی اعتدال، زنان و توسعه که هماکنون با حضور رئیس جمهور در سالن اجلاس سران در حال برگزاری است، گفت: گفتمان اعتدال برای اولین بار در فرایند رقابت انتخاباتی یازدهمین دوره ریاست جمهوری سال 92 به زبانها افتاد و در پاسخ به افراطیگریها، تندرویها، قانون گریزیها و بد اخلاقیهای سیاسی سالیان گذشته به سرعت مورد اقبال اکثریت جامعه قرار گرفت.
وی ادامه داد: پیام انتخابات 24 خرداد 92 بازگشت اداره کشور به مدار عقلانیت، خرد جمعی، اعتدال و تدبیر بود که با انتخاب اصلح از میان اندیشهها و نظرات مختلف و انعطاف به خرج دادن در این زمینه و پرهیز از تعصب و جزمیت بخشیدن به یک اندیشه خاص محقق میشود. گفتمان اعتدال به این معنا است که دولت اعتدالگرا با شناسایی درست مسأله و در نظر گرفتن راهحلهای مختلف و با مشورت و استفاده از تمامی ظرفیتهای موجود بهترین و ممکنترین راهحل را براساس مصالح و منافع ملی انتخاب و بعد با کاربست آن، کارآمدی خود را به اثبات رسانده و به نمایش میگذارد که این همان روی دیگر سکه اعتدالگرایی است که با عقلانیت بین آرمانها و واقعیت توازن برقرار میکند.
معاون رئیس جمهور افزود: در این مفهوم مهمترین چالش گفتمان اعتدال این است که به کلیگویی در نظر، مصلحتگرایی و کنار گذاشتن الزامات و برنامههای مشخص در عمل گرفتار شود چون دارای مبانی نظری منقح و دارای مرزبندی از پیش تعیین شدهای نیست و چه بسا در عمل از استلزامات گفتمانی خود خارج شود.
مولاوردی افزود: با این نگاه عدم شکلگیری کامل صورتبندی گفتمان اعتدالی و نخبهگرایی افراطی از جمله چالشهایی است که میتواند به ابهامات و تناقضات دامن زده و نهایت دوری از توده مردم را نتیجه دهد. برگزاری اولین همایش ملی اعتدال در آبان 93 با مشارکت گسترده صاحبنظران و پژوهشگران زمینه مناسبی را برای ماهیتشناسی اعتدال و بررسی چیستی، چرایی و چگونگی تحقق آن فراهم کرد.
مولاوردی خاطرنشان کرد: اما اینکه اعتدال چه رابطه و نسبتی با زنان و توسعه پایدار میتواند داشته باشد، موضوع و محور دومین همایش ملی اعتدال است تا با واکاوی آن در تکمیل صورتبندی گفتمان اعتدال قدمی دیگر برداشته شود و البته پیش از این 10 همایش استانی با مشارکت فرهیختگان و مراکز پژوهشی و دانشگاهی با هدف کاوش در آموزهها، رویکردها و مفاهیم اعتدال به منظور پاسخگویی مدبرانه به امید زنان به عنوان کنشگران توسعه برای حضور بیشتر در فرآیندهای گوناگون توسعه فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و افزایش توازن عمق و پایداری توسعه جامعه در سال 94 برگزار شده است.
مولاوردی تصریح کرد: واقعیتها و مستندات تاریخی نشان میدهد که یک قرن گذشته در هنگام تفوق مناسبات و ساختارهای سنتی، کمتر نشانی از طرح مطالبات و نظرات زنان در جامعه ایران دیده میشد، به تدریج صورتبندی مسائل زنان در گذار جامعه ایران از دالانهای تغییرات ساختار و فرهنگی معطوف به توسعه یافتگی اتفاق میافتد.
معاون رئیس جمهور افزود: این تغییرات اگرچه در عرصههای متفاوتی از زندگی روزمره بروز کردند و بر بستری از واقعیتهای عینی جامعه قرار گرفتند از طرف گروههای مختلف اجتماعی مورد تفسیرهای متفاوتی قرار گرفتند.
مولاوردی گفت: در نهایت تعارضها و چالشهای شکلگرفته به بروز شکافهای اجتماعی، سیاسی و پراکندگی در صفوف فعالان و صاحبنظران این حوزه منجر شده است. حل تعارضها و ناهمسوییها، ناپایداری نتایج به دست آمده از اقدامات و فعالیتهای صورت گرفته در حوزه مسائل زنان بوده است به همین دلیل نیز دستیابی به اهداف پیشبینی شده از دشواری چشمگیری رنج میبرد.
وی ادامه داد: مجموع این شرایط زنان ایران را با اتخاذ رویکردی روبرو ساخته است که امکان تجمیع نیروها، اجماع آرا و همسویی فعالیتها را ممکن سازد. از این منظر اعتدال برای حوزه زنان به منزله وضعیتی متعادل، هماهنگ و ترکیب یافته از عناصر گرایشها و هویتهای اجتماعی و فرهنگی متفاوت است.
