: سایت گمانه در گزارشی به بررسی صحت شایعه سرطانزا بودن پرتقال و مرغ های هورمونی پرداخت. این سایت نوشت: چند روزی است که شایعه خطرناک بودن پرتقالهای تامپسون فضای مجازی را فراگرفته است و شایعه مرغهای هورمونی نیز در انتهای آن گنجانده شده است.
متن شایعه را ابتدا نگاهی بیندازیم:
پرتقال ها و مرغ های آلوده، قتل عام خاموش هزاران ایرانی و بی تفاوتی مسئولان
در حالیکه سلامت میلیونها ایرانی بدلیل توزیع میوه ها ومواد غذایی فاقد استانداردهای بین المللی در خطر است، وزارت بهداشت وسازمان استاندارد ایران کوچکترین حساسیتی به مضووع نشان نمی دهند.اکثر شهروندان ایرانی در ماههای اخیر از قیمت پایین واندازه بزرگ پرتقالهای مشهور به تامسون شمال تعجب کرده اند. این پرتقالها که در زمستان گذشته با قیمت حدود ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ تومان در میادین میوه وتره بار شهرداری توزیع شده اند ودر نوروز نیز با قیمت ۱۵۰۰ تومان بعنوان میوه نوروزی توزیع می شوند از ظاهری غیرطبیعی برخورداند وبزرگی فراتر از اندازه یک پرتقال طبیعی دارند.
اندازه و وزن این پرتقالها بیشتر شبیه طالبی است وبسیاری از آنها بجای وزن حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم یک پرتقال استاندار بین نیم یا یک ونیم کیلو وزن دارند.
قیمت پایین وزن بالای این پرتقالها موجب تعجب مردم شده است اما بدلیل گرانی سایر اجناس وارزانی نسبی میوه بازار خرید این پرتقالها در ماههای اخیر بسیار داغ بوده است و اقشار متوسط به پایین بخش مهم میوه مصرفی خود را این پرتقالها قرار داده اند.
در حالیکه گفته می شود پایین بودن قیمت این پرتقالها بدلیل برگشت خوردن آن از صادرات به کشورهای عربی است چرا که بدلیل مصرف غیرمجاز کود ومواد شیمایی بیش از اندازه، این پرتقالها برای سلامتی زیان آورند و پس از عدم امکان صادرات آنها بازرگانان برای جلوگیری از فاسد شدن و دور ریخته شدن آنها، تصمیم به توزیع این پرتقالها در داخل کشور با قیمت ارزان تر گرفته اند وتنها چیزی که در این میان اهیمت ندارد سلامتی مردم است.
در مورد مرغ نیز شاهد شرایط مشابهی هستیم، مصرف بیش از حد استاندارد داروهای شیمایی وهورمونها برای پروارتر کردن جوجه در مراغداری های کشور موجب شده است تا گوشتهای مرغ تولید داخل کیفیت وسلامتی مورد نیاز خود را از دست بدهد ومصرف آن پیامدهای منفی برای سلامتی مردم داشته باشد.
گفته می شود یکی از دلایل افزایش تصاعدی وغیرطبیعی نرخ سرطان در ایران عدم استاندارد بودن مواد غذایی واستفاده بیش از حد از داروهای شیمایی است.
این داروها موجب تشدید مبتلا شدن شهروندان ایرانی به بیماری سرطان می شود که در شرایط تحریم معالجه آن نیز بسیار دشوار است ودر اکثر موارد به مرگ خاموش شهروندان ایرانی منجر می شود. هم اکنون سالانه بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار ایرانی به سرطان مبتلا می شوند که بیش از ۴۰ هزار نفر نیز بر اثر سرطان فوت می کنند.
سن مبتلا شدن به سرطان در ایران بشدت رو به کاهش است ودر میان انواع سرطان سرطان معده کشنده ترین نوع سرطان در ایران محسوب می گردد که مواد غذایی ناسالم بویژه دارای مواد شیمایی غیرمجاز از عوامل اصلی آن محسوب می گردد.
شایعه بی اساسی که توسط یک سایت خبری منتشر شد
این مطلب به صورت گسترده در فضای مجازی تکثیر شده است و بسیاری از خبرگزاری ها آن را منتشر کرده اند. پیش از این درباره ادعاهای مربوط بهمرغهای هورمونی گفته بودیمکه بسیاری از کارشناسان و آگاهان وجود این مسئله را رد می کنند. و بسیاری از کاربران فضایی مجازی که خود از نزدیک درگیر پرورش مرغ هستند این نکته را تایید کردند.
