همه ساله با شروع فصل سرما مهاجرت انبوه پرندگان به عرض های جنوبی آغاز می شود پرندگان مهاجر متعاقب یخ زدن زیستگاه ها در زمستان های سخت عرض های شمالی به سرزمین های جنوبی با اقلیم معتدل مهاجرت می‌کنند. تالابها و دشتهای ایران از زیستگاه های شاخص زمستان گذرانی و بخش های حائز اهمیتی از زیستگاه های توقف و تجدید قوا در مسیر مهاجرت پرندگان به سمت جنوب آفریقا و هند در غرب آسیا و خاورمیانه هستند.
خوزستان به واسطه شرایط مطلوب آب و هوایی تقریباً در کل سال بویژه نیمه دوم آن از غنی ترین و پرتنوع ترین استان های کشور از منظر زمستان گذرانی گونه های زمستان‌گذران و زادآور پرندگان وحشی محسوب می شود.
در دهه اخیر جمعیت پرندگان مهاجر استان خوزستان به ویژه پرندگان وابسته به تالاب ها کاهش چشمگیری داشته است. متاسفانه برخی از گونه ها که در گذشته نه چندان دور از جمعیت قابل توجهی برخوردار بوده اند در حال حاضر به دلیل گسترش روش های صید گروهی در حال وقوع و تخریب زیستگاه ها به انحای مختلف یا به طور کلی از بین رفته اند و یا به حد نگران کننده ای تقلیل پیدا کرده اند . توأما زنگ خطر انقراض همیشگی سایر گونه های پرندگان نیز به صدا درآمده است.
در نبود پاسگاه محیط بانی و نظارت در مناطقی مانند بقایای گنداب‌های هورالعظیم این عرصه های حفاظت شده ملی و دارای اهمیت جهانی مبدل به قرق های شخصی عده ای جهت صید همه روزه پرندگان مهاجر شده است. در حال حاضر بیش از هر زمانی برخورد و اعمال قوانین و مقررات محیط زیست کشور در راستای توقیف صید گسترده پرندگان مهاجر و توقف روند نگران کننده کاهش جمعیت انها ضروری است و باید سازمان حفاظت از محیط زیست در جهت حفاظت و احیای زیستگاه های تالابی استان خوزستان و جلوگیری از انجام و گسترش روش های نامتعارف صید از استفاده از دانه آغشته به سم که به مرگ دردناک و زجرآور برای پرندگان مسموم می انجامد و یا استفاده از دام‌های بزرگ زمینی با نام محمیه برای صید گروه های بزرگ پرندگان مهاجر راهکارهایی را تدوین و به شکل قاطع عملی نماید.
متاسفانه چندین بازار غیر قانونی و درحال گسترش جهت ارائه و فروش صدها پرنده مهاجر و بومی در اهواز، سوسنگرد، شادگان و ....فعال است. بازارهایی که لاشه پرندگان میهمانی که به سرزمینمان پناه آورده اند اعم از گونه های حمایت شده بین المللی و در خطر انقراض مانند اردک بلوطی – اردک مرمری – اردک تاجدار فلامینگو را به حراج گذاشته اند.
تینا کامران، نماینده تشکل فعالان حیات وحش ایران در استان خوزستان در گفت و گو با خبرنگار فارس می‌گوید: متاسفانه با وجود علنی بودن خرید و فروش پرندگان مهاجر تا کنون هیچ گونه برخوردی از سوی اداره کل حفاظت از محیط زیست خوزستان برای جمع آوری فروشندگان صورت نگرفته است.
وی افزود: با توجه به انتشار گزارش هایی در پاییز و زمستان امسال در رابطه با صید گسترده پرندگان و فروش انها در بازار انتظار می رفت برخورد جد ی و بازدارنده با صیادان در دستور کار سازمان حفاظت از محیط زیست استان خوزستان قرار بگیرد ولی همچنان بازار فروش پرندگان برقرار است و صیادان به صید پرندگان مشغول هستند.