معاون رئیس جمهور در امور زنان گفت: نگاهی عمیقتر به عملکرد تاریخی زنان ایرانی نشان میدهد که رویکرد اعتدال گرایانه به میزان زیادی با ماهیت و هویت زنان ایرانی هماهنگ و همسو است و بر این اساس رویکرد اعتدال و دولت اعتدال را میتوان فرصتی تاریخی برای تحقق نقش واقعه زن ایرانی در جامعه و افزایش ظرفیت جامعه برای کاستن انواع شکافهای ساختاری قلمداد کرد.
مولاوردی افزود: این مهم در دو محور قابل بررسی است. نخست نقشی که زنان در تحقق و نهادینهسازی رویکرد اعتدال در جامعه ایران دارند و دوم نقش و تاثیر رویکرد اعتدال در تحقق مطالبات و حقوق انسانی زنان ایرانی.
مولاوردی افزود: با این حال شواهد و واقعیتها حکایت از آن دارند که در هنگامه اعتدال هنوز در پارهای از موارد چتری از عدم تعادلها و تعارضها بر حوزه زنان و خانواده سایه انداخته است و آنجا که زنان میخواهند در تحقق اعتدال در جامعه ایران نقشآفرینی کنند گرفتار انواع عدم توازنها و عدم تعادلها هستند. با افزایش میزان حضور در عرصههای اجتماعی زنان امروز در صدد تثبیت و ارتقای موقعیت خود در جامعه و خانواده هستند اما برای ایفای نقش موثر در تحقق اعتدال باید به نقطه تعادل در مناسبات اجتماعی و عملکرد اجتماعی خود دست پیدا کنند و بر سر دو راهی کار و زندگی خود قرار نگیرند. چالش اساسی دولت ایجاد توازن بین کار و زندگی زنان است.
مولاوردی افزود: در سویی دیگر زنان باید بر عدم تعادلهای حاکم بر وضعیت اجتماعی خود نایل آیند و عدم موازنهها را در جهان زیست خود برطرف کنند. در این زمینه عدم توازن موجود میان دسترسی زنان و مردان به فرصتها و منابع ارزشمند جامعه قابل ذکر است. زنان به فرصتهای اجتماعی و فرهنگی دسترسی بیشتری دارند در حالیکه مردان به میزان بسیار زیادی به منابع و فرصتهای اقتصادی و سیاسی دسترسی دارند. با توجه به منافع عینی سرمایهگذاری در زمینه ارتقای نرخ مشارکت اقتصادی و سیاسی، سیاستهای دولت اعتدال باید ناظر بر گزار از این عدم توازنها باشد.
وی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از چالشهایی که جامعه ایران هماکنون و در آینده با آن روبرو است تغییرات و آسیبهایی است که نهاد خانواده در ایران تجربه میکند. اگر اعتدال همانا به کار بستن عدل در حوزههای مختلف زندگی انسانی است باید پاسخگوی سوالات و چالشهای اساسی پیش روی حوزه زنان و خانواده باشد و در این میان با تکیه بر مبانی دینی و ارزشهای الهی و اسلامی حتی از ظرفیتهای بالقوه گفتمانهای دیگر استفاده کند تا بتواند با قرائتی نو در رفع ناسازگاریها و تعارض میان هنجارهای رسمی و قانونی با واقعیتهای زندگی راه جدیدی به روی زن و خانوادههای ایرانی بگشاید، راهی که در 150 سال اخیر از دغدغههای مهم جریانهای موسوم به احیاگری اسلامی در جهان اسلام است تا روزنهای به سوی تغییر و اصلاح قوانین ناعادلانه و تبعیض آمیز منتسب به دین و مذهب بگشاید و به تعارضات و ناسازگاریهای موجود خاتمه دهد.
مولاوردی با بیان اینکه اعتدال یعنی نقد آگاهانه گفت: شرایط موجود جهان و شناخت جایگاه خود و دیگری در ارتباط با سنت و تجدد و تلاش مستمر برای اصلاح امور اعتدال از روبرو با دشمنی به نام افراطیگری در مبارزه است و از پشت سر با دشنه تفریط مورد حمله قرار میگیرد.
وی افزود: لذا گفتمان رویکرد اعتدال حرکت در مسیری دشوار است و این حرکت در حوزه زنان و خانواده به مراتب دشوارتر و زنان در کشاکش افراط و تفریط این بار چشم به رویکردی دوختهاند که عدالت و سپس توازن جنسیتی را برای انها به ارمغان آورد و این رویکرد در جایگاه برنامههای توسعهای کشور ساری و جاری باشد.
مولاوردی در پایان گفت: به امید آن روز ما برای تحقق این آرمانها و ایجاد توازن بین واقعیت و آرمان تمامی مصلحان، صاحبنظران، اندیشمندان و محققان را برای ارائه راهبرهای عملی فرا میخوانیم و امیدواریم با تدبیر دولت اعتدال شاهد تحقق حداقل بخشی از این آرمانها در حوزه زنان و خانواده باشیم.