کیفیت پایین زندگی در شهرها چرخه‌ای معیوب ایجاد می‌کند که به طور مداوم خود را تغذیه می‌کند. این چرخه نه تنها رفاه شهروندان را کاهش می‌دهد، بلکه بر رشد اقتصادی، انسجام اجتماعی و سلامت محیط زیست نیز تاثیر منفی می‌گذارد. تهران به عنوان یکی از نمونه‌های بارز این چالش، بر اساس شاخص کیفیت زندگیNumbeo ، از میان ۲۶۶ شهر جهان، در رتبه ۲۶۴ قرار گرفته است. این رتبه پایین، نشان‌دهنده شدت مشکلات موجود در این کلان‌شهر است.
بنابر گزارش دنیای اقتصاد، شاخص کیفیت زندگی Numbeo، معیاری برای سنجش کلی سطح رفاه در یک شهر یا کشور است که عوامل مختلفی را در نظر می‌گیرد. این عوامل شامل قدرت خرید، آلودگی محیط‌زیست، هزینه مسکن، امنیت، سلامت، امکانات حمل‌ونقل و شرایط آب‌وهوایی می‌شود. به عبارت دیگر، این شاخص نشان می‌دهد که زندگی در یک مکان خاص تا چه حد مطلوب و باکیفیت است. با استفاده از این شاخص، می‌توان شهرهای مختلف را با هم مقایسه کرد و هر چه عدد این شاخص بالاتر باشد، نشان‌دهنده کیفیت زندگی بهتر در آن مکان است.
بر این اساس می‌توان گفت عدم تامین نیازهای اولیه شهروندان از قبیل دسترسی به آب سالم، برق پایدار، محیط امن و امکانات لازم برای رشد و توسعه، تبعات منفی و طولانی‌مدتی را به دنبال خواهد داشت. شهرهایی که از چنین کمبودهایی رنج می‌برند، عموما با چالش مهاجرت نیروی کار ماهر و فرار سرمایه‌گذاران مواجه می‌شوند. فقدان مسکن مناسب، ناکافی بودن سیستم حمل‌ونقل عمومی و افزایش نرخ جرم و جنایت، از جمله عواملی هستند که انگیزه زندگی و فعالیت در این مناطق را کاهش می‌دهند.
به گزارش بیزینس‌اینسایدر، مهاجرت نخبگان به مناطق توسعه‌یافته‌تر، پدیده‌ای به نام «فرار مغزها» را به وجود می‌آورد که رشد اقتصادی و فرهنگی مناطق مبدأ را با چالش جدی مواجه می‌کند.
شهرهایی که از کیفیت زندگی پایینی برخوردارند، عموما در جذب سرمایه و تحریک فعالیت‌های اقتصادی با چالش مواجه هستند. افزایش نرخ جرم و جنایت، آلودگی محیط‌زیست و ضعف زیرساخت‌های بهداشتی، هزینه‌های تولید و خدمات را به طور قابل‌توجهی افزایش داده و در نتیجه، جذابیت این مناطق را برای سرمایه‌گذاران کاهش می‌دهند. این چالش‌ها، منابع عمومی را تحت فشار قرار داده و از این رو، امکان سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و خدمات اجتماعی را محدود می‌سازد. در نتیجه، رکود اقتصادی به عنوان یک معضل پایدار در این مناطق پدیدار می‌شود.
علاوه بر این، شهرهایی که شرایط زندگی ضعیفی دارند، کمتر احتمال دارد که سرمایه‌گذاری‌های داخلی و بین‌المللی را جذب کنند. شرکت‌ها در مورد فعالیت در مکان‌هایی که کارمندان ممکن است با مخاطرات بهداشتی، مشکلات ایمنی یا عدم دسترسی به امکانات عالی مواجه شوند، محتاط هستند.
بر اساس این گزارش، کیفیت بالای زندگی در شهرها، کلید طلایی توسعه پایدار است. چنین شهرهایی نه تنها رفاه شهروندان را تضمین می‌کنند، بلکه موتور محرک اقتصاد، خلاقیت و پایداری محیط‌زیست نیز هستند. شهرهایی که استانداردهای بالای زندگی را ارائه می‌دهند، همچون آهن‌ربایی قوی، استعدادها و نوآوران را به سوی خود جذب می‌کنند. وقتی افراد احساس امنیت و تعلق به جامعه خود داشته باشند و از خدمات عمومی باکیفیت بهره‌مند شوند، انسجام اجتماعی تقویت می‌شود. سیاست‌های فراگیر، فضاهای عمومی دلنشین و فعالیت‌های فرهنگی متنوع، زمینه را برای مشارکت فعال شهروندان فراهم کرده و حس تعلق به مکان را در آنها تقویت می‌کند.