نماینده تشکل فعالان حیات وحش ایران در استان خوزستان با اشاره به نامه سرگشاده ای که هفته گذشته از سوی این تشکل برای استاندار خوزستان با رونوشت به مدیرکل اداره محیط زیست استان خوزستان به منظور درخواست برخورد قاطع با تخلفات صیادان پرندگان مهاجر در این خطه ارسال شده گفت: بارها پیگیر پاسخنامه از استانداری شدیم اما استانداری، عیلرغم پیگیری های مکرر، پاسخی از استانداری دریافت نکرده ایم و همچنان در انتظار ورود استانداری هستیم.
وی ادامه داد: همانطور که عنوان کرده ایم، علاوه بر روش صید زمینی به نام محمیه که پرندگان را در دسته‌های بزرگ و در گونه های مختلف به دام می‌اندازد صید از طریق دانه‌های سمی نیز از روش‌هایی است که در سال‌های گذشته بسیار از آن استفاده شده است. روشی غیرانسانی که باعث کاهش چشمگیر جمعیت پرندگان مهاجر خصوصا غازها شده است.
وی در پایان، جمع آوری نمادین و موقت برخی دام ها را که به دنبال اعتراضات گسترده فعالان زیست محیطی استان خوزستان صورت گرفته با توجه به روند رو به گسترش صید پرندگان مهاجر در این استان بی تاثیر عنوان کرد و گفت: تا زمانی که نسبت به برخورد با فروشندگان و یا دست کم توقیف گوشت پرندگان در بازار اقدامی قاطع و موثر را از سوی اداره کل محیط زیست استان صورت نگیرد با توجه به تداوم این بی‌قانونی و همه‌گیر شدن این تخلف سودآور و پرجاذبه در میان بومیان و کشاورزان منطقه همچنان انگیزه برای تخلف برای سودجویان رو به افزایش خواهد گذاشت.
این در حالیست که حسن آقا شیرمحمدی، فرمانده یگان محیط زیست استان خوزستان با اشاره به اینکه فروشندگان گوشت پرندگان مهاجر در بازار، جملگی زنان مسن هستند در گفت و گو با فارس می‌گوید: متخلفان، زنان مسن را سپر بلای تخلفاتشان کرده اند به گونه ای که برای جلوگیری از ایجاد تشنج، نیروهای یگان حفاظت محیط زیست امکان برخورد و یا حتی ضبط سینی های گوشت پرندگان را ندارند در بازارها را ندارند.
وی ادامه داد: به همین دلیل، کنترل تالاب ها و مبادی ورود گوشت پرندگان مهاجر به بازار را در اولویت قرار داده ایم بطوری که طی یک ماه گذشته، با استقرار گشت شبانه روزی در هورالعظیم بعنوان یکی از اصلی ترین مبادی ورود گوشت پرندگان مهاجر به بازار شامل 4 اکیپ مستقر در اهواز، هویزه، سوسنگرد و اداره کل ضمن کنترل مسیرهای خروجی از هورالعظیم کنترل در مواردی موفق به دستگیری متخلفان شده ایم.
آقاشیرمحمدی در خصوص متخلفانی که از موفق به فرار از مسیرهای خروجی هورالعظیم شده اند گفت: با شناسایی پلاک خودروهای این متخلفان و کمین در مسیرهای ورودی به اهواز تا کنون چند مورد دستگیری داشته ایم.
وی با بیان اینکه پس از هورالعظیم، استقرار گشت های شبانه روزی در دیگر تالاب ها چون بامدژ و میانگران در دستور کار یگان حفاظت محیط زیست خوزستان قرار دارد گفت: از این افزایش گشت های کنترل توسط یگانهای شهرستانها و پس حضور دائم نیروهای یگان در منطقه ای امن برای فعالیت متخلفین در سراسر استان باقی نخواهد گذاشت.
وی با تاکید به اینکه یک ماهی که از انتصابش می‌گذرد، منطقه به سمت قانونمندی رفته و موارد متعددی از تخلفات، ثبت، ضبط و به مرحله پیگیری در دادگستری رسیده اند وعده داد: به زودی با بهره گیری از بضاعت موجود یگان حفاظت محیط زیست استان در برخورد با متخلفان کاربلد و مجهز، با تلاش در زمینه آموزش نیروها و بکار بردن برخورد قهری، تخلفات شکار و صید در استان خوزستان ساماندهی شده و شاهد کاهش چشمگیر تخلفات خواهیم بود که تجهیز یگان رودخانه برای جمع آوری دستگاه های برقی صید ماهی از این جمله خواهد بود.
