«عاشقی را باید از قلیان آموخت، آتشی برسر، اشکی بر دل و آهی به دامان دارد!» این اولین جملهای است که بر سردر برخی قهوهخانههای سنتی در زمانی نه چندان دور میشد دید، جایی که در گذشته محل تجمع افراد سن و سالدار و سرشناس، مانند معتمدان محل، پهلوانان، شاعران و مکانی برای خوردن چای یا قهوه ایرانی، اخبار سیاسی و اجتماعی، نقالی و شاهنامه خوانی به شمار میرفت. مکانی که نوجوانان و جوانان روزگاری حتی اجازه ورود به آنجا را نداشتند، اکنون با گذشت زمان پاتوق اصلی این قشر اکثرا بیکارشده است. جوانانی که برنامه و هدف مشخصی برای زندگی خود ندارند و ترجیح میدهند اوقات فراغت خود را جدای از خانواده بگذرانند. رواج بازیهای آنلاین مانند کلشآفکلنز باعث شده جوانان ساعتهای زیادی از عمر خود را در قهوهخانهها صرف چنین بازیهای بیهودهای کنند. عمری که میتواند صرف کار، تحصیل و ساختن کشور شود به این ترتیب به راحتی با مشغول شدن به کارهای لغو از دست میرود.
کلش آف کلنز (Clash of Clans)، یا همان «جنگ قبایل» در سال ۲۰۱۳ توسط فنلاندیها به طور گستردهای بر روی گوشیهای تلفن همراه منتشر شد. بازی که امروزه در گوشیها و تبلتهای جوانان ایرانی به جزئی لاینفک بدل گشته است. در مدرسه، دانشگاه، ادارات دولتی و خصوصی، مترو، اتوبوس و... به راحتی میتوانید افرادی را پیدا کنید که در کنجی سر در گریبان گوشی خود فرو بردهاند و با تکانهای مداوم انگشتانشان در حال «اتک» زدن هستند.
قهوهخانهها زمین بازی کلشآفکلنز!
داشتن یک پاتوق دنج که برای چند ساعت به دور از مزاحمتهای احتمالی پدر و مادر و یا همسر! منابع طلا و اکسیر خود را پر کنید به دغدغه امروز بسیاری از جوانان تبدیل شده، در این صورت قطعا یکی از پیشنهادهای جدی پیشرویتان قهوهخانهها میباشد. مکانی دنج که به دور از مشکلات روزمره میتوان ساعتها «دراگونها» را در میان انبوه دود و صدای قُل قُل قلیانها به پرواز در آورد. سوخت این دراگونها اینترنت رایگان و پرسرعت قهوهخانهها است. مکانهایی که تا همین دو یا سه سال پیش محل مصرف چای و قلیان به اضافه صحبت درباره مسائل روز، خواندن مجله و روزنامه و یا تماشای دستهجمعی فوتبال بود به سرعت دچار تحول گشته و به زمین بازی کلشآفکلنز تبدیل شدهاند. همه به کنجی خزیده و دور هم درحال بازی کردن با گوشی هستند بدون اینکه کلامی با هم صحبت کنند. عموما معاشرتها به این خلاصه شده: لول چندی؟ مپ وارت را چگونه چیدی؟ چقدر طلا و اکسیر داری؟ در کدام کلن هستی؟ وار چند چندید؟ و...
کجای قهوهخانه مشتری بیشتری دارد؟
سعید ۳۷ ساله که شغل آزاد دارد روزانه نزدیک به ۱۰ ساعت از وقت خود را صرف بازی کلش میکند و میگوید: «یکی از مشکلاتی که کلشبازان دارند مصرف بالای باتری گوشی توسط بازی است به همین دلیل نزدیکترین جا به پریز برق بهترین جا برای نشستن در قهوهخانه است. قهوهخانهای میتواند مشتری بیشتری جذب کند که اولا اینترنت بیسیم خوبی داشته باشد ثانیا سرعت اینترنتش بتواند جوابگو کلش بازان باشد، باقی مسائل در اولویتهای بعدی قرار دارند».
قهوهخانهداران هم برای جذب جوانان سعی کردهاند خود را با این شرایط تطبیق دهند و زمان استعمال قلیان را از ۴۵ دقیقه به یک تا دو ساعت افزایش دادهاند و پریزهای متعدد برق و مودمهای بیسیم اینترنت را به محل کسبشان اضافه کردهاند. سَریهایی که پشت سر هم عوض میشوند و اتکهایی که زده میشوند!
امیررضا که مدتی نفر اول این بازی در ایران بوده میگوید: «حدود دو سال و نیم است که تقریبا روزی هشت ساعت را به طور کامل به بازی اختصاص میدهم، یعنی اتک میزنم و حسابی به آن میپردازم. هشت ساعت دیگر هم در بازی حضور دارم، یعنی حواسم بهش است.»
