انتقاد احمدی‌مقدم از الگوی فعلی خدمت وظیفه عمومی

به گزارشافکارنیوز،سردار اسماعیل احمدی‌مقدم در همایش ملی سربازی از احتمال تغییر در الگوهای وظیفه خبر داد و گفت: ممکن است روی تغییر الگوی خدمت اقدام شود اما اصل خدمت وظیفه پابرجاست. خدمت پیمانی و الگوی بسیج مواردی است که می‌توان به عنوان نمونه‌های موفق به آن‌ها توجه کرد اما در هر حال باید گفت ملت ایران از آماده‌ترین کشورها برای دفاع از کشورشان هستند.

وی گفت: وظیفه عمومی در سال‌های گذشته با نوسانات مختلفی روبه‌رو بوده و دیدگاه‌های مختلفی نسبت به اجرای آن وجود دارد که یکی از این دیدگاه‌ها این است که در ایران نیز مانند برخی کشورهای دیگر بحثارتش حرفه‌ای اجرا شود.

وی ادامه داد: به عنوان یک رویکرد باید پذیرفت که دفاع وظیفه همگانی است و اینکه فردی بگوید چون مالیات می‌دهم یک سرباز به نیابت از من بجنگدد پذیرفته نیست زیرا براساس شریعت نیز دفاع وظیفه همگانی است البته این وجوب دفاع تا جایی وجود دارد که نیاز می‌دانی ضرورت را ایجاب می‌کند.

احمدی‌مقدم افزود: دفاع همیشه مربوط به زمان جنگ نیست و اگر بخواهیم برای دفاع و جنگ آماده شویم باید پیش هنگام آماده باشیم آمادگی نیروهای مسلح عاملی بازدارنده است که وقوع جنگ را به تأخیر می‌اندازد.

فرمانده نیروی انتظامی با اشاره به وضعیت خاص مراکز نظامی در ابتدای انقلاب اسلامی گفت: در آن زمان سرباز‌ها پادگان‌ها را خالی کردند و دست‌های آلوده مدت خدمت سربازی را به یک سال تقلیل دادند و با اقداماتی از این دست زمینه جنگ تحمیلی فراهم شد و ما بیشترین ضربه را از این بخش خوردیم وگرنه کشور عراق یا توانایی آغاز جنگ را نداشت یا موفقیت‌های ابتدای جنگ را حاصل نمی‌کرد.

وی با تأکید بر این که نیروی مسلح آماده طمع دشمنان برای حمله و جنگ را کاهش می‌دهد، گفت: امنیت نیز نیازی دائمی است مخصوصا برای کشور ما که می‌دانیم کانون‌های ناامنی مانند مواد مخدر و مراکز تروریست جهانی پیرامون آن وجود دارد. همچنین نباید از مداخله سرویس‌های بیگانه برای ناامنی داخلی چشم پوشی کرد.

احمدی مقدم درباره کارکردهای سربازی گفت: بیساری از کشور‌ها برای گذار از وضع سنتی به مدرن به عنوان یک فرآیند قطعی نگاه می‌کنند و نیروهای وظیفه را در این راه بکار می‌گیرند. یکی دیگر از کارکردهای خدمت سربازی کنترل بسیاری از آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها و شناسایی برخی معضلات مانند اعتیاد است مانند زمانی که بحثنهضت سوادآموزی داغ بود و بسیاری از سربازان بی‌سواد پس از پایان دوره خدمت وظیفه عمومی با سواد شده بودند.

فرمانده نیروی انتظامی کارآموزی و آموختن حرفه‌های مختلف را بخشی دیگر از کارکردهای سربازی دانست و گفت: تقویت ارق و همیت ملی برای حضور در امر دفاع یکی از شاخصه‌ها و کارکردهای اساسی سربازی است.

وی با بیان اینکه قطعا سربازی آسیب‌هایی دارد که نباید از آن‌ها قافل شد در تشریح آن‌ها گفت: خدمت وظیفه عمومی همگانی است اما این خدمت نباید مجانی باشد. هرچند به مطالبات دور از انتظار نیز نباید دامن زد. در دولت‌های اخیر سعی شد حقوق سربازان بیشتر از متوسط افزایش حقوق سایر اقشار افزایش یابد و اکنون به جایی رسیده که خانواده برای سربازی فرزند بسیار کمتر هزینه می‌کند.

احمدی مقدم افزود: حقوق سربازی بخشی از هزینه‌های یک سرباز را پوشش می‌دهد و ماباید بتوانیم هم این هزینه‌ها را پوشش دهیم و هم جبران خدمت کنیم.

