در سال ۱۴۰۲، قریب به ۲۹۰۰ کودک در رده‌های سنی ۰ تا ۳ سال به شیرخوارگاه‌های سازمان بهزیستی وارد شده است، علت این واگذاری‌ها، اعتیاد والدین و یا در مجموع وضعیت مخاطره‌آمیز برای کودکان است که در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب سال ۱۳۹۹ بر آن تأکید شده است.تا مهرماه سال ۱۴۰۲ روند به این صورت بود که ابتدا کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست در مراکز شبه‌خانواده سازمان بهزیستی زندگی می‌کردند، پس از آن هم به‌عنوان فرزندخوانده (با حکم امین موقت و با دستور قاضی دادگاه) و در نهایت وارد خانواده جایگزین که خویشاوندی است می‌شود، این کودک تا زمانی در خانواده خویشاوندی می‌ماند که خانواده زیستی و حقیقی او بتوانند بستری را آماده کنند تا کودک بتواند در فضای خانواده زندگی کند.اما پس از مهرماه سال گذشته با تلاش سازمان بهزیستی طرحی به نام «خانواده میزبان» ایجاد شد. بر اساس این طرح خانواده میزبان مکملی برای بازپیوند کودکان به خانواده، ورود کودکان به خانواده جایگزین خویشاوندان و فرزندخواندگی است و یک مرحله از ورود کودک به مراکز نگهداری شبانه‌روزی جلوگیری می‌کند.
تا همین دو صده پیش فرهنگ ایرانی‌ها اجازه نمی‌داد کودکان فاقد سرپرست و یتیم در مراکز نگهداری زندگی کنند، این کودکان در خانواده بستگان و خویشاوندی خود زندگی می‌کردند تا بتوانند به دوران استقلال مالی برسند، از همین رو تا همین عصر معاصر یتیم‌خانه‌ها آن‌چنان رونقی نداشته‌اند اما با صنعتی‌شدن زندگی‌ها و مهاجرت مردم از روستا‌ها به شهرها از یک سو و برخی عوامل دیگر مانند بروز آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد، طلاق و... شاهد تنهایی برخی از کودکان و بی‌جا شدگی آن‌ها در جامعه هستیم، همین می‌طلبید تا مراکزی برای نگهداری از این کودکان تأسیس شود.نگاهی به آمار مراکز مراقبت شبانه روزی در ایرانبر اساس آخرین پایش‌های مراکز نگهداری شبانه‌روزی کودکان و نوجوانان فاقد سرپرست مؤثر(مراکز شبه‌خانواده) در زمستان سال ۱۴۰۲ در کشور نشان می‌دهد که ۴۴۲ خانه‌نگهداری نوجوانان در رده‌های سنی ۱۳ تا ۱۸ سال، ۲۷۰ خانه کودکان ۷ تا ۱۲ سال، ۳۳ شیرخوارگاه(۲۵ شیرخوارگاه ۰ تا ۳ سال و ۸ شیرخوارگاه و خانه نوباوگان ۰ تا ۶ سال)، ۶۵ خانه نوباوگان ۳ تا ۶ سال، ۳ خانه تارک(خانه توانمندسازی اجتماعی و روانی کودکان) و به طور مجموع ۶۱۳ خانه‌نگهداری فعال در کشور وجود دارد.
تعداد مراکز نگهداری کشوربر اساس آمار‌های سازمان بهزیستی بیشترین مراکز نگهداری در خراسان رضوی، تهران و کرمان وجود دارد و استان‌های چهارمحال‌وبختیاری و ایلام و کهگیلویه و بویراحمد نیز کمترین مراکز نگهداری در کشور را به خود اختصاص داده‌اند.آمار‌های کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست کشوردر سال ۱۴۰۲ تنها در شیرخوارگاه‌ها(مراکز نگهداری کودکان ۰ تا ۳ سال) حدود ۲۹۰۰ کودک به سازمان بهزیستی سپرده شد، در آن زمان نیز بیش از ۳۳۰۰ کودک از مراکز شیرخوارگاهی خارج شده‌اند که با احتساب ماه می‌توان گفت حدود ۲۵۰ کودک در ماه از مراکز شیرخوارگاهی خارج شده‌اند.آمار حضور کودکان در آغاز سال ۱۴۰۰ حدود ۱۲۰۰ کودک در شیرخوارگاه‌ها بود که در آغاز سال ۱۴۰۲ به حدود ۹۰۰ کودک رسیده است این آمار برای نخستین‌بار در پایان سال ۱۴۰۲ به ۶۱۰ کودک رسیده است. همچنین بر اساس آمار‌های سازمان بهزیستی، ورودی‌های کودکان و نوجوانان در سایر رده‌های سنی نیز به بیش از ۳ هزار کودک و نوجوان در سال رسیده است.مهمترین چالش‌های پیش روی مراکز شبانه روزیکاهش مشارکت‌های مردمی نقدی و در نتیجه نامناسب‌بودن دستمزد تیم مراقبتی، ورود روزافزون نوجوانان به مراکز برخلاف سال‌های گذشته، عدم حفظ کرامت و محیط آرام زندگی به سبب کثرت رفت‌وآمد سایر فرزندان، مسئولان و بازرسان و درخواست نوجوانان برای آزادی بیشتر و خروج از مراکز را می‌توان مهمترین مشکلات مراکز شبانه‌روزی به شمار آورد.
متقاضیان فرزندخواندگیآمار‌های سازمان بهزیستی اضافه می‌کنند که تقاضا‌های فرزندخواندگی در سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۳ به ترتیب، ۵۲، ۱۳۶، ۱۸۹، ۳۷۲، ۵۴۸، ۸۷۱، ۱۰۷۶، ۱۲۹۷، ۱۱/۶۳۲ و ۱۲/۲۲۸، ۹/۳۹۹، ۱۱/۳۲۱ و در سال جاری تاکنون ۷ هزار و ۶۰۴ نفر بوده است که مجموع کودکانی که از در یک دهه اخیر به فرزندخواندگی پذیرفته شده‌اند به ۵۶ هزار و ۶۸۶ هزار نفر می‌رسد که تا پایان سال نیز این میزان افزایش خواهد یافت.علاقه‌مندی متقاضیان فرزندخواندگیبه‌طورکلی ۶۴درصد از متقاضیان فرزندخواندگی علاقه دارند تا کودکان ۰ تا ۲ساله را به فرز خواندگی بپذیرند، ۲۰ درصد کودکان ۳ تا ۴ سال، ۹ درصد ۵ تا ۶ سال، ۵درصد ۵ تا ۱۰ سال، ۱ درصدهم کودکان بین سنین ۱۱ تا ۱۶ سال و یک درصد هم اشاره کرده‌اند که سن برای آن‌ها فرقی ندارد.از طرفی دیگر هم ۵۶درصد از متقاضیان خواستار پذیرش دختر، ۲۱درصد پسر و ۲۳ درصد هم گفته‌اند که هیچ فرقی نمی‌کند چه جنسیتی را به فرزندخواندگی قبول کنند.