وی میگوید: «باید برای بازی خرج کنی. باید برای خریدن ابزار و دستگاه و سرباز دفاعی جم بخری؛ الماسهایی که با آنها خرید و فروش میکنند. برای بیشتر شدن قدرت و جایگاهت باید همین طور "جم" بخری و بخری. گاهی اوقات هم برای اینکه یک وسیله دفاعی آپدیت شود، باید دو هفته صبر کنی، اما همین دو هفته را میتوانی با خرج کردن ۲۰ هزار عدد جم صرفهجویی کنی. هرچه بیشتر خرج کنی، هم زودتر پیشرفت میکنی و هم بهتر. من خودم برای اکانتم تا به حال ۷۰ میلیون تومان خرج کردهام».
ایلکا پانانن مدیرعامل شرکت سوپرسل
اگر نگاهی به رتبه سایت شرکت سوپرسل (supercell.com) تولیدکننده و توسعهدهنده فنلاندی این بازی در الکسا که یکی از معتبرترین منابع رتبهسنجی سایتها میباشد بیاندازیم نام ایران را بعد از آمریکا و هند به عنوان سومین کشور پربازدید کننده این سایت خواهیم یافت. در مورد سایت (clashofclans. com) که با نام بازی ثبت شده و در اختیار شرکت سوپرسل است تقریبا نتایج مشابهی را خواهیم دید. برنامه بازار که یکی از پرکاربردترین اپلیکیشنها برای دانلود برنامههای اندرویدی است مشخص میکند که بیش از ۵ میلیون نفر این بازی را دریافت کردهاند و این به غیر از افرادی است که از سیستم عامل IOS (گوشیهای اپل) استفاده میکنند و یا این بازی را از سایر اپلیکیشنها دریافت کردهاند. همه این موارد نشان دهنده این است که ایرانیها یک پای ثابت برای سوپرسلیها هستند.
در بازیهای موبایل به پول فکر نکنید به جای آن به هیجان فکر کنید
ایلکا پانانن رئیس شرکت سوپرسل میگوید بهترین روش پول درآوردن در بازیهای موبایل این است که به پول فکر نکنید به جای آن به هیجان فکر کنید. سوپرسل با این تعریف توانست در میانه سال ۲۰۱۳، روزانه ۲. ۴ میلیون دلار درآمد داشته باشد.
روایت زیر برگرفته از قسمت «داستان ما» (our story) سایت رسمی سوپرسل است:
«رویای ما خلق بازیهایی بود که مردم بتوانند نه برای چند هفته یا چند ماه، بلکه برای سالها بازی کنند. ما میخواستیم بازیهایی را برای وسیعترین طیف مردم بسازیم. بازیهایی که هر کسی بتواند آنها را گرفته و بازی کند. بازیهایی که افراد بتوانند به صورت گروهی و با دوستان خود انجام دهند...»
شرکت سوپرسلی که با سرمایه پس انداز مدیران اولیه آنها و به قول خودشان «اتاق ۳۰ متر مربعی با ۶ میز که از مرکز بازیافت گرفتیم و البته یک کافی میکر!» شکل گرفته و طبق آمار سال ۲۰۱۳ روزانه تا ۲و نیم میلیون دلار درآمد داشتهاند امروزه وقت و سرمایه جوانان ما را هدف قرار دادهاند. دلارهایی که از قهوهخانهها به جیب سوپرسلیها منتقل میشوند.
سنجشی برای صحت آمارها
کافی است نگاهی به خیابانهای شهر مخصوصا در اوایل صبح و یا در ساعات اداری بیاندازیم. تعداد قابل توجه موتور سیکلتهای بسیاری که در جلوی درب آنها پارک شده و اگر دقیقتر نگاهی به درون این اماکن داشته باشیم خواهیم دید جوانان بسیاری مشغول بازیای شدهاند که انتهایی ندارد. شاید بد نباشد مسئولان اشتغالزایی در کشور آمار بیکاران را با این مشاهده میدانی تطبیق دهند.
حسن طایی معاون وزیر کار در اسفند ماه ۹۳ آمار بیکاران در کشور را دو و نیم میلیون نفر اعلام کرد، بگذریم از این موضوع که با یک ساعت کارکردن در هفته نیز افراد شاغل به حساب میآیند!
ایران کشوری درحالتوسعه است که برای جبران عقبماندگیهای تاریخی، اقتصادی و علمی که جزو تأکیدات مقام معظم رهبری است باید باپشتکار و تلاش مضاعف جوانانش روبهجلو حرکت کند. با توجه به جوان بودن هرم جمعیتی کشور، نهایتاً درمییابیم که اکنون در چه دوران طلایی از توسعه همهجانبه علمی و اقتصادی قرار داریم و البته این فرصت طلایی قطعاً با عبور هرم جمعیتی کشور از جوان به میانسال تا بیست سال آینده از دست میرود. ظرفیتهای بالایی که امروز برای جهش در کشور ما وجود دارد در دو دهه آینده به پتانسیلهای پیشرفت با سرعت معمولی تغییر ماهیت داده، و به مرور از بین خواهند رفت.