افزایش سن و سابقه بازنشستگی از جمله مواردی است که در سال های اخیر به مبحث بسیاری از جلسات دستگاه های اجرایی درآمده است و افراد در سمت های مختلف در این خصوص نظرات گوناگونی داشته و با این افزایش گاها مخالف هستند.
سن مورد نیاز برای احراز بازنشستگی در مقررات فعلی تامین اجتماعی به اشکال گوناگونی بررسی می شود. این قانون در مشاغل سخت و زیان آور و قانون بازنشســتگی جانبازان با ۲۰ سال سابقه، شرط سنی لحاظ نمی شود و فقط داشــتن سنوات مندرج در قانون برای بازنشستگی کفایت می کند.
همچنین خانم های مشــغول به کار در کارگاه های مشــمول قانون کار با ۴۲ سال سن و ۲۰ سال سابقه می توانند با ۲۰ روز حقوق بازنشســته شوند.
بازنشستگی با ۵۰ سال سن و ۳۰ سال سابقه برای آقایان و ۴۵ سال سن و ۳۰ سال سابقه برای خانمها نیز یکی دیگر از اشکال بازنشستگی است که مشمولان این بند با ۳۰ روز حقوق بازنشسته می شوند.
همچنین آقایان با ۶۰ سال سن و ۱۰ سال سابقه و خانم ها با ۵۵ سال سن و ۲۰ سال سابقه با ۲۰ روز حقوق می توانند درخواست بازنشستگی کنند.
**افزایش سن بازنستگی در برنامه ششم توسعه
افزایش سن و سابقه خدمت برای بازنشستگی، محدودیت هرگونه استخدام دولتی، تعدیل ۱۵ درصدی کارکنان دولتی و تشکیل وزارتخانه انرژی از جمله سرفصل های لایحه برنامه ششم توسعه هستند که باید مورد بررسی قرار گیرند.
تصویب جزئیات لایحه پیشنهادی برنامه ششم توسعه را ستاد این برنامه تصویب کرده و پس از آن پیش نویس این لایحه برای تصویب نهایی در اختیار سازمان مدیریت و برنامه ریزی قرار گرفت و در حال حاضر این برنامه برای بررسی و نهایی شدن در اختیار دولت قرار داده شده است که جهت ارائه به مجلس شورای اسلامی آماده شود.
تبصره ۲۴ این برنامه عنوان می کند؛ برای کنترل و کاهش مشکلات صندوق های بازنشستگی دولت تدابیری اندیشیده است:
افزایش تدریجی سن و سابقه خدمت لازم برای مشمولان تمام صندوق های بازنشستگی و تامین اجتماعی از سال اول برنامه هر سال به میزان ۶ ماه، به حداقل سن و سابقه خدمت برای احراز بازنشستگی یکی از این تدابیر است.
یعنی اگر سن بازنشستگی در حال حاضر ۶۰ سال است، در سال اول برنامه(۹۵)، این سن به ۶۰ سال و6 ماه افزایش پیدا می کند. تکلیف دیگر برنامه دولت این است که بازنشستگی پیش از موعد را بعد از تصویب این قانون ممنوع کند. همچنین حداکثر سنوات ارفاقی مشاغل سخت و زیان آور برای مشمولان صندوق های بازنشستگی کشوری و لشکری به مدت سه سال و صندوق تامین اجتماعی به مدت پنج سال تعیین می شود.
میزان حداکثر سنوات قابل تاثیر در تعیین مستمری بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی ۳۵ ســال است و سنوات بیشتر از ۳۵ سال در فرمول مربوط به بازنشستگی قابل محاسبه نخواهد بود.
اکنون و با پیشنهاد افزایش سن بازنشستگی، اشرفی رئیس هیئت مدیره کانون کارکنان بازنشسته سازمان تامین اجتماعی می گوید: در صورت تصویب لایحه پیشنهادی برنامه ششم توسعه، در پایان اجرای برنامه، به سن و سنوات بازنشستگی ۲.۵ سال افزوده می شود.
وی گفت: در بند یک تبصره ۲۴ این لایحه به کاهش سن تدریجی و سنوات بازنشستگان اشاره شده، بطوریکه هر سال ماه به سابقه کار و سن آنها اضافه شود که در مجموع 6۵ برنامه ششم معادل ۲.۵ سال به سن و سنوات بازنشستگی اضافه می شود و اگر این اتفاق بیافتد باید این افزایش ها بر مبنای محاسبات بیمه ای انجام شود و در نهایت پس از محاسبه مشخص شود که وضعیت سنی و سابقه بیمه‌شدگان در چه وضعیتی قرار دارد و سپس به ازای هر سال ۶ ماه به سن سابقه افزوده شود.
اشرفی با اشاره به اینکه در این پیشنهادات مشخص نیست که تغییرات بر اساس چه مبنا و آنالیز و محاسباتی انجام شده است، توضیح داد: انضباط محاسباتی بین افزایش امید به زندگی و محاسبات بیمه ای باید وجود داشته باشد و این موضوع در نهایت در صورت تصویب، بازنشستگی را به تاخیر می اندازد و بیمه شدگان باید حق بیمه بیشتری بپردازند و همچنین این مستمری بازنشستگی خود را دیرتر دریافت کنند.
بنابراین می توان عنوان کرد، اگر مبنای افزایش سن و سنوات بازنشستگی، امید به زندگی باشد، باید میزان افزایش حق بیمه را نیز مشخص کند، هرچند شاید در کشورهای دیگر فقط افزایش نرخ امید به زندگی مبنای مناسبی برای افزایش‌ها باشد، اما در ایران با توجه به شرایط و بیمه افراد باید تمامی محاسبات و آنالیزهای لازم در این خصوص انجام گیرد..