اگر کامنت های زیر خبر بازتاب را نیز بخوانید می بینید که کاربران و بینندگان مطلع به بازتاب این نکته را تذکر داده اند و در خبر کنونی بازتاب عبارت ” مصرف بیش از حد استاندارد داروهای شیمایی وهورمونها” به عبارت “مصرف بیش از حد استاندارد داروهای شیمایی ” تغییر یافته است.
اما داستان این پرتقالهای شمالی که به پرتقال خانواده مشهور شده اند چیست؟
پیش از آنکه سایت بازتاب بزرگی نامعمول این پرتقالها را دستمایه این داستان بکندایرنا از این بزرگی غیر معمولی و مشکلات باغدارنبرای فروش آنها به دلیل مشتری پسند نبودن و در نتیجه کاهش قیمت آنها خبر داده بود.
نکته دیگر دلیل این بزرگی غیرمعمول پرتقال نیز کاهش گل دهی درختان و در نتیجه بزرگتر شدن محصول گلهای باقی مانده ذکر شده است. در کامنتهای سایت بازتاب نیز شخصی که ادعا کرده است خودش کشاورز است نوشته است:
“درشتی پرتقال تامسون در باغهایی که بهار سال گذشته دچار سرما زدگی شدند و شکوفه های کمی اوردند اتفاق افتاده است وباعثتعجب ما باغداران شده. من حقیر که دارای دو باغ که به فاصله تقریبا ۲۵ کیلو متری هم قرار دارند. ان باغی که در منطقه بقول ما یخ گیر بود محصول کم اورد ولی خیلی درشت کرد یکی از درشتها را من وزن کردم یک کیلو و دویست گرم شده بود ولی ان باغ دیگر محصولش نرمال بود. در صورتی که هر دو باغ را به یک اندازه کود داده وسمپاشی کردم.”
خبرگزاری ایسنا نیز در گزارشینیز شایعه هورمونی و سرطانزا بودن پرتقالها را رد کرده و از قول شعبانی – مدیر عامل اتحادیه باغداران مازندران – نوشته است:
“اینکه شنیده می‌شود درشت بودن پرتقالهای تولید‌شده امسال به دلیل هورمون‌پاشی است، صحت ندارد بلکه این متاثر از عوامل طبیعی و کم‌گل بودن درختان است. ”
در ادامه این داستانها دو نکته اما جای سوالات بیشتری را باز می کند:
اول اینکهخبرگزاری دویچه ولهضمن بازنشر گزارش بازتاب نکته ای دیگر را نیز از زبان نایب رئیس اتحادیه مرکبات نقل قول می کند:
در دی‌ماه ۱۳۹۱ اما عنایت‌الله بیابانی، نایب‌رئیس اتحادیه مرکبات سمی‌بودن پرتقالهای موجود در بازار ایران را “شایعه و سناریوی مافیای میوه” دانسته و گفته بود: «در حال حاضر به دلیل وفور پرتقال تامسون کیلویی هزار تومان به فروش می‌رسد اما مافیای میوه برای به فروش رساندن کالای خود شایعه مسموم‌بودن میوه‌ها را منتشر می‌کند و مردم هم باور می‌کنند.»
در ادامه نیز به داستان کیوی های مسموم اشاره می کند که خواندن آن می تواند احتمالات دیگری را نیز به ذهن خواننده متبادر سازد.
دوم اینکه همه اینها در حالی است که به دلیل تورم و افزایش قیمت دلار و همچنین تحریم های موجود نه تنها مصرف کود زیادی برای کشاورزان به صرفه نیست بلکه بسیاری ازکشاورزان در تهیه کود با مشکلات فراوانی دستبه گریبان بودند.
اگرچه خطر آلودگی مواد غذایی در هر کشوری وجود دارد اما اظهار نظر قطعی در این خصوص نیازمند دسترسی به منابع و نتایج واقعی آزمایشات سازمانهای مسئول می باشد که متاسفانه به دلیل رفتار غیرحرفه ای و پنهان کاری های مصلحت اندیشانه این نهادها به نظر نمی رسد حتی در صورتی که این شایعات به صورت واضح و مشخص از سوی این سازمانهای مسئول رد شوند بتوان پایانی قطعی برای فراگیری این موج شایعات متصور شد. اما این نمی تواند توجیه کننده رفتار غیرمسئولانه این گونه خبرگزاری ها باشد.
