اخیراً علی احمد نیا سرپرست امور اطلاع‌رسانی دولت عنوان کرده که «از آغاز به کار دولت چهاردهم تا امروز ۹۰۰ هزار تبعه غیرمجاز افغانستانی به کشورشان بازگشته‌اند».
شبکه‌های فارسی‌زبان و برخی فشارهای بین‌المللی سعی دارند تا مانع از این اقدام شوند در صورتی که در سایر کشور‌های دنیا نیز اتباع غیرمجاز ساماندهی و آن‌ها رد مرز و اخراج می‌شوند.
در استرالیا تمامی افرادی که به‌صورت غیرقانونی و از راه‌های مختلف وارد کشور می‌شوند، بازداشت و تبعید می‌شوند.
در کشور عربستان نیز اخراج سریع، جریمه نقدی و مجازات مهم‌ترین سیاست‌هایی که در برخورد با مهاجرین خارجی اجرا می‌شود. این‌ها تنها بخشی از آن سیاستی است که کشور‌های دنیا در قبال پناه‌جویان یا اتباع غیرقانونی کشور خود اجرا می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین اهدافی که اتباع غیرقانونی همواره به دنبال آن هستند استخدام و راهیابی به یک کار با حقوق و مزایای بسیار مطلوب است، در بریتانیا کارکردن بدون اجاره کار جرم است و مهاجران غیرقانونی ممکن است به حبس تا ۶ ماه محکوم شوند و عواید و درآمد‌های ناشی از آن اشتغال غیرقانونی نیز ضبط می‌شود.
در ایران نیز طبق قانون، اتباع بیگانه در صورتی می‌توانند مشغول به کار شوند که دارای روادید ورود با حق کار مشخص بوده و مطابق قوانین و آیین‌نامه‌های مربوطه، پروانه کار معتبر دریافت کرده باشند.
از نگاه دیگر، در ایران هم استخدام و به‌کارگیری اتباع غیرقانونی جرم است، محمد مهاجری وکیل پایه یک دادگستری می‌گوید: استخدام و به‌کارگیری اتباع بیگانه از سوی کارفرمایان هم تخلف و هم جرم است و نمی‌تواند مجازات حبس از ۹۱ روز تا ۱۸۰ روز و مجازات نقدی را در پی داشته باشد.
مهاجری درباره استفاده اتباع غیرمجاز از امکانات شهروندان ایرانی نیز می‌گوید: وقتی جمعیت چندمیلیونی مهاجرین و اتباع به‌صورت غیرقانونی وجود داشته باشند طبیعتاً باز بخشی از خدمات عمومی و یارانه‌ای بهره‌مند می‌شوند و این موضوع و قیمت آن ارتباطی با موضوعات حقوق بشری نخواهد داشت؛ بنابراین هیچ قانونی در هیچ جای دنیا مجوزی برای خدمات‌دهی عمومی به اتباع غیرمجاز ندارد و تخصیص‌دادن هزینه‌ها به اتباع غیرقانونی از لحاظ حقوقی، محل ایراد است.
چقدر از اتباع افغانستانی بیمه هستند؟
یکی از آخرین آمار‌های در دسترس از سازمان تأمین اجتماعی نشان می‌دهد در مجموع این سازمان به حدود ۸۵ هزار و ۹۰۶ نفر خدمات ارائه می‌دهد و از این تعداد بیش از ۳ هزار و ۸۵۰ نفر اتباع خارجی از تعهدات بلندمدت سازمان تأمین اجتماعی همچون بازنشستگی، ازکارافتادگی و بازماندگان اتباع خارجی بهره‌مند شده‌اند.
همچنین جمشید شایان فر، مدیرکل بیمه‌گری و جذب منابع سازمان بیمه سلامت ایران در گفت‌وگو با فارس اظهار کرد: قریب به دویست‌هزارنفری از اتباع بیگانه مجاز از طریق مختلف بیمه شده سازمان بیمه سلامت هستند.
مدیرکل بیمه‌گری و جذب منابع سازمان بیمه سلامت ایران درباره تعداد اتباع مجاز و غیرمجاز بیمه شده در کشور گفت: اتباع بیگانه بیمه شده سازمان بیمه سلامت حدود ۲۰۰ هزار نفر هستند، از این تعداد قریب به ۹۵ هزار نفر به‌عنوان اتباع آسیب‌پذیر از سوی کمیساریای عالی پناهندگان معرفی و بیمه می‌شوند و حق بیمه آن‌ها توسط کمیساریا از طرف نهاد‌های بین‌المللی تأمین و به سازمان بیمه سلامت پرداخت می‌شود.
وی افزود: حق بیمه حدود ۴۱ هزار نفر از اتباع توسط دولت جمهوری اسلامی در قالب بودجه تأمین می‌شود و حدود ۱۲ هزار نفر اتباع غیر آسیب‌پذیر نیز حق بیمه توسط خود این افراد پرداخت می‌شود.
شایان فر با اشاره به آماردانش آموختگان و دانشجویان کشور‌های خارجی بیمه شده نیز گفت: بر اساس آمار‌های سازمان بیمه سلامت، ۶۶ هزار نفر از دانشجویان خارجی که در کشور در حال تحصیل هستند از بیمه این سازمان برخوردارند.
مدیرکل بیمه‌گری و جذب منابع سازمان بیمه سلامت ایران در پاسخ به این پرسش که آیا بیمه سلامت به اتباع غیرمجاز هم خدمات می‌دهد، گفت: بیمه سلامت به اتباع غیرمجاز خدمات نداده و بیمه‌شدگان همه از اتباع مجاز معرفی شده از سوی وزارت کشور یا بیمه‌گزار هستند.
شایان فر ادامه داد: خدماتی که اتباع در حال حاضر دریافت می‌کنند، معادل تمام بیمه‌شدگان ایرانی بوده و تنها برای گروه ۹۵ هزارنفری که کمیساریای عالی پناهندگان حق بیمه را پرداخت می‌کند؛ از منابع بین‌المللی کمک دریافت می‌شود.
پیش از این‌ها تفاهم‌نامه‌ای بین سازمان بیمه سلامت و سازمان ملی مهاجرت منعقد شده که بر اساس آن، تمدید مجوز اقامت اتباع مجاز، به پرداخت مستقیم حق بیمه از سوی فرد تبعه خارجی و برقراری پوشش بیمه سلامت منوط شده است.
بر اساس ماده ۹۸۲ قانونی مدنی، اشخاصی که تحصیل تابعیت ایرانی کرده یا می‌کنند از کلیه حقوقی که برای ایرانیان مقرر است بهره‌مند می‌شوند.