فرمانده نیروی انتظامی تبعیض میان سربازان را یکی دیگر از آسیب‌های خدمت سربازی دانست و گفت: سعی کرده‌ایم در تعیین محل خدمت مشمولان دخالت و تمایلات انسانی را کاهش دهیم. اما وقتی سربازی را می‌بینید که در نقطه مرزی سیستان و بلوچستان است متوجه می‌شویم که سربازانی که در نقاط مرزی خدمت می‌کنند متعلق به محروم‌ترین خانواده‌ها و مناطق هستند و این برای خودمان هم سوال می‌شود چگونه این اتفاق می‌افتد.

احمدی‌مقدم ادامه داد: مسئله دیگر این است که هرجا فرصت‌های شغلی بیشتر باشد میزان مشمولان غایب نیز بیشتر می‌شود و به همین دلیل است که تهران بیشترین غایب را در اختیار دارد و هر چه به مناطق دوردست می‌رویم تعداد مشمولان غایب کمتر می‌شود. نباید محدودیت‌ها را طوری کاهش دهیم که برای عده‌ای هزینه سربازی نرفتن کمتر شود.

فرمانده نیروی انتظامی گفت: اکنون می‌بینیم سرباز قدیم هزینه آزمایش برای اثبات ناتوانی خدمت را ندارد اما برخی مشمولان هم پول این آزمایش‌ها را می‌دهند و هم راه‌های قانونی و غیرقانونی را برای فرار از خدمت امتحان می‌کنند.
وی با تأکید براینکه باید راه‌های فرار از خدمت بسته شود، گفت: کسی که متمول است نباید از خدمت فرار کند اگر خدمت وظیفه‌ای عمومی است همه باید بیایند و شیعه و سنی و مسیحی و مسلمان و یهودی نمی‌شناسد.

احمدی‌مقدم ادامه داد: قسمت دون شأن و غیردفاعی یکی دیگر از آسیب‌های سربازی است که باید مشکلات مربوط به آن برطرف شود. و نیروی انتظامی برخی خدمات مانند جاروکشی، آبدارچی و خدماتی مانند آن حذف شد. خدماتی که سرباز احساس حقارت کند باید حذف شود هرچند حذف کامل این خدمات که به هرحال پستی سازمانی هستند ممکن است برای نیروهای مسلح سخت باشد.
فرمانده نیروی انتظامی یکی دیگر از انتقاد‌ها به خدمت سربازی را عدم انطباق تسهیلات مشمول با وضعیت خدمت او دانست و گفت: حقیقتا انطباق کامل تسهیلات با خدمت سربازی شدنی نیست و برخی راه‌های مختلفی از جمله اینکه یا قبل از دانشگاه همه به خدمت بروند یا بعد از دانشگاه و پایان تسهیلات به خدمت بروند ارائه کردند که هر کدام از آن‌ها نقایص متعددی دارد.

وی ادامه داد: البته این اتفاق ناشی از اجرای فرمول خدمت در محل سکونت است که یکی از آسیب‌های ناشی از تسهیل خدمت است که باید بررسی شود تا مشکلات حل بشود.

احمدی مقدم با اشاره به ارتباط مسائل جمعیتی و خدمت وظیفه عمومی گفت: در حال حاضر به دوره شیب نزولی مشمولان رسیدیم در دوره ای تا حدود یک میلیون مشمول درسال پیش رفته بودیم اما اکنون این تعداد کاهش یافته و به مرز حدود ۷۰۰ هزار نفر رسیده است و تا دو سال دیگر پایین تر آمده و در حدود ۶۰۰ هزار نفر تثبیت می شود.

وی با بیان اینکه از این میزان سالانه حدود ۱۵ درصد با لحاظ مشکلات ثبت احوال به سربازی می آیند، گفت: با توجه به تهدیدات علیه کشور همیشه باید آماده باشیم هرچند که واحدهای نظامی ما قطعا پیشرفته تر شده اند. جنگ همیشه مانن جنگ با عراق نیست و کشور ما نیز در خصوص جنگ های نوین پیشرفت های زیادی داشته است که در این راه دانشمندان به پیشرفت صنعت دفاعی کشور کمک های زیادی کرده اند و ما نیز باید تلاش کنیم سطح حرفه ای یگان هایمان افزایش یابد.

فرمانده نیروی انتظامی با بیان اینکه سال آینده تعداد ۱۰ هزار نفر از سربازهای نیروی انتظامی کم می شود، گفت: سعی شده است با حرفه ای کردن خدمات بدون کاهش نوع خدمات نیاز سرباز را کم کنیم. همچنین سعی می شود در کنار غنی سازی خدمات مشکلاتی مانند مسائل اقامتی، مالی و مسافتی را حل کنیم.